Το Αυτό
του Andy Muschietti. Με τους Jaeden Lieberher, Bill Skarsgård, Wyatt Oleff, Jeremy Ray Taylor, Sophia Lillis, Finn Wolfhard, Jack Dylan Grazer, Chosen Jacobs, Nicholas Hamilton, Jackson Robert Scott
Stand by Us!
του zerVo (@moviesltd) 
Εμένα ένας από τους μεγάλους εφηβικούς φόβους μου, ήταν στα τελευταία λυκειακά έτη, όταν ο χρόνος ειδικά σε κάτι μαθήματα κορμού δεν περνούσε με τίποτα, που είχα βρει την λύση, διαβάζοντας μετά μανίας μέσα στην αίθουσα βιβλία μπεστ σέλλερ και είχα την έγνοια μην με τσακώσει κανένας καθηγητής, πάνω στο καλύτερο. Όχι δηλαδή πως θα έπαιζε καμιά σπουδαία τιμωρία, αλλά να, αυτή η σέντρα δεν αντεχόταν, να σηκωθείς τώρα πάνω στον πίνακα και να εξηγείς για ποιον λόγο δεν παρακολουθείς Σ.Ε.Π. και το έχεις ρίξει σε άλλου είδους μελέτη. Την πιο τρανταχτή περίπτωση, σαν να την ζω ακόμα κι ας έχουν περάσει από τότε τρεις ολόκληρες δεκαετίες. "Μα καλά, δεν ντρέπεσαι καθόλου, κοτζάμ μαντράχαλος να διαβάζεις βιπεράκια μέσα στην τάξη? Και όλο σαχλαμάρες, αντί να κοιτάξεις να μορφωθείς λογοτεχνικά, το έχεις ρίξει στις ανοησίες, τι λέει εδώ? Το Αυτό? Συγχαρητήρια παιδί μου, ολόκληρος άντρας και ασχολείσαι με αρλεκίνους." Άντε να εξηγήσεις τώρα...
Ντέρι, Πολιτεία του Μέιν 1989. Για καιρό πλανιέται σαν σύννεφο μουντό πάνω από την μικρή φιλήσυχη κωμόπολη η εντύπωση πως άθελα του ο τόπος φιλοξενεί, ανά τακτά περιοδικά διαστήματα, που απέχουν μεταξύ τους ακριβώς 27 χρόνια, τις φονικές ορέξεις ενός απροσδιόριστης όψης θεριού, που τρέφεται με τις ψυχές των πολιτών και αφού χορτάσει, αποσύρεται στην νάρκη του, κρυμμένο στους βρομερούς υπονόμους. Κανείς δεν διανοείται να συλλογιστεί καν την κατάρα, ουδείς μιλά για εκείνη, σαν να μην υπάρχει, σαν να μην έχει ποτέ της συμβεί. Το πρώτο θύμα της φρέσκιας επίθεσης του τέρατος, θα είναι ο μικρούλης και αθώος, οκτάχρονος Τζόρτζι, που την ώρα του παιχνιδιού του στον δρόμο με το χάρτινο καραβάκι, κάτω από βροχερές καιρικές συνθήκες, θα εξαφανιστεί από προσώπου γης, δίνοντας σε όλους την εντύπωση πως παρασύρθηκε από το ρέμα μέσα στον αγωγό των λερωμένων υδάτων.
Θεωρώντας εαυτόν σαν τον βασικό υπαίτιο για τον χαμό του αδελφού του, ο 13 χρόνων Μπιλ, βραδύγλωσσος από τα πολύ μικράτα του, αντιλαμβανόμενος πως κι άλλα παιδιά της γειτονιάς αναζητούνται, θα θελήσει να αποκαλύψει το μυστικό που κρύβεται πίσω από αυτό το μυστηριώδες φαινόμενο. Κάθε απόπειρα του να το συζητήσει στην τετραμελή παρέα των λούζερς κομπανιέρων του - το παπαδοπαίδι Σταν που τρέμει τα μικρόβια, ο αθυρόστομος Ρίτσι που ούτε να ακούσει θέλει για κλόουν κι ο φιλάσθενος Έντυ, που χάνει τον κόσμο στην ιδέα πως θα του σωθεί το σπρέι για το άσθμα - θα πέσει στο κενό αφού κανείς τους δεν επιθυμεί να μιλά για το ενδεχόμενο ξύπνημα του τρόμου. Με την προσθήκη στην - κυνηγημένη διαρκώς από τους μαγκίτες του χωριού - ομάδα, των καινούργιων μελών, του χοντρούλη και μοναχικού Μπεν, που στον απεριόριστο ελεύθερο χρόνο του διαβάζει την ιστορία του νέου του τόπου, του ορφανού και ευθυνