Movies Ltd

Η... Νονά από τα Jumbo!

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Όλα λάθος, από την αρχή ως το τέλος!

Αυτή είναι η 10η μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας που σκηνοθετεί η γεννημένη στις 21 Οκτωβρίου του 1955 στην πόλη Κάμερον του Τέξας στις ΗΠΑ, Catherine Hardwicke. Φοίτησε σε κινηματογραφική σχολή όντας σχετικά μεγάλη, πλησιάζοντας τα 30 της. Έχει πτυχίο Αρχιτεκτονικής κι αρχικά ασχολήθηκε με αυτήν. Στον κινηματογράφο μπήκε με την ιδιότητα της production designer το 1986. Και κατόρθωσε να σκηνοθετήσει την πρώτη της ταινία, το περίφημο – και βραβευμένο – «Thirteen», το 2003, σε ηλικία 48 ετών! Η ταινία της με τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία ήταν το «Λυκόφως» (Twilight, 2008), η τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία της καριέρας της. Το 2015 συνεργάστηκε για πρώτη φορά με την Toni Collette στην ταινία «Μου λείπεις ήδη» (Miss You Already) – κι αυτή ήταν και η τελευταία φορά που είδαμε ταινία της στους ελληνικούς κινηματογράφους. Εντωμεταξύ, η προηγούμενη – ένατη – ταινία της, το «Prisoner's Daughter» από το 2022, με τους Brian Cox και Kate Beckinsale, είναι να βγει σε limited release στις κινηματογραφικές αίθουσες των ΗΠΑ στις 30 Ιουνίου τρέχοντος!

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στη Νέα Ζηλανδία, όπου βγήκε στις 13 του περασμένου Απριλίου. Μια μέρα μετά βγήκε στις αίθουσες των ΗΠΑ και του Καναδά, με εισπράξεις πρώτου τριημέρου 2 εκατομμύρια δολάρια. Μέχρι τώρα οι παγκόσμιες εισπράξεις της ταινίας έχουν φτάσει (σύμφωνα με το Box Office Mojo) τα 6 εκατομμύρια δολάρια.

Η υπόθεση: H Κριστίν Μπαλμπάνο Τζόρνταν χρειάζεται επειγόντως μία αλλαγή στη ζωή της. Ο γιος της φεύγει για σπουδές, ο άντρας της την απατάει και η επαγγελματική της ζωή έχει καταλήξει σε αδιέξοδο. Η Κριστίν λαχταράει μία ζωή στην οποία η ενσυναίσθηση και το χάρισμά της στην επίλυση προβλημάτων θα θεωρούνται προσόντα κι όχι εμπόδια. Ώσπου δέχεται μία αναπάντεχη κλήση από την Μπιάνκα, μία γυναίκα που δεν γνωρίζει, η οποία την ενημερώνει ότι ο παππούς της στην Ιταλία, πέθανε. Φεύγει από την Καλιφόρνια με προορισμό τη Ρώμη για να παρευρεθεί στην κηδεία, όπου ανακαλύπτει ότι η οικογενειακή επιχείρηση είναι μία οργανωμένη εγκληματική οργάνωση και ότι οι αντίπαλοι έχουν ξεχυθεί να εξαλείψουν την οικογένεια Μπαλμπάνο. Η Κρίστιν καλείται να αναλάβει την επιχείρηση, σύμφωνα με τις επιθυμίες του παππού της. 

Αρχικά απρόθυμη, η μέχρι πρότινος ευχάριστη προς όλους Κριστίν συνειδητοποιεί ότι πέρα από το να αποφεύγει δολοφονικές απόπειρες σε βάρος της, η επαφή με τη Μαφία έχει και τα καλά της. Βρίσκεται πλαισιωμένη από μία ομάδα που εκτιμά αυτά που έχει να δώσει, η Μπιάνκα στέκεται δίπλα της ως φύλακας άγγελος και η ίδια κάνει επιτέλους ένα μεγάλο διάλειμμα από τις ατελείωτες τηλεδιασκέψεις. Είναι ένα μεγάλο βήμα για μία γυναίκα που μέχρι πριν λίγο έτρεχε για να μεγαλώσει μία οικογένεια και δεν προλάβαινε να δει ούτε τον «Νονό». Καθώς μεταμορφώνεται σε Mafia Mamma, η Κριστίν αναγνωρίζει ότι η οικογένεια Μπαλμπάνο, όπως και η ίδια, μπορεί να εξελιχθεί και να οδηγηθεί σε νέα ξεκινήματα.

Η άποψή μας: Λίγο πρέπει να προσέξει τι θα κάνει με την καριέρα της η Toni Collette από εδώ και πέρα. Η 51χρονη Αυστραλή έχει αποδείξει ουκ ολίγες φορές πως είναι μια ηθοποιός η οποία, υπηρετώντας ένα συγκεκριμένο πρότζεκτ, μπορεί να κάνει θαύματα στην υποκριτική. Όμως, με διαφορά μόλις μιας βδομάδας, είδαμε στη χώρα μας τις δύο τελευταίες της ταινίες κι έχουμε... κριντζάρει πολύ άσχημα. Την προηγούμενη βδομάδα λοιπόν ήταν το «Επίδοξοι δολοφόνοι» (The Estate), ταινία του 2022, ενός κάποιου Dean Craig. Εκεί ας πούμε πως η αποτυχία ήταν συλλογική καθώς το καστ διέθετε ονόματα που κάποια εποχή φιγούραραν στις δημοφιλέστερες ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές της εποχής τους: David Duchovny, Kathleen Turner, Anna Faris, ακόμα ακόμα και οι Ron Livingston και Rosemarie DeWitt δεν αποτελούσαν αμελητέες περιπτώσεις. Οπότε, το βύθισμα του αναίτιου, άγευστου, άχρωμου και σαφέστατα καθόλου αστείου φιλμ, τους παρέσυρε όλους, με την ευθύνη να διαμοιράζεται μεταξύ τους. 

Το Mafia Mamma όμως είναι μια αποτυχία που βαραίνει κατά κύριο λόγο την ίδια την Collette και τη σκηνοθέτιδα της ταινίας, την κάποτε σημαντικότατη Catherine Hardwicke. Μάλιστα, η Collette πίστεψε τόσο πολύ την ταινία ώστε ήταν και μία από τις παραγωγούς της. Προσέξτε: όχι executive producer, τίτλος που μπορεί να αποδοθεί στον οποιοδήποτε, αλλά producer, ήτοι, έβαλε λεφτάκια από την τσέπη της για να γυριστεί αυτό το... πράμα. Και, δυστυχώς, μιλάμε όντως για πράμα. Αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ταινία. Είναι ένα αρπακόλικο συνονθύλευμα, που λίγη ενσυναίσθηση να έχεις, σε κάνει να νιώθεις ετεροντροπή. Δεν ξέρω πόσο αστείο φαινόταν όλο αυτό στα χαρτιά, ως σενάριο, πριν αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά ως ταινία, αλλά ως τελικό προϊόν πάσχει απίστευτα. 

Υποτίθεται πως παρακολουθούμε μια μαύρη κωμωδία, που προμοτάρει τη γυναικεία ενδυνάμωση χρησιμοποιώντας ως όχημα όλα όσα γνωρίζουμε για την ιταλική μαφία. Είναι τόσο λάθος η σκηνοθετική διαχείριση από την Hardwicke, που πνίγει εν τη γενέσει τους τις όποιες χιουμοριστικές ατάκες, συνθήκες, καταστάσεις, που ενδεχομένως να διέθετε το σενάριο. Ο τόνος είναι λάθος, η διεύθυνση των ηθοποιών είναι λάθος, οι διάλογοι είναι λάθος, το μοντάζ είναι λάθος, η διεύθυνση φωτογραφίας είναι λάθος, όλα είναι λάθος. Και για να «δικαιολογήσουμε» και το επίθετο «μαύρη» πριν από το ουσιαστικό «κωμωδία», η ταινία έχει δυο τρεις σκηνές βίας, που είναι απίστευτα άγριες, χωρίς λόγο! Τόσο το κομμένο χέρι του μαφιόζου, όσο και η... δολοφονία του με το δωδεκάποντο καρφωμένο στα μάτια και στα αχαμνά του άμοιρου ανδρός, γέλιο δεν βγάζουν. 

Σε ότι αφορά την Monica Bellucci, το μοναδικό άλλο αναγνωρίσιμο πρόσωπο της ταινίας, συνεχίζει να είναι πανέμορφη στην όψη και μέτρια στις υποκριτικές της επιδόσεις. Τουλάχιστον, φαίνεται να το διασκεδάζει. Τώρα που το θυμήθηκα, πρέπει να έχει πέσει πολύ ψαλίδι στο μοντάζ, γιατί η εμφάνισή της στο γκραν φινάλε της ταινίας, δεν βγάζει νόημα, ούτε το πως το πόδι της δεν είναι αυτό που φαίνεται ούτε πως το έσκασε ούτε τίποτε: γίνεται αφήγηση για όλα αυτά και δεν παρουσιάζεται αντίστοιχη σκηνή. Κουτουρού. Ότι να 'ναι. Εντελώς αντικούκου όλο αυτό. 

Οπότε, και μιας που ο «Νονός» είναι σημείο αναφοράς στην ταινία (προσωπικά, αν είχα οποιαδήποτε σχέση με τον «Νονό», θα έκανα μήνυση στο Mafia Mamma για προσβολή κι εξύβριση!), θα σας κάνω μια προσφορά που δεν μπορείτε να αρνηθείτε: απλά, μην δείτε την ταινία.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 8 Ιουνίου 2023 από την Tanweer!

Μπορείς να δραπετεύσεις ποτέ από την ελληνική οικογένεια;

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Έριξε μαύρη πέτρα πίσω του...

Ο Σπύρος Ιακωβίδης γεννήθηκε στο Λονδίνο και σπούδασε σκηνοθεσία στο London College of Printing διαφημιστικά, ντοκιμαντέρ, εταιρικά και βίντεο κλιπ. Έχει σκηνοθετήσει τρεις ταινίες μικρού μήκους και στη Σχολή Σταυράκου. Το 1998 ήταν προσκεκλημένος φοιτητής της Ακαδημίας Κινηματογράφου του Βερολίνου (DFFB). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα γράφοντας και σκηνοθετώντας (υπογράφοντας και το σενάριό τους) που προβλήθηκαν σε πολλά εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ: «The Soul of Damon Ploumis» (2004), «The Bear and the Rabbit» (2008) και «Dr. Mori's Teleshopping» (2009). Το «Black Stone» είναι η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία.

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο περασμένο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχε στο παράλληλο του διεθνούς διαγωνιστικού τμήμα «Meet the Neighbours», κερδίζοντας τα βραβεία κοινού τόσο του τμήματος, όσο και ελληνικής ταινίας γενικότερα, αλλά και τα βραβεία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και το βραβείο επιτροπής νεότητας φοιτητών πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης. Η ταινία κέρδισε επίσης: βραβείο κοινού και ειδική μνεία καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ Τεργέστης, βραβείο Emerging Greeks στο φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Βερολίνου, βραβείο κοινού και βραβείο ερμηνείας (για την Ελένη Κοκκίδου) στο φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Σαν Φρανσίσκο, ενώ έχει και επτά υποψηφιότητες για τα βραβεία Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Η υπόθεση: Δυο κινηματογραφιστές γυρίζουν ένα ντοκιμαντέρ για τα «Φαντάσματα του Δημοσίου», ήτοι, για τους δημοσίους υπαλλήλους που, ενώ έχουν προσληφθεί από άγνωστους φορείς του κρατικού μηχανισμού, δεν πηγαίνουν ποτέ στη δουλειά τους. Πέφτουν πάνω στην περίπτωση του Πάνου, ενός τέτοιου δημοσίου υπαλλήλου. Με τα πολλά, θα μάθουν τη διεύθυνση κατοικίας του. Δεν θα τον βρουν εκεί όμως. Αντ' αυτού, θα βρουν τη μητέρα του, τη Χαρούλα, κλασική, υπερπροστατευτική Ελληνίδα μάνα. Η 68χρονη χήρα Χαρούλα θα τους περάσει ως τηλεοπτικό συνεργείο ειδήσεων, που μπορεί να τη βοηθήσει να βρει τον γιόκα της, ο οποίος εδώ και κάποιες μέρες, φαίνεται να έχει εξαφανιστεί χωρίς να δίνει σημεία ζωής. 

Μαζί με τον καθηλωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι μικρότερο γιο της, τον Λευτέρη, κι έναν ταξιτζή γεννημένο στην Κυψέλη αλλά με καταγωγή από την Γκάνα, τον Μιχάλη, θα προσπαθήσουν όλοι μαζί να μάθουν πού ακριβώς βρίσκεται ο Πάνος, ιδίως όταν εκείνος θα βρεθεί κατηγορούμενος για απάτη. Θα μπορέσουν να βρουν τα ίχνη του; Τον λόγο για τον οποίο εξαφανίστηκε; Και τι συνέπειες θα έχει τελικά όλο αυτό;

Η άποψή μας: Σε μια δύσκολη χρονιά για το ελληνικό σινεμά, έτσι όπως φάνηκε στο περασμένο φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ευτυχώς που υπήρξαν δύο ταινίες, που έσωσαν την τιμή του. Η μία ήταν το «Πίσω από τις θημωνιές» της Ασημίνας Προέδρου. Η άλλη είναι τούτη εδώ. Ο Σπύρος Ιακωβίδης επιλέγει τη φόρμα του ψευδοντοκιμαντέρ και την λογική τηλεοπτικών σειρών όπως τα «The office» και «Modern Family», με την κάμερα να παρακολουθεί και να καταγράφει – πολλές φορές αδιάκριτα – τα δρώμενα, ενώ παράλληλα οι «πρωταγωνιστές» μιλάνε κατευθείαν στην κάμερα, ωσάν ομιλούσες κεφαλές, και σχολιάζουν, εξομολογούνται, αδιαφορούν ή καταρρέουν. 

Η λογική του ντοκιμαντέρ υπηρετείται με προσήλωση. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι ενώ αρχικά το συνεργείο ξεκινάει να καταγράψει ένα φαινόμενο, μια παθογένεια του ελληνικού δημοσίου, εντέλει βρίσκει μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην Χαρούλα, την οποία συναντά «τυχαία» και της οποίας το πορτρέτο χτίζει με λεπτομέρεια. Έτσι, η μαύρη σάτιρα και η σκωπτική διάθεση κριτικής των κακώς κειμένων της δημόσιας διοίκησης (γραφεία χωρίς εργαζόμενους, τηλέφωνα που χτυπάνε, σηκώνονται και κλείνουν αμέσως, ντάνες από φακέλους και χαρτούρα που πετιούνται επιμελώς ατημέλητα σε δωμάτια όπου εννοείται δεν μπορείς να βρεις το οτιδήποτε) μετατρέπεται σε ένα ψυχογράφημα, με τη Χαρούλα να αντιπροσωπεύει την παλιά Ελλάδα. 

Είναι συμπονετική και ρατσίστρια, προσφέρει το είναι της για τα παιδιά της θυσιάζοντας την προσωπική της ζωή, αλλά τα «πνίγει» κιόλας, είναι ευκολόπιστη αλλά μπορεί να γίνει και πολύ καχύποπτη, έχει «βαρύνει» πολύ από όσα δύσκολα καλείται να αντιμετωπίσει καθημερινά επί τόσα χρόνια χωρίς καμία βοήθεια από πουθενά – και ιδίως από το κράτος – αλλά δεν τα παρατάει και ποτέ. Ζει τη ζωή της σαν ένα ψαροκόκαλο να έχει καθίσει στο λαιμό της επί χρόνια: την ενοχλεί αλλά έχει συνηθήσει – κι εδώ έχουμε μια άψογη εκμετάλλευση αυτής της λεπτομέρειας σε μια από τις πιο κρίσιμες και δυνατές σκηνές της ταινίας. 

Μιας ταινίας που είναι ταυτόχρονα μια υπέροχη κωμωδία με σκηνές που σε κάνουν να γελάς δυνατά (ο τρόπος που ασφαλίζει το καροτσάκι στα κάγκελα, η αφίσα του «εξαφανισμένου», η αδιάκριτη γειτόνισσα με το φαγητό) αλλά και που από ένα σημείο και μετά δεν εμποδίζει και την συγκίνηση να ξεχυθεί απλόχερα, όχι εκβιαστικά, αλλά με γλύκα και ενσυναίσθηση. Η Χαρούλα έχει να αντιμετωπίσει μια αφιλόξενη πόλη, που δυσκολεύει τη ζωή των Αμεα, μια αφιλόξενη πολυκατοικία, που κάποιοι που κατοικούν εκεί αφαιρούν τη ράμπα από τα σκαλιά της εισόδου επειδή προφανώς δεν συνάδει με την... αισθητική τους, και τις ίδιες της τις ρατσιστικές πεποιθήσεις, αποτέλεσμα προφανώς χρόνων «εκπαίδευσης» από γονείς, δασκάλους, φίλους, της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας. 

Η Ελένη Κοκκίδου στο ρόλο της Χαρούλας δίνει μια θριαμβευτική ερμηνεία. Μπαίνει τόσο βαθιά στο ρόλο αυτής της γυναίκας και το κάνει με τρόπο εξαιρετικό. Το πετυχαίνει σωματικά, με τη στάση του σώματός της, τις κινήσεις της, που δείχνουν κούραση, χρόνια ταλαιπωρίας. Το πετυχαίνει με τις εκφράσεις του προσώπου της. Το πετυχαίνει με τον λόγο της, τις κουβέντες της, το τι λέει και πώς το λέει. Προσέξτε πχ τις σκηνές όπου χρειάζεται να μεταφέρει τον Λευτέρη από το αναπηρικό αμαξίδιο σε ένα αυτοκίνητο, στον καναπέ, στην τουαλέτα. Το κάνει με αγάπη, με φροντίδα, αλλά και μηχανικά, με την αίσθηση «πάλι αυτό;», ταυτόχρονα. 

Είναι εξαιρετική η Κοκκίδου και καταγράφεται υπέροχα και η μεταστροφή της απέναντι στον Μιχάλη. Τον μαύρο, που αρχικά αρνείται να μπει στο ταξί του, τον μαύρο, που με καχυποψία αναρωτιέται πώς έμαθε τόσο καλά ελληνικά, τον Μιχάλη, που καταλαβαίνει εντέλει πως είναι ο μόνος που τη βοηθάει χωρίς να θέλει κάποιο αντάλλαγμα, τον Μιχάλη, που τον φροντίζει περισσότερο και από παιδί της, τον Μιχάλη, που γίνεται παιδί της. Και ο Μιχάλης του Kevin Zans Ansong, του ταλαντούχου και γνωστού στους θιασώτες της εγχώριας ραπ μουσικής «Νέγρου του Μοριά» ή/ και «Black Morris», είναι απίστευτα καλός στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση. Είναι φυσικός, έχει τη στάση του σώματος που απαιτείται και τρομερή φωνή, σε κερδίζει αμά τη εμφανίσει. Με καλοσύνη, ναι μεν στα όρια της αφέλειας, τύπου «Ted Lasso», που τόσο όμως την έχουμε ανάγκη δε, τα βγάζει πέρα και με το παραπάνω. 

Οι σκηνές του τόσο με τη Χαρούλα όσο και με τον Λευτέρη είναι απίθανες, όπως κι εκείνες όπου είναι μόνος στο ταξί, σε εξομολογητικό mode. Αλλά και η στάση της ταινίας απέναντι στα Αμεα είναι εύστοχη. Στοργική αλλά χωρίς να μας κάνει να νιώθουμε οίκτο απέναντι στον Λευτέρη – αν κάτι νιώθουμε, είναι ντροπή σε μια σπουδαία σκηνή, εκείνη της πτώσης του Λευτέρη. Όλα κυλούν ομαλά και όμορφα, με εύστοχες παρατηρήσεις σχετικά με σημεία των καιρών, όπως το ελληνικό «Black Live Matters», χωρίς στόμφο, χωρίς δασκαλίστικο τρόπο, χωρίς μεγαλοπιασίματα. 

Κι έρχεται το φινάλε, γλυκόπικρο, να δείξει έναν άλλο δρόμο στον οποίο μπορούμε να πορευτούμε. Καλή η αγάπη της παλιάς Ελλάδας, αλλά too much, πολύ σεμεδάκι, πολύ πνίξιμο, πολύ λευκό. Το παρόν και ιδίως το μέλλον είναι άσπρο και μαύρο, είναι πολύχρωμο εντέλει, είναι ένα πάντα που χορεύει, είναι ο ΠΑΟΚ (κι όχι η ΑΕΚ, το μόνο... φάουλ της ταινίας, παιδιά, πιο ασπρόμαυρη ομάδα από τον ΠΑΟΚ δεν υπάρχει – κι έχει ΠΑΟΚτζήδες και στην Αθήνα, δεν θα ήταν πρόβλημα αυτό), είναι η μαύρη πέτρα που δεν είναι πέτρα, είναι κάτι άλλο, είναι κάτι πιο αισιόδοξο, πιο φωτεινό, γεια σου ρε μάνα, μου λείπεις γαμώτο...

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 8 Ιουνίου 2023 από την Cinobo!

γράφει ο  gaRis (@takisgaris)

Έρχεται πουλές ο Marty ο Scorsese σε υποψιασμένο χρόνο και ανερυθρίαστα, αμολάει την ατάκα που ίσως μόνο εκείνος και ο Μούσιας έχουν δικαίωμα να αποτολμήσουν από καθέδρας. Ότι δηλαδή τα project της Marvel δεν είναι ακριβώς σινεμά, παρά ένα προϊόν που φέρνει περισσσότερο σε θεματικό πάρκο ξερωγώ, της Disney (τυχαίο; Ολωσδιόλου. Τέσσερα μπιλιούνια στα 2009 κόστισε στον κολοσσό η εξαγορά του σύμπαντος του πλέον μακαρίτη Stan Lee). Πέσανε αμέσως να τον φάνε τον μαέστρο ότι και καλά είναι απολίθωμα της ιστορίας και ασύγχρονος με την εποχή μας. Ε, λοιπόν, 80 εκείνος και 50 εγώ, είτε τα ίδια απολιθώματα της πλειστόκαινου είμεθα ή στραβά (ψιλο)αρμενίζουμε κυρίες μου. Διότι αρχίζει και μου τη σφυράει ανάποδα, το να χαρακτηριζόμαστε από τις πόσες μπάντες το ψήνουμε το ψάρι, μέχρι το ως ποιά φυλή αυτοπροσδιοριζόμεθα ή την όποια έτερη ακραία λαμακία δύναται να σκαρφιστεί ανθρώπινος νους για να καστομάρει την πραγματικότητα στα οικεία (ά)μέτρα του/της/του.

Να καρανθυποσημειώσω πως ενδεχομένως στην Ελλάδα να μην έχει πάει το γράμμα με την ίδια ταχύτητα, σταδωνά πάντως τα μέρη (βόρεια Αμερική) δεν τσι προλαβαίνουμι. Μακρινάριος ο πρόλογος, αναγκαιότατος όμως για να εξηγηθεί η καθολική στροφή της αμερικανικής μπλοκμπαστεριάδας στα νεοφώτιστα ήθη και έθη. Προκείμενος ήχος πλάγιος δ’, πάμε λοιπόν. Στα 2018 ξεμυτίζει ο κομικάριος Σπάιντερμαν μέσα στα Μουλτιβέρσια και σαρώνει τις αισθήσεις, κοκταιηλάρει νευρώνες πανκ εξπρεσιονισμού σε φόντο αχαλίνωτα πληθωριστικής δράσης που τεμαχίζει τον αμφιβληστροειδή. 

Αποτέλεσμα να σαρώσει τον μπόξ όφφι, να αρπάξει το ανημέητεντ όσκαρ και να δημιουργήσει δυσθεώρητες προσδοκίες για πολλαπλές cineχειες. Όπερ και εγένετο με περίπου 5ετή καθυστέρηση, ένεκα κορωνοϊού. Τα νούμερα στις σημειώσεις της παραγωγής είναι πρωτόγνωρα. Μια χιλιάδα συντελεστών, δυο τριάδες σε σκηνοθεσία και συγγραφή (εδώ παίζει το τημ του Lego Movie) και διάρκεια να χτυπάει δύο ώρες και είκοσι πρώτα λεπτά, έντρι για το βιβλίο ρεκόρ του Γκίνες. Το ευτύχημα-δυστύχημα, η ευχή-και-κατάρα είναι αυτή ακριβώς η πολυοργασμικότητα του εγχειρήματος, το οποίο, ειρήσθω, κόβεται απότομα καθότι, της μοδός άλλωστε, θα μας προκύψει και μέρος β’ που υποτίθεται θα ολοκληρώσει την τριλογία. 

Η δική μου αλήθεια πάντως, η εξουθένωση έχει είδη προκύψει στο πολυκοσμικό σύμπαν του Miles Morales, αφού εξόν της Gwen Stacy και καμιά δεκαριά άλλους Spidermen, Ισπανό, Ινδό, γάτα ή... κομολί έχουμε και έναν κακούλη, τον Spot (φαντάσου μια κινούμενη ζόμπι συλλογή μαύρων τρυπών) να ταλανίζει τον 15χρονο μαύρο έφηβο, με λατίνα μάνα από το Μπρούκλιν, που δεν το αντέχει το κατεστημένο και καμώνεται να αλλάξει τα εναλλακτικά σύμπαντα και το ριζικό των απανταχού διαχρονικά συναδέλφων Σπάιντιζ, έτσι, γιατί απλά το θέλει. Εδώ φίλος βρίσκεται η επιτομή της Gen Z, ο ίδιος δηλαδή ο λόγος που η ταινία προόρισται να ταΐσει καντάρια ντοπαμίνη τους συνομιλίκους της 15χρονης κοράκλας μου. 

