Movies Ltd

Love, Caution!

γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης (@PAOK1969)

"...καθώς αγγίζω το πιο όμορφο ψέμα"

Αυτή είναι η 11η μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας που σκηνοθετεί ο γεννημένος στις 23 Αυγούστου του 1963 στη Σεούλ της Νότιας Κορέας, Park Chan-wook. Η έως τώρα φιλμογραφία του έχει ως εξής: «Moon Is the Sun's Dream» (1992), «Saminjo» (1997), «Joint Security Area» (2000), «Η τελευταία εκδίκηση» (Sympathy for Mr. Vengeance, 2002), «Oldboy» (2003), «Η εκδίκηση μιας κυρίας» (Lady Vengeance, 2005), «I'm a Cyborg, But That's OK» (2006), «Δίψα» (Thirst, 2009), «Stoker» (2013) και «Η υπηρέτρια» (The Handmaiden, 2016).

Η τελευταία του ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο περασμένο φεστιβάλ των Καννών, όπου συμμετείχε στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα, κερδίζοντας το βραβείο σκηνοθεσίας. Η ταινία αποτελεί την επίσημη πρόταση της Νότιας Κορέας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ φέτος.

Η υπόθεση: Ένας άντρας πέφτει από μια βουνοκορφή και πεθαίνει. Ο ντετέκτιβ που αναλαμβάνει την υπόθεση, γνωρίζει τη γυναίκα του θύματος κατά τη διάρκεια των επίμονων ερευνών του. Σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τις υποψίες του αλλά και την ερωτική του επιθυμία για εκείνη.

Η άποψή μας: «Τη στιγμή που είπες πως μ' αγαπάς, η αγάπη σου τελείωσε. Τη στιγμή που η αγάπη σου τελείωσε, η δική μου αγάπη ξεκίνησε». Αυτή είναι η φράση που στοιχειώνει τον θεατή από τη στιγμή που την ξεστομίζει η Σο-Ρέι. Μα τι λέω; Η στιγμή που ξεκινάει το πρώτο πλάνο της ταινίας είναι η στιγμή που ο θεατής ξεκινάει να νιώθει σαγηνευμένος. Και τη στιγμή που πέφτει το τελευταίο πλάνο της ταινίας είναι η στιγμή που η μαγεία της φτάνει στο αποκορύφωμα! Το τρελό είναι πως η ταινία τον στοιχειώνει (τον θεατή) για ώρες, ημέρες, για πολύ καιρό μετά την πρώτη επαφή μαζί της και πως κατά τη διάρκεια θέασής της δεν σταματάει... στιγμή να την απολαμβάνει, με μάτια ορθάνοιχτα, με αυτιά τεντωμένα, με το μυαλό σε υπερδιέγερση, με την καρδιά να χτυπάει δυνατά. 

Γιατί αυτή είναι μια ταινία που βιώνεται πολλαπλώς. Κι επειδή είναι μια ταινία απίστευτης αρμονίας και πολλαπλών λεπτομερειών, κάθε επιστροφή σε αυτήν σε γεμίζει και πάλι με το συναίσθημα της πληρότητας αλλά και της ανακάλυψης πραγμάτων, που σου διέφυγαν την πρώτη φορά. Εντέλει (χα!), τούτη η ταινία μπαίνει δικαίως στην Αγία Τριάδα των κορυφαίων ταινιών αυτού του απίστευτου Κορεάτη σκηνοθέτη. Έτσι λοιπόν αν το «Oldboy» είναι ο Πατήρ και η «Υπηρέτρια» ο Υιός, τούτη εδώ η ταινία είναι το Άγιο Πνεύμα! 

Θα μπορούσε να είναι ένα υπέροχο νεο-νουάρ: femme fatale διαθέτει, πτώματα διαθέτει, ντετέκτιβ διαθέτει, πεσιμισμό διαθέτει. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Είναι και Alfred Hitchcock (ο σκηνοθέτης, που, κατά δήλωσή του, τον ώθησε να ασχοληθεί με το σινεμά), και Wong Kar-Wai, και Pedro Almodovar, και Douglas Sirk. Και Bob Rafelson – δες «Διαβολική χήρα», αλλά με τον κορεάτικο τρόπο, αυτόν της ευγένειας και της μη δαιμονοποίησης. Και εννοείται, η ταινία πέρα και πάνω από όλα, είναι απόλυτα Park Chan-wook. 

Είναι μια εντελώς σύγχρονη ταινία, που ενώ σου πετάει το hook ενός πολύ ενδιαφέροντος whodunit, εντέλει (ξανά, χα!) μιλάει για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα. Δηλαδή, ενώ κάποιος θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει μέχρι και meta, φτάνει να είναι και... παλιομοδίτικη! Το βασικό ζευγάρι, η Σο-Ρέι και ο Χέι-τζουν, ως σάρκα, ανταλλάσσουν μόλις ένα φιλί σε ολόκληρη την ταινία, ενώ αγγίζουν και τα χέρια τους σε μια άλλη σκηνή, φορώντας χειροπέδες! Ο έρωτάς τους, όμως, είναι κεραυνοβόλος. Και κατακλυσμιαίος. Είναι τα βλέμματά τους. Είναι ο τρόπος που εκείνος μυρίζει το άρωμα που βάζει εκείνη στην πληγή της. 

Είναι ο τρόπος που εκείνη του δείχνει τις αμυχές στο μπούτι της κι εκείνος – σε πόλεμο με τον εαυτό του και την ιδιότητά του ως αστυνομικός αλλά και παντρεμένος, σκληρός άντρας – θέλει και δεν θέλει να δει. Είναι το βούτυρο κακάο και η παστίλια για την ανάσα. Είναι η ομπρέλα και ο τρόπος που του την παίρνει από τα χέρια. Είναι οι ώρες που την παρακολουθεί: να ξαπλώνει, να τρώει παγωτό, να βαριέται. Είναι ο τρόπος που τον κάνει να κοιμάται, με την ανάσα της και την επίκληση της θάλασσας. 

Ο σκηνοθέτης ενώ ο θεατής νιώθει την οθόνη να φλέγεται από ερωτική επιθυμία, είναι μέχρι και... σεμνότυφος απέναντι στην αποτύπωση της σαρκικής πλευράς του έρωτα. Η μόνη σκηνή σεξ που υπάρχει στην ταινία, είναι αυτή ανάμεσα στον αστυνομικό και τη γυναίκα του. Μια σκηνή που δεν έχει τίποτε το ερωτικό – αντιθέτως, είναι... αστεία! Γιατί, πέρα όλων των άλλων, η ταινία διαθέτει και χιούμορ. Μαύρο χιούμορ. Ναι, θα πιάσετε τον εαυτό σαν να γελάει, ιδίως σε σκηνές όπως εκείνη της «αναγκαστικής» ανάβασης στο βουνό απ' όπου έπεσε και αυτοκτόνησε ( ; ) ο σύζυγος της Σο-Ρέι, του Χέι-τζουν με τον συνεργάτη του. 

Καλοδεχούμενο είναι το χιούμορ: δίνει ανάσες, απαραίτητες για τον θεατή. Που, ίσως, να γκρινιάξει για δύο πράγματα: για το ότι δεν δίνονται νιανιά απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα (αυτό πάει στους καλομαθημένους – τεμπέληδες θεατές). Και για το ότι το σενάριο δείχνει κάποιες στιγμές πολύ μπερδεμένο, από ότι είναι εντέλει. Έρχεται όμως η σκηνοθετική βιρτουοζιτέ και σε κάνει να ξεχνάς – ή να μην δίνεις σημασία – σε πράγματα που έτσι κι αλλιώς δεν εμποδίζουν την απόλαυση. Ο άνθρωπος είναι ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες της εποχής μας. Το πως στήνει τις σκηνές, το πως χειρίζεται την κάμερα, το πως συνθέτει τα πλάνα του, το πως χρησιμοποιεί τα ρακόρ, είναι απλά αριστουργηματικός. Το πως τα υποκειμενικά πλάνα με τον ντετέκτιβ να παρακολουθεί την χήρα, μετατρέπονται σε αντικειμενικά, με τον ντετέκτιβ δίπλα στη χήρα, στο ίδιο πλάνο, είναι κάτι το ασύλληπτο. Το πως χρησιμοποιούνται οι επιφάνειες, οι καθρέφτες, οι οθόνες, το νερό, το φως, είναι απλώς μαγικό. 

Ο τύπος έχει πλάνο μέσα από το μάτι νεκρού, πάνω στον αμφιβληστροειδή του οποίου περπατάνε μυρμήγκια! Άνθρωποι που ψάχνουν με φακούς μέσα στη νύχτα. Η Σο-Ρέι με φακό στο κεφάλι, πάνω στο βουνό, μέσα στο σκοτάδι, με το χιόνι να πέφτει και ο Χέι-τζουν, αλλά και ο θεατής, να μην βλέπει το πρόσωπό της αλλά όλο το κεφάλι της να είναι φως! Ρε είναι θεούλης ο άνθρωπος, τελείωσε. Και η τεχνολογία πανταχού παρούσα: κινητά, smartphone, smartwatch. Να δίνουν στοιχεία. Να βγάζουν φωτογραφίες. Να ηχογραφούν. Να λειτουργούν ως Μνήμη. Να έχουν αλλάξει τον τρόπο που θυμόμαστε, που φλερτάρουμε, που ξεγελάμε. Η καλλιτεχνική διεύθυνση, το μοντάζ, η μουσική, η διεύθυνση φωτογραφίας, όλα πιάνουν υψηλότατες επιδόσεις. Και αυτός ο αίλουρος, η Tang Wei, να μην μπορείς να ξεκολλήσεις το βλέμμα σου από πάνω της. 

Αλλά, έστω πες ότι είσαι τόσο κυνικός θεατής που ναι μεν παρακολουθείς την ταινία, εννοείται πως δεν βαριέσαι, αλλά όλο βρίσκεις κάτι να πεις και να γκρινιάξεις. Επιτρέπεται, εννοείται. Έρχεται όμως το φινάλε και σου αλλάζει τον αδόξαστο. Είναι τόσο τρομερό σε σύλληψη, τόσο άψογο σε εκτέλεση, τόσο απαιτητικό συναισθηματικά, που κορυφώνει το δράμα και αφήνει τον θεατή αδύναμο να συγκρατήσει τον θαυμασμό του. Μια σκηνή ανθολογίας, που παρέχει την κάθαρση με έναν τρόπο συγκλονιστικό. «Πάνω στην άμμο την ξανθή/ Γράψαμε τ' όνομά της/ Ωραία που φύσηξε ο μπάτης/ Και σβήστηκε η γραφή»... Δύσκολη η απόφαση φυγής. Ενίοτε όμως και πολύ λυτρωτική. Μόνο θαυμασμός για αυτήν την ταινία.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 20 Οκτωβρίου 2022 από την Cinobo!