Movies Ltd

Η χειρονομία είναι που μετράει ( ; )

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Όταν οι καλές προθέσεις δεν είναι αρκετές...

Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινίας της γεννημένης το 1970 στο Παρίσι, Sylvie Ohayon, μετά το «Papa Was Not a Rolling Stone» (2014), που είναι απρόβλητο στη χώρα μας. Και στις δύο ταινίες συνυπογράφει και το σενάριο μαζί με την Sylvie Verheyde.

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Μπάρι, στην Ιταλία, τον Σεπτέμβριο του 2021. Στις 17 Νοεμβρίου του 2021 η ταινία βγήκε στις γαλλικές κινηματογραφικές αίθουσες, όπου την είδαν περίπου 180 χιλιάδες θεατές.

Η υπόθεση: Η Εσθέρ είναι μια μοναχική, μεσήλικη γυναίκα, που βρίσκεται λίγο πριν τη συνταξιοδότησή της ως βασική μοδίστρα στο εργαστήριο του Ντιόρ, στο Παρίσι, στην Avenue Montaigne. Μια μέρα, η Ζαντ, ένα 20χρονο κορίτσι από τα μπανλιού, τα υποβαθμισμένα προάστια της γαλλικής πρωτεύουσας, με τη βοήθεια της κολλητής της, θα της κλέψει την τσάντα στο μετρό. 

Όταν η Ζαντ, διαπιστώνοντας πως δεν υπάρχει κάτι πολύτιμο στην τσάντα, αποφασίζει να την επιστρέψει στην Εσθέρ, εκείνη, αντί να καλέσει την αστυνομία, αποφασίζει να της δώσει μια ευκαιρία να ξεφύγει από την προδιαγεγραμμένη μοίρα της. Βλέπει σε εκείνη την πιθανότητα να της μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις της, την τέχνη της ραπτικής, τον μοναδικό της πλούτο. Στον τρελό κόσμο της Υψηλής Ραπτικής όπου ο υπέρμετρος ανταγωνισμός είναι καθημερινότητα, η Εσθέρ θα δείξει στην Ζαντ έναν δρόμο, που μπορεί να την βγάλει από τα αδιέξοδά της.

Η άποψή μας: «Αόρατο νήμα», «Η μοδίστρα», ακόμα ακόμα ο ελληνικός «Ράφτης»: αν νομίζετε πως τούτη η γαλλική ταινία έχει κάποια σχέση με τις τρεις που πρόχειρα προανέφερα, πλανάστε πλάνην οικτράν. Κι αν το όνομα Dior σας κάνει... κάτι, θαρρώ πως δεν είναι αυτό ικανός λόγος για να παρακολουθήσετε τούτη την ταινία. Γιατί, καλές οι προθέσεις, αλλά είναι τόσο... παιδιάστικα και αφελώς στημένο όλο αυτό, που προσωπικά, περίμενα κάποια στιγμή, οι δύο βασικές πρωταγωνίστριες να βγουν και να πουν κι ένα «and world peace», ωσάν διαγωνιζόμενες σε καλλιστεία! 

Εκεί πραγματικά θα το... τερμάτιζε η συμπαθής κατά τα άλλα σκηνοθέτρια. Και να φανταστείτε, μου αρέσει τρομερά η Nathalie Baye ως ηθοποιός. Να διευκρινίσω εδώ πως οι ερμηνείες δεν αποτελούν πρόβλημα για την ταινία. Κάθε άλλο. Μια χαρά είναι η Baye, μια χαρά τα πάει και η Khoudri, δυο γυναίκες ηθοποιοί διαφορετικών γενεών, διαφορετικών παραστάσεων, διαφορετικών προσεγγίσεων. Το μέγα πρόβλημα βρίσκεται στο σενάριο: στο πόσο απλοϊκό είναι, στο πόσο αχρείαστα φορτωμένο με υποπλοκές και στο πόσο επιλέγει να πατήσει σε δυο βάρκες, του ρεαλισμού και του παραμυθιού, χωρίς να τα καταφέρνει, βουλιάζοντας εντέλει στα αβαθή. 

Δεν μπορείς από τη μια να βάζεις τη μία από τις πρωταγωνίστριές σου να προέρχεται από το (βαθύ) λούμπεν προλεταριάτο, να κάνεις αναφορές για τα (ρατσιστικά) στερεότυπα (όσοι μεγαλώνουν στα προάστια είναι αγράμματοι, άσχετοι, κλεφτρόνια, χωρίς στον ήλιο μοίρα) και από την άλλη, να τη βάζεις σε ένα πλαίσιο... Σταχτοπούτας και να δείχνεις πόσο εύκολα μπορεί να δουλέψει σε έναν απαιτητικό οίκο μόδας όπως ο Dior! Δεν ξέρω πολλά (πες καθόλου) περί μόδας, αλλά μου φαίνεται λίγο σόνικο κάποια κοπέλα, χωρίς εκπαίδευση, χωρίς άπειρες ώρες μαθητείας, να μπορέσει εν μία νυκτί να πάει σε εργαστήρι μόδας ενός οίκου όπως του Dior και να πιάσει δουλειά επειδή... έτσι. 

Επειδή, και καλά, η πεπειραμένη Εσθέρ είδε στη Ζαντ ταλέντο και... δάχτυλα, που πολύ γρήγορα μπορούν να μάθουν. Ναι, οκ, αλλά όχι τόσο γρήγορα ρε παιδιά. Και μάλιστα, η μικρή κάνει τσαλιμάκια. Μία έτσι, μία γιουβέτσι. Πότε ο Γιάννης δεν μπορεί, πότε ο κώλος του πονεί. Ήξεις, αφήξεις. Τραβάτε με κι ας κλαίω. Ναι, έχει να αντιμετωπίσει και την ρατσίστρια «συνάδελφο» (τόσο σχηματικά γραμμένη ως ρόλος) και τις δυσκολίες της ζωής (πατέρας απών, μητέρα καταθλιπτικιά) και τη δικιά της κυκλοθυμία και τα νεύρα της και τη ζήλια της απέναντι στο αγόρι της (μα πόσο γρήγορα λέει κι αυτός το «σ' αγαπώ», δηλαδή, ήμαρτον – όλα γίνονται... ταχύρρυθμα σε τούτη την ταινία) αλλά ρε αδερφέ, πρώτον δεν γίνεται ποτέ πιστευτή ως χαρακτήρας και δεύτερον δεν γίνεται και αρεστή ως χαρακτήρας. 

Το γεγονός ότι η σκηνοθέτιδα επιλέγει το ρεαλιστικό πλαίσιο «κλωτσάει» το παραμυθένιον του πράγματος. Και η – εμμέσως – σχέση μητέρας με κόρη, που αναπτύσσουν η Εσθέρ με τη Ζαντ, θα άξιζε να διερευνηθεί περισσότερο, αλλά σε άλλο πλαίσιο. Anyway, πολύ κακό για το τίποτα. Και κρίμα. Γιατί αυτή δεν είναι μια κακή ταινία per se. Απλά, η ζαχαρόσκονη σκεπάζει την όποια αλήθεια της...

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Ιουνίου 2022 από την Odeon!