To σύνθημα είναι θέλω τα πάντα όπως τα ποθώ και τίποτα δε μπορεί να με σταματήσει. Το παρασύνθημα πάλι, στάκα ρε παιδί, ξέρεις στην πραγματική ζωή ο υπερ-ηρωισμός είναι ευθύνη, είναι θυσία, είναι σταυρός. Ωχού, τι με λες τώρα. Το Spider-verse νάναι καλά, Τα Πάντα Όλα είναι εδώ (για πολύ καιρό ακόμη), άνοιξε τα μάτια διάπλατα και τα σαγόνια στα πατώματα. Γιατί δίχως αντίρρηση, από μουσική (Daniel Pemberton), εφφέδες - κατηφέδες και μονταζιέρα (Mike Andrews) η ταινία τα σπάει θρύψαλα κομμάτια. Οι διάλογοι είναι πάλι τόσο νιανιά που δεν αφήνουν περιθώριο για σκέψη, δίνοντας αυτόματα τις απαντήσεις στα τιθέμενα ερωτήματα. 

Ο στόχος άλλωστε δεν είναι άλλος παρά να παρθούν τα σκαλπ του φάνμπεηζ, να σαλαγήσουν τα θεατόνια θριαμβευτικά και να πάνε στο σπίτι το βράδυ μετά την ταινία κατευτυχισμένα με την ιαχή «τίποτα-τίποτα δε μας σταματά, τη ζωή μας αδράξαμε, από τα κέ-ρα-τα!» Εχμ...Αμ δε!

γράφει ο  gaRis (@takisgaris)

Τώρα τι να πεις και τι να μολοήσεις. Μας αφήνει η Tina η Turner, η ιαιά του ροκ στα 83 της - και αιωνία της η μνήμη. Βγάλε μια επανέκδοση του μπαϊόπικ του 1993 με παιχταρού Angela Bassett να συχωρέσουμε τα αποθαμένα της αξιοπρεπώς ρε μάστορη ναούμ. Ανταυτούνου, κοτσάρεις (συμπτωσάρα;) ομότιτλο ρομκόμ, κροσκάλτουρ υβριδικό που παλαντζάρει αναμεταξύτωνε σχολής Richard Curtis και αυτών της νεο-Νετφλιξιακής τάξης πραμάτων που στοχεύουν στο ρεπρεζεντέϊσον αλλοφύλων και αλλοθρήσκων στα στεγανά της πολιτικής ορθότητας. 

Οι προθέσεις εδώ ξεκάθαρες: Η γενιά του σουάιπ λεφτ, που τιντερο-γκραϊντεριάζεται στην αέναη (έως εντέλει ανιαρή) ξεπέτα, συναντά το γονικό, πατροπαράδοτο προξενιό του προκάτ γάμου γιατί οι στατιστικές είναι (λέει) καταλυτικές. Στην Ανγκλεταίρα το 55% των γάμων - από - έρωτα καταλήγει σε διαζύγιο, ενώ τα αρέηντζντ κοντά στο μόλις 5%. Το συζητάς ακόμα; Mommy Knows Best, χαζούλη.

O σεβάσμιος Shekhar Kapur είναι ο δημιουργός των δυο Elizabeth (1998, 2007) που έχει αφήσει ανεξίτηλη σφραγίδα με σφριγηλή σκηνοθεσία και το υποδειγματικό μιζ-αν-σεν. Για ρομ-κομεντάς δεν τουτόχα, αν και απότι αντιλαμβάνομαι το παρόν πρότζεκτ έχει να κάνει περισσότερο με τη Βρεττανή παραγωγό Jemima Goldsmith - Khan, κάποτε παντρεμένη με τον πρόσφατο παίχτη του κρίκετ και μέχρι πρόσφατα πρωθυπουργό του Πακιστάν Imran Khan. 

Πρώτο της ημι-αυτοβιογραφικό σενάριο λοιπόνε το What’s Love Got to Do with It, με πρωταγωνιστή τον εργένη γιατρό, γεννημένο στο Λονδίνο πακιστανό Kaz…Khan (Shazad Latif) που γίνεται πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ της παιδικής του φίλης Zoe (Lily James) η οποία πελαγοδρομεί μεταξύ περιστασιακών ερωτικών σχέσεων, προς απογοήτευση της εύθυμης ζωντοχήρας- μητρός της Cath (η εντελώς ξοδεμένη εδώ Emma Thompson). 

H κάμερα καταγράφει το ταξίδι του Καζ από την πρώτη zoom γνωριμία με την επίδοξη νύφη-δια-προξενιού ως το κάζ-ο μετά πολλών ευτράπελων της κατάληξης, όπου τα κολλητάκια θα αντιληφθούν ό,τι ακριβώς ο νοήμων θεατής σακουλεύτηκε στο πρώτο δεκάλεπτο: Ο Έρως αναστέναζε όλα τούτα τα χρόνια μπροστά στα μούτρα τους. Το πρωταγωνιστικό μαλτικάλτσουραλ ντούο, φίλοι παλιοί κι εκτός οθόνης, διαθέτει γοητεία αλλά ουχί ερωτική χημεία. 

Η Lily James (Cinderella, Mamma Mia! Here We Go Again) ομορφαίνει κάθε ταινία όπου παίζει, ενώ ο Kapur το πηγαίνει το γράμμα σταθερά, γνωρίζει τους κώδικες, προσθέτει δράμα τόσο-όσο, οδηγώντας τις προσδοκίες στο πλέον ποθητό, τουτέστιν σεβασμός σε θρησκείες, κουλτούρες και παραδόσεις αλλά υπεράνω όλων η οικογενειακή ενότητα κι ένα τσικ πιο πάνω, η ατομική ολοκλήρωση. Χαμένη ευκαιρία, τιγκαρισμένο στη συμβατικότητά του, καλοφκιαμένο μα άτολμο, το What’s Love Got to Do With It, μοιάζει να ταλανίζεται από ισχυρές δόσεις πεζότητας μέσα στον ρομαντισμό του. Που αυτό δεν το λες ακριβώς ευτυχία αλλά τι τα θες-τι τα γυρεύεις, μήπως ο έρωτας είναι τίποτα άλλο παρά ένα πολυφορεμένο συναίσθημα; (Όπως θα τραγουδά από τον Παράδεισο πλέον το Τινάκι).

Αγκάθα Κρίστι από τα Λιντλ!

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Whodunit? Who cares?

Αυτή είναι η δέκατη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Stephen Shimek (έχει γυρίσει και μία μαζί με τον Maclain Nelson, επομένως, σύνολο, 11 οι μεγάλου μήκους). Η φιλμογραφία του χαρακτηρίζεται από ταινίες με τίτλους όπως «The Adventures of RoboRex» (2014), «K-9 Adventures: Legend of the Lost Gold» (2014) και «The Adventure of A.R.I.: My Robot Friend» (2020), οπότε, όπως καταλαβαίνετε, ο τύπος είναι διεκπεραιωτής σε ταινίες χαμηλής ποιότητας και συγκεκριμένου αισθητικού προσανατολισμού. Προφανώς, αυτή είναι η πρώτη του ταινία που βλέπουμε στους κινηματογράφους στη χώρα μας – και μπορώ να υποθέσω με αρκετή σιγουριά πως ούτε σε dvd ούτε streaming έχει προβληθεί οτιδήποτε άλλο δικό του στα μέρη μας – ούτε και πρόκειται να δούμε κάτι δικό του προσεχώς.

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται σε μια πρωτότυπη ιστορία που έχει γράψει ο Γάλλος Gérard Miller. Μάλιστα, υπήρχε η διάθεση να γυριστεί κι άλλη ταινία με πρωταγωνίστρια την Miranda Green (που υποδύεται εδώ η Mischa Barton) αλλά κάτι τέτοιο θα το αποφύγουμε μάλλον, ευτυχώς. Κι ενώ υποτίθεται πως η υπόθεση της ταινίας λαμβάνει χώρα στη Νότια Αγγλία, τα γυρίσματα έγινα στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα στο Ιλινόις.

Η υπόθεση: 1934, Λονδίνο. Η Μιράντα Γκριν είναι μια 40something γυναίκα, που ζει μόνη της κι εργάζεται ως ανθοκόμος, το μεγάλο της πάθος, όμως, είναι να διαβάζει ιστορίες μυστηρίου, έχοντας την Αγκάθα Κρίστι ως είδωλό της. Μια μέρα θα δεχτεί την πρόσκληση ενός άγνωστού της απομονωμένου δισεκατομμυριούχου, να παραβρεθεί στο απομακρυσμένο κτήμα του σε ένα νησί, στα ανοιχτά της Νότιας Αγγλίας. Μαγκωμένη αρχικά, εντέλει θα δεχτεί, ιντριγκαρισμένη από το μυστήριο της όλης υπόθεσης. Καθ' οδόν θα διαπιστώσει πως έχουν προσκληθεί, εκτός από την ίδια, άλλοι τέσσερις άνθρωποι, με τους οποίους δεν φαίνεται να έχει κανενός είδους κοινό στοιχείο. 

Εντέλει, οι πέντε προσκεκλημένοι, μαζί με τον άνθρωπο που τους μοίρασε τις προσκλήσεις, θα καταφθάσουν στην έπαυλη, όπου θα συναντήσουν έναν γέρο μπάτλερ, έναν υπηρέτη και μια υπηρέτρια. Λείπει, όμως, ο οικοδεσπότης. Η κατάσταση θα μπερδευτεί ακόμα περισσότερο όταν ένα μέλος αυτής της παράξενης παρέας θα βρεθεί δολοφονημένο. Ποιος είναι ο δολοφόνος; Πού ακριβώς βρίσκεται ο οικοδεσπότης; Και ποιο είναι εκείνο το φοβερό μυστικό που συνδέει τα μέλη αυτής της ετερόκλητης παρέας μεταξύ τους?

Η άποψή μας: Εξηγούμαστε για να μην παρεξηγούμαστε: αυτή δεν είναι μια ταινία από εκείνες που λέμε «είναι τόσο κακή, που είναι τελικά... καλή/ διασκεδαστική». Όχι, αυτή η ταινία είναι τόσο κακή – τελεία. Καθόλου pleasure, ούτε καν guilty. Τι να «πρωτοθαυμάσουμε» σε αυτό το κάκιστο κοπιάρισμα των ταινιών/ τηλεταινιών/ τηλεοπτικών σειρών, που είχαν πρωταγωνίστρια την φοβερή και τρομερή Μις Μαρπλ! Το επίπεδο παραγωγής; Πάμφτωχο, με άθλια χρήση CGI, που... βγάζει μάτι. Το σενάριο; Χωρίς σασπένς, χωρίς ενδιαφέρον, με απίστευτους αναχρονισμούς και προβληματική ανάπτυξη. 

Το καστ; Άλαλα τα πλήθη! Απίστευτα κακές ερμηνείες, με πολύ κακή χρήση της αγγλικής της... Αγγλίας και παντελώς άγνωστους ηθοποιούς, άντε, κάτι να σας λέει η (παρ’ όλα αυτά, αγνώριστη!) Mischa Barton (στον πρωταγωνιστικό ρόλο) και ο James Urbaniak (στο ρόλο του νεαρότερου υπηρέτη), ενός συνεπή καρατερίστα σε καλλιτεχνικές ταινίες, ανεξάρτητες – κάπως πρέπει να βγει και το ψωμί όμως, ε; Μια υποτυπώδη ατμόσφαιρα προσπαθούν να χτίσουν η διεύθυνση φωτογραφίας, η μουσική και το μοντάζ, αλλά το πράμα δεν έχει σωσμό. 

Πώς εξηγείται λοιπόν το γεγονός πως αυτή η ταινία, που δεν θα την έβαζαν στο πρόγραμμά τους ούτε περιφερειακά κανάλια για να γεμίσουν τον χρόνο ανάμεσα σε εκπομπές τηλεμάρκετινγκ, βρήκε το δρόμο της για τους θερινούς κινηματογράφους της χώρας μας; Η απάντηση είναι πολύ εύκολη: οι Έλληνες θεατές λατρεύουν τα whodunit, ιδίως εκείνα που έχουν την υπογραφή της Αγκάθα Κρίστι στην ούγια. Εδώ, όμως, έχουμε να κάνουμε με μια πάρα πολύ κακή ταινία, όπου το «μυστήριο» είναι... μυστήριο τρένο και η λύση του παζλ είναι πιο βαρετή από το να περιμένεις να βράσει νερό στο μπρίκι. Και μιας που βγαίνουν νέες ταινίες δέκα, δέκα κάθε Πέμπτη κι αυτό το καλοκαίρι, προσπεράστε άφοβα. Δεν υπάρχει χρόνος – και χρήμα – για μπούρδες. 

Κι αν ντε και καλά θέλετε να δείτε Αγκάθα Κρίστι, βγαίνουν ενδιαφέρουσες επανεκδόσεις κινηματογραφικών μεταφορών έργων της από το παρελθόν αυτό το καλοκαίρι. Οπότε, λίγο κράτει, εντάξει;

Στις δικές μας αίθουσες? Την 1η Ιουνίου 2023 από την Spentzos Films!

"Αν ήσουν φαγητό, θα ήσουν κοκορέτσι!"

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Μαραμένα τα γιούλια κι οι βιόλες...

Ο Γιώργος Αθανασίου γεννήθηκε το 1991 στην Αθήνα. Σπούδασε Κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο Kingston του Λονδίνου. Έχει εργαστεί ως σκηνοθέτης, βιντεογράφος και μοντέρ σε εταιρείες όπως οι Wearebright, DK Productions, White Room. Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί, στην οποία υπογράφει και το σενάριο, τη διεύθυνση φωτογραφίας και το μοντάζ, ενώ είναι και ο παραγωγός της. Γενικώς, βιοπορίζεται από το σινεμά κι εκτός από το να ασχολείται με το μοντάζ και το videography, δουλεύει ως βοηθός κάμερας σε κάποιες άλλες πιο μεγάλες παραγωγές, αλλά και ως ηλεκτρολόγος. Πέρα από το σινεμά, ασχολείται και με τη μουσική.

Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον περασμένο Νοέμβριο. Την πρεμιέρα της στην Αθήνα την έκανε τον περασμένο Ιανουάριο στο πλαίσιο του πρώτου Untold Festival. Τέλος, η ταινία συμμετείχε στο Greek Film Festival in Berlin και θα συμμετέχει στο Los Angeles Greek Film Festival τούτον τον Ιούνιο.

Η υπόθεση: Την τελευταία του μέρα στην Αθήνα προτού μετακομίσει στο εξωτερικό, ο Κωνσταντίνος συναντά την Σοφία στο πάρκο. Έχοντας εκ των πραγμάτων λίγο χρόνο στη διάθεσή τους, οι δύο (όχι και τόσο στενοί) φίλοι (που θα μπορούσαν να είναι τόσο πολλά παραπάνω, αν το timing ήταν το κατάλληλο), συμφωνούν να παίξουν ένα παιχνίδι για να μοιραστούν αυτά που δεν γνωρίζει ακόμη ο ένας για τον άλλον, να βγάλουν τα εσώψυχά τους, πριν αποχαιρετίσουν ο ένας τον άλλο...

Η άποψή μας: Εδώ έχουμε να κάνουμε με (ακόμα) έναν πρωτοεμφανιζόμενο Έλληνα σκηνοθέτη. Όσοι είδατε τούτη την ταινία στο περασμένο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπως κι εγώ, θα μπήκατε λογικά στη διαδικασία να την συγκρίνεται με μια ακόμη ταινία πρωτοεμφανιζόμενου που προβλήθηκε εκεί. Η ασπρόμαυρη ταινία του Αθανασίου λοιπόν μοιάζει λίγο με το «Μια νύχτα στο θέατρο» του Σωτήρη Σταμάτη. Κι εδώ έχουμε ως πρωταγωνιστές έναν άνδρα και μια γυναίκα (μικρότερης ηλικίας από την ταινία του Σταμάτη) που μιλάνε επί παντός επιστητού. 

Μόνο που εδώ, οι δύο πρωταγωνιστές, από τη μια, δεν περιορίζονται στο πλαίσιο που θέτει μια θεατρική σκηνή και από την άλλη, δεν μιλάνε με στόμφο. Έτσι λοιπόν το πρώτο στοίχημα, εκείνο εναντίον της σοβαροφάνειας, το κερδίζει ο Αθανασίου. Κι εδώ, πάντως, μην φανταστείτε, πέντε έξι ντεκόρ αλλάζει σε διάφορα σημεία του πάρκου ο σκηνοθέτης και δατς ιτ. Με επιρροές από το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά και κυρίως από το «Πριν το ηλιοβασίλεμα», «παίρνει μάτι» και «κρυφακούει» τις όμορφες αρλούμπες (ή όχι τόσο αρλούμπες) δύο νέων, που με ένα κρασοπότηρο στο χέρι, δεν φλερτάρουν, αλλά να, έρχονται κοντά, και από όλα όσα λένε, γνωρίζουν καλύτερα και βαθύτερα ο ένας τον άλλο. 

Η Σοφία Ιωάννου και ο Κωνσταντίνος Κωνιός κατορθώνουν να κάνουν το σενάριο να ζωντανέψει, να κρύψουν τις ραφές του και να ανταπεξέλθουν μια χαρά στις αμηχανίες και τα απροσδόκητα, με χιούμορ και φυσικότητα, μιας που κατά πως φαίνεται, αφέθηκε μεγάλη ελευθερία σε ότι αφορά το σενάριο και μπόλικος χώρος για αυτοσχεδιασμούς. Πχ η κουβέντα με την πάπια είναι μια τέτοια σκηνή. Και πάλι (όπως και στην ταινία του Σταμάτη) υπάρχει κινηματογραφοφιλική αναφορά, εννοείται, ωραία επίσης η αναφορά στη «Σωματική ανάγκη» του Σαββόπουλου, που συνδέεται άψογα με μια ιστορία, αυτού που λέμε «χεστήκαμε», αλλά στην κυριολεξία, καλή η αναφορά και στον Βαμβακάρη, γενικώς, δεν βαριέσαι παρακολουθώντας την ταινία, βοηθάει και το ότι δεν κρατάει περισσότερο από όσο χρειάζεται, εννοείται πως κάποιες κουβέντες δεν έχουν το ίδιο ενδιαφέρον με άλλες, ενώ κάποιες σε κάνουν και ξύνεις το κεφάλι σου, πχ, η ιστορία με τον Σορίν Ματέι έλαβε χώρα το 1998. 

Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος γεννήθηκε το 1991, οι ήρωές του μοιάζουν συνομήλικοί του – μπορεί να θυμούνται τόσο ζωντανά κάτι που συνέβη στα 7 τους και να «τρώνε» τόση ώρα της ταινίας γι' αυτό; Anyway. Άνιση ταινία, εμφανής η DIY διάθεση, με όσα καλά και κακά συνεπάγεται αυτό, αρκούντως πρωτόλειο το όλον, με ευπρεπέστατο φινάλε, μικρό και συμπαθέστατο, πάμε παρακάτω.

Στις δικές μας αίθουσες? Την 1η Ιουνίου 2023!

Ω Αγία Μητρότητα

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Η Μήδεια και η Χίμαιρα...

Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας που σκηνοθετεί η γεννημένη το 1979 στο Ολνέ-σου-Μπουά (μια πόλη 90 χιλιάδων κατοίκων στο νομό της Σεν-Σεν-Ντενί, στη διοικητική περιοχή της Ιλ-ντε-Φρανς) και με καταγωγή από τη Σενεγάλη, Alice Diop. Έχει σκηνοθετήσει επίσης τρία μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ, ταινίες μικρού μήκους και επεισόδια τηλεοπτικών σειρών.

Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο περασμένο φεστιβάλ Βενετίας, όπου συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα, κερδίζοντας δύο πολύ σημαντικά βραβεία: τον Αργυρό Λέοντα - Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, αλλά και τον Χρυσό Λέοντα του Μέλλοντος - Βραβείο Καλύτερης Πρώτης Ταινίας. Από εκεί και πέρα προβλήθηκε σε πολλά φεστιβάλ ανά τον κόσμο, όπως του Τορόντο, της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου, κερδίζοντας μια σειρά από βραβεία σε πολλά από αυτά: βραβείο καλύτερης ταινίας και καλύτερης σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ της Σεβίλης, βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ της Γάνδης, βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου Fipresci στο φεστιβάλ του Παλμ Σπρινγκς. 

Ήταν υποψήφια για τέσσερα βραβεία Σεζάρ, κερδίζοντας τελικά εκείνο της καλύτερης πρώτης ταινίας, ενώ στη Γαλλία (όπου την είδαν γύρω στους 90 χιλιάδες θεατές στους κινηματογράφους) έχει κερδίσει επίσης τα βραβεία Jean Vigo και Louis Delluc. Αποτέλεσε την επίσημη πρόταση της Γαλλίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ, όπου και συμπεριλήφθηκε στην βραχεία λίστα των 15 ταινιών που πέρασαν στον δεύτερο γύρο, δεν κατάφερε όμως να συμπεριληφθεί στην τελική πεντάδα. Επίσης, ήταν υποψήφια για βραβείο σκηνοθεσίας στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου. Το φιλμ πραγματοποίησε την πανελλήνια πρεμιέρα του πριν από λίγες ημέρες συμμετέχοντας στο 23ο φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, όπου τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ταινίας.

Η υπόθεση: Το Σεντ Ομέρ είναι μια μικρή πόλη 18 χιλιάδων κατοίκων στο βορρά της Γαλλίας, πολύ κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο και σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τον πορθμό της Μάγχης και την Αγγλία. Στο δικαστικό μέγαρο αυτής της μικρής πόλης λαμβάνει χώρα μια πολύκροτη δίκη. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου βρίσκεται η Λοράνς Κολί, μια νέα γυναίκα με καταγωγή από τη Σενεγάλη, που κατηγορείται ως υπεύθυνη για το θάνατο της μόλις 15 μηνών κόρης της Ελίζ, την οποία και άφησε να πνιγεί σε κοντινή παραλία της περιοχής από την παλίρροια. 

Στο ακροατήριο βρίσκεται η Ραμά, μια συνομήλικη της Λοράνς γυναίκα, με καταγωγή επίσης από την Σενεγάλη, που είναι καθηγήτρια και συγγραφέας, η οποία νιώθει ότι συνδέεται με τη συγκεκριμένη δίκη για περισσότερους από έναν λόγους, ενώ αρχικό της κίνητρο για να παρακολουθεί από κοντά τα δρώμενα, ήταν να πάρει έμπνευση από την ιστορία, προκειμένου να προχωρήσει στη συγγραφή βιβλίου, που θα ήθελε να αποτελέσει μοντέρνα διασκευή του μύθου της Μήδειας. Καθώς η διαδικασία προχωρά, τα λόγια της κατηγορούμενης και οι καταθέσεις των μαρτύρων δίνουν αναπάντεχες διαστάσεις στην υπόθεση και θα κάνουν τη Ραμά να αμφισβητήσει τα πιστεύω της, αλλά και την απόφασή της να κρατήσει μυστική από την οικογένειά της την δική της εγκυμοσύνη.

Η άποψή μας: Έχεις πολλά πράγματα να θαυμάσεις σε τούτη την παράξενη ταινία ως θεατής της, αρκετά να παρεξηγήσεις και μερικά να αποσαφηνίσεις. Η Alice Diop εμπνεύστηκε το φιλμ από την αληθινή ιστορία της Fabienne Kabou, η οποία άφησε την 15 μηνών κόρη της, Αδελαϊδα, να πεθάνει στις 19 Νοεμβρίου του 2013. Η δίκη της έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 2016 και την παρακολούθησε από κοντά η σκηνοθέτιδα. Οπότε, η Λοράνς Κολί της ταινίας είναι η Fabienne Kabou της αληθινής υπόθεσης, ενώ η Ραμά της ταινίας αποτελεί το alter ego της δημιουργού. Για την ιστορία, να πούμε πως η Fabienne Kabou βρίσκεται αυτήν τη στιγμή στη φυλακή, εκτίοντας ποινή κάθειρξης 20 ετών. 

Τυπικά, έχουμε να κάνουμε με ένα δικαστικό δράμα. Αισθητικά, η Diop επιλέγει να χρησιμοποιήσει μεγάλης διάρκειας στατικά μονοπλάνα, γεμάτα με λόγο. Στο κέντρο της κάμερας βρίσκεται ως επί τω πλείστον η Λοράνς, όρθια, ακίνητη (όπως η κάμερα), να απαντάει σε ερωτήσεις της δικαστού, του εισαγγελέα, της συνηγόρου της, να απολογείται (ή «απολογείται» αν θέλετε). Δεν θα κοιτάξει ποτέ την κάμερα, παρά μόνο ελάχιστα, για τσικ του δευτερολέπτου, φευγαλέα, λίγο μετά τον συγκινητικό επίλογο που κάνει η δικηγόρος της. Την βλέπουμε με την κάμερα στραμμένη επάνω της από το point of view της δικαστού, του εισαγγελέα και του ακροατηρίου. Και μια από τις πιο δυνατές στιγμές της ταινίες είναι εκείνη όπου το βλέμμα της Λοράνς συναντά εκείνο της Ραμά: είναι οι δύο από τις τρεις μαύρες γυναίκες σε μια αίθουσα γεμάτη λευκούς – η τρίτη είναι η μητέρα της Λοράνς. 

Αισθητικά λοιπόν, αυτή η λιτή, σπαρτιάτικη σκηνοθετική επιλογή, έχει αποτέλεσμα. Το στήσιμο παραπέμπει σε θεατρικό την ίδια ώρα που το θεατρικό του πράγματος αποδομείται ακριβώς μέσω των σημείων όπου στήνεται η κάμερα: στο θέατρο η σκηνή είναι μία και ο θεατής παρακολουθεί τα δρώμενα μόνο από τη θέση του. Ο πολύς λόγος, που, να το πούμε αυτό, ίσως κουράσει κάποιους από τους πιο ανυπόμονους θεατές, γίνεται στα χέρια της Diop ένα εργαλείο επίτευξης των στόχων της. Ο Λόγος είναι μεστός και η Αφήγηση γίνεται με τέτοιο τρόπο, σαν να διαβάζεις ένα βιβλίο ή να ακούς ένα audible και να σχηματίζεις εσύ τις εικόνες, να τις φέρνεις στη ζωή μέσα από τις λέξεις. 

Μα το Σινεμά είναι Εικόνα, έτσι δεν είναι; Χμ, σίγουρα μπορεί να είναι και Λόγος. Ιδίως από τη στιγμή που αυτός ο Λόγος μεταφέρεται στους θεατές από την εκπληκτική Guslagie Malanda, που υποδύεται την Λοράνς. Αυτό που πετυχαίνει είναι πραγματικά ερμηνευτικός άθλος. Να μπορεί να βγάζει μακράς διαρκείας σκηνές, όρθια, ακούνητη, κοιτώντας μόνο σταθερά σε ένα σημείο ή μιλώντας με τρόπο απίστευτο, χωρίς κομπιάσματα, με παρρησία και μια συστολή αξιοπρόσεκτη. 

Εν αντιθέσει με την Kayjie Kagame, που υποδύεται την Ραμά, με την οποία δεν μπορεί ποτέ να ταυτιστεί ο θεατής. Έχει κάτι το ξύλινο η ερμηνεία της και ποτέ δεν μπορούμε να νιώσουμε το δράμα της – όσο κι αν η Diop την χρησιμοποιεί ως δεύτερο – ισάξιο – πόλο, όσο κι αν πετάει στο αφηγηματικό ιστό της ταινίας flashback από το παρελθόν της (αλλά και από το παρόν της) ιδίως σε σχέση με τη μητέρα της, όσο κι αν ο ρόλος προμοτάρεται όσο δεν πάει μιας που – όπως είπαμε πιο πάνω – αποτελεί το alter ego της δημιουργού. Η επιλογή της συγκεκριμένης ηθοποιού και η καθοδήγησή της αποτελούν ένα από τα μειονεκτήματα της ταινίας. 

Η Diop, με έξυπνο τρόπο, σχολιάζει αποτελεσματικά τον ρατσισμό (πού πας κοπέλα μου, να μελετήσεις Βιντγκεντσάιν, εσύ μια μαυρούκα;), την πατριαρχία (ο πολύ μεγαλύτερος σε ηλικία πατέρας του παιδιού και εραστής της Λοράνς, είναι λευκός, διαζευγμένος, και βολεμένος σε μια σχέση όπου δέχεται να του μαγειρεύει η Λοράνς αλλά όχι να την καλέσει πχ στον γάμο της – άλλης – κόρης του) και κυρίως το θέμα της μητρότητας, με όλες τις βεβαιότητες, τις συνεπαγωγές, τις δεισιδαιμονίες, τους κανόνες, το ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί και την απολυτότητά του. Μια μητέρα αγαπάει το παιδί της, ό,τι και να γίνει, σωστά; Κάθε γυναίκα έχει «εμφυτευμένο» το μητρικό φίλτρο, σωστά; Κάθε μητέρα θα έκανε τα πάντα για το παιδί της, σωστά; Και η παιδοκτονία – ιδίως όταν μητέρα σκοτώνει το παιδί της – είναι το ειδεχθέστερο από όλα τα εγκλήματα, σωστά; 

Η Alice Diop – σωστά – δεν θέλει να κατηγορήσει τη μητέρα: παρουσιάζει μια σειρά από επιχειρήματα, που την οδήγησαν στο συγκεκριμένο έγκλημα – ίσως και για να προστατέψει το παιδί της. Στο συγκεκριμένο σημείο, όμως, κλώτσησε ο σκεπτικιστής μέσα μου, ο νοήμων εαυτός μου. Το ότι η... μαγεία χρησιμοποιείται υπερασπιστικά από τη συνήγορο της Λοράνς, με ξεπερνά – κι εδώ είναι το δεύτερο ισχυρό χαλινάρι, που δεν μου επιτρέπει να παραδοθώ αμαχητί στις φανερές αρετές της ταινίας. Η Diop κάνει πολύ ενδιαφέρουσες αναφορές στην τέχνη και συγκεκριμένα, στην Μαργκερίτ Ντιράς, στην «Μήδεια» του Pasolini με την Μαρία Κάλλας πρωταγωνίστρια μέχρι και το «Little Girl Blue» της Nina Simone δεν ακούγεται τυχαία. 

Επίσης, παιχνιδιάρικα και ευφυώς, μας τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια: γιατί γελάει η ηθοποιός πια Guslagie στο φινάλε της δίκης; Και είναι η ηθοποιός πλέον κι όχι ο ρόλος, όχι η Λοράνς: έχει αλλάξει και τα ρούχα της. Ο τελικός λόγος της συνηγόρου, που είναι εξαιρετικός, με την ηθοποιό που την υποδύεται να μας καρφώνει, είναι απίστευτα συγκινητικός (μην κλάψετε εσείς αν μπορείτε) αλλά είναι και λίγο προβλεπόμενος και λίγο μελοδραματικός και λίγο προσπαθεί να ταιριάξει τα αταίριαχτα. Αλλά αυτό, με κάθε μητέρα να κουβαλάει μέσα της – σε κυτταρικό επίπεδο – τόσο τη δική της μητέρα όσο και την κόρη της, είναι ανατριχιαστικό! 

Παρά τα δυο, τρία φάλτσα της, πάντως, πιστεύω πως αν μη τι άλλο, αυτή είναι μια ταινία που όχι μόνο αξίζει παρακολούθησης αλλά μπορεί να δώσει το έναυσμα για πολλές και ενδιαφέρουσες συζητήσεις και μας συστήνει – σε αφηγηματικό επίπεδο – μια δημιουργό, που σίγουρα θα μας απασχολήσει στο μέλλον.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 20 Απριλίου 2023 από την One From The Heart!

Aeras… kopanistos!

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης(@PAOK1969)

Προσοχή: περιέχει τοποθέτηση προϊόντος - μόνο

Αυτή είναι η πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος τον Δεκαπενταύγουστο του 1972 στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας (στις ΗΠΑ), Benjamin Géza "Ben" Affleck-Boldt. Οι προηγούμενες τέσσερις ταινίες που σκηνοθέτησε, είναι οι εξής: «Χωρίς ίχνη» (Gone Baby Gone, 2007 – η μόνη από τις ταινίες του στην οποία δεν έχει ούτε καν μικρό ρόλο), «The Town» (2010), «Επιχείρηση: Argo» (Argo, 2012) και «Ο νόμος της νύχτας» (Live by Night, 2016). Ο (σαφώς γνωστότερος ως ηθοποιός) Ben, έχει κερδίσει δύο Όσκαρ: ένα, μαζί με τον Διόσκουρό του, τον Matt Damon, για το πρωτότυπο σενάριο της ταινίας «Ο ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ» (Good Will Hunting, 1997) κι ένα καλύτερης ταινίας, ως παραγωγός δηλαδή, μαζί με τους Grant Heslov και George Clooney για το «Επιχείρηση: Argo». Α, κι αυτήν τη στιγμή είναι παντρεμένος με την Jennifer Lopez, ενώ ήταν παντρεμένος με την επίσης ηθοποιό, Jennifer Garner, με την οποία έχει αποκτήσει τρία παιδιά.

Η ταινία σηματοδοτεί την 20η συνεργασία του Ben Affleck με τον Matt Damon μπροστά ή πίσω από την κάμερα. Επίσης, είναι η πρώτη ταινία της εταιρίας παραγωγής «Artists Equity» των δύο κολλητών φίλων, η οποία μοιάζει να βαδίζει πάνω στα χνάρια της United Artists, προωθώντας έναν πιο δίκαιο και... σοσιαλιστικό τρόπο διανομής των κερδών κάθε ταινίας που η συγκεκριμένη εταιρία παράγει. Για τη συγκεκριμένη ταινία – η οποία αρχικά ήταν να προβληθεί κατευθείαν στην πλατφόρμα της Amazon, μόνο τηλεοπτικά δηλαδή, αλλά επειδή είχε πολύ θετική ανταπόκριση σε screen test, βγήκε και στους κινηματογράφους – ο Ben Affleck, για να μείνει όσο το δυνατόν πιο πιστός στα γεγονότα, συμβουλευόταν συχνά – πυκνά τον Michael Jordan. Το μόνο που ζήτησε ο Jordan ήταν πως τη μητέρα του έπρεπε να υποδυθεί η Viola Davis.

Η υπόθεση: 1984. Η αμερικάνικη εταιρία αθλητικών παπουτσιών Nike, ενώ τα πάει σχετικά καλά σε ότι αφορά τα παπούτσια της για τρέξιμο, δεν «πουλάει» κι έρχεται τρίτη και καταϊδρωμένη σε ότι αφορά τα παπούτσια για μπάσκετ, πίσω από την Converse και τη γερμανική εταιρία Adidas. O Σόνι Βακάρο, ένα από τα υψηλόβαθμα στελέχη του τμήματος παπουτσιών μπάσκετ της Nike, στον οποίο πιστεύει πολύ ο ιδρυτής και CEO της εταιρίας, Φιλ Νάιτ, προσπαθεί να βρει τρόπο να ανεβάσει τις πωλήσεις. Θεωρεί ότι η πορεία της εταιρίας θα πάρει την ανιούσα εφόσον καταφέρει να υπογράψει τον ρούκι Michael Jordan, τρίτη επιλογή στα drafts του NBA. O Βακάρο θεωρεί ότι ο Jordan θα γίνει το μεγαλύτερο όνομα στο άθλημα. 

Πρέπει να πείσει τον Νάιτ, τον διευθυντή μάρκετινγκ, Ρομπ Στράσερ ενώ έχει συμμάχους του τον συνάδελφό του στην εταιρία Χάουαρντ Γουάιτ, ενώ παίρνει και πολύτιμες πληροφορίες από τον φίλο του, προπονητή της εθνικής μπάσκετ των ΗΠΑ (που κοούτσαρε τον Jordan), Τζορτζ Ρέιβελινγκ. Αλλά αφού πάρει το ok από όλους αυτούς μέσα στην εταιρία του, έχει ένα μεγαλύτερο βουνό να ανέβει: πρέπει να πείσει τον ίδιο τον Jordan, που δεδομένα δεν θέλει να έχει καμία σχέση με τη Nike, όντας πολύ κοντά στο να υπογράψει είτε στην Converse είτε στην Adidas. Θα προσπαθήσει να τον πείσει εμμέσως, πλησιάζοντας τους γονείς του Michael και κυρίως τη μητέρα του, την Ντελόρις, δυσαρεστώντας τα μάλα τον μεγαλοατζέντη της εποχής, Ντέιβιντ Φολκ, του οποίου πελάτης είναι ο Jordan...

Η άποψή μας: Τούτο το φιλμ αποτελεί ένα κινηματογραφικό παράδοξο για μένα. Κάποιες κριτικές από το εξωτερικό γράφουν για μια από τις καλύτερες αθλητικές ταινίες όλων των εποχών – κι ας είναι ο χρόνος που βλέπουμε κάποιον να αθλείται ή να παίζει μπάσκετ συσσωρευτικά το πολύ πέντε λεπτά για ταινία διάρκειας σχεδόν δύο ωρών! Και οι εγχώριες κριτικές από φίλους, συναδέλφους κι άλλες δημοκρατικές δυνάμεις, είναι το λιγότερο θετικά διακείμενες απέναντι στο φιλμ του Affleck. Όταν στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ένα... μεγάλης διάρκειας διαφημιστικό σποτ! 

Καλογυρισμένο, με φοβερή προσοχή στις λεπτομέρειες, αλλά... διαφημιστικό σποτ! Ένα success story μιας χούφτας ανθρώπων, μια – ακόμα (μουάχαχαχαχα, γελάνε και τα τσιμέντα) – απόδειξη πως το Αμερικάνικο Όνειρο υφίσταται αλήθεια και το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να το πιστέψεις και πως δεν είναι... μαρκετινίστικο κατασκεύασμα! Ναι, τα Air Jordan άλλαξαν για πάντα την ιστορία του μπάσκετ. Ναι, με το ότι ο Michael Jordan (ή αν θέλετε, όπως μας λέει η ταινία, η μητέρα του) κατάφερε στη συμφωνία του να διασφαλιστεί για πρώτη φορά πως ο αθλητής θα έπαιρνε ποσοστά επί των κερδών της πώλησης των συγκεκριμένων παπουτσιών, έκανε τα πράγματα πιο δίκαια για τους αθλητές (σχεδόν... κομουνιστικό αυτό, έτσι; μουάχαχαχαχαχαχα). 

Αλλά, διάολε, δεν θυμάμαι άλλη ταινία, από την εποχή του άθλιου «Evolution» (2001) του Ivan Reitman, όπου γίνεται τόσο ξεκάθαρη τοποθέτηση προϊόντος (τότε ήταν το... Head & Shoulders, για όσους δεν το θυμούνται). Α, και στον «Καζαντζάκη» (τον οποίο ακόμα δεν έχω δει, απαράδεκτος!) υπάρχει η... γκρίζα διαφήμιση για τα κρητικά παξιμάδια Τσαρτσαρωνάκη. Οπότε, το πρόβλημα που έχω με την ταινία είναι.. ιδεολογικό! Γιατί εδώ η διαφήμιση δεν είναι γκρίζα: η εταιρία Nike είναι... δομική στο σενάριο της ταινίας. Η ταινία δεν θα υπήρχε χωρίς αυτήν. Θα με πεις: καλά ρε μαν, υπήρξε ταινία «Ford vs Ferrari», την οποία μάλιστα καραγούσταρες, με τον Matt Damon και πάλι πρωταγωνιστή. Εκεί γιατί τα έκανες όλα αυτά γαργάρα; Ε; Δεν μιλάς, ε; Τι να πω, με πιάσατε. 

Προς δικαιολόγησή μου, θα πω πως εκείνη η ταινία ήταν απολαυστικότατη, είχε σκηνές αγώνων αυτοκινήτου, είχε αγωνία, σασπένς, ήταν μεγαλειώδες σινεμά και δεν ένιωθες ότι σου γινόταν promo ένα προϊόν. Εδώ δεν υπάρχει αγωνία, αφού ξέρουμε πως τελείωσαν όλα, δεν υπάρχουν αγώνες, δεν, δεν, δεν. Κλώτσησα. Δεν θα παραγνωρίσω πάντως αρετές. Γιατί θέλω να είμαι δίκαιος. Το σάουντρακ συνολικά είναι απολαυστικό. Η σκηνοθεσία του Affleck είναι, αν μη τι άλλο, αξιοπρόσεκτη. Το καστ - και ως ονόματα και ως ερμηνείες - είναι ενδιαφέρον. 

Από τον παράξενο και ανά πάσα στιγμή έτοιμο για βουδιστικά αφελή γνωμικά Φιλ Νάιτ του ίδιου του Affleck και την πάντα δυνατή Viola Davis (που εδώ δεν έχει να κάνει και πολλά – γενικώς, οι γυναίκες λείπουν από την ταινία) μέχρι τον αγαπημένο – κι από ότι φαίνεται, ξεχασμένο από τη βιομηχανία – Chris Tucker (που έκανε όνομα με την τριλογία του «Rush Hour» κι έχει να εμφανιστεί σε ταινία από το 2016!!!) και τον πάντα αξιόπιστο Matt Damon, με προσθετική κοιλίτσα (κρίμα πάντως που δεν τον έπαιξε τον ρόλο πραγματικά χοντρούλης ηθοποιός – πλάκα κάνω ρε οπαδοί της πολιτικής ορθότητας), όλοι στέκονται στο ύψος τους. Πάντως, να τα λέμε κι αυτά: περισσότερη ουσία είχε η σκηνή με τον Damon να τα... παρατάει στον στίβο λίγο πριν το φινάλε της ταινίας, παρά η προβλεπόμενη σκηνή με τον εμψυχωτικό λόγο περί του πόσο πολύ σημασία δεν έχουν τα παπούτσια αλλά αυτός που τα φοράει! Γουάου! 

Α, και ο ίδιος ο Jordan... λάμπει δια της απουσίας του: σκηνοθετική επιλογή να εμφανιστεί μόνο ως... πλάτη και ως φωνή, αλλά ποτέ ως πρόσωπο. Τι να πω, στο σινεμά την είδα την ταινία, σε ειδική πρεμιέρα, αλλά νομίζω πως αυτή είναι όντως μια ταινία που άνετα μπορεί κάποιος να περιμένει και να τη δει σε μια πλατφόρμα. Γνώμη μου.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 6 Απριλίου 2023 από την Tanweer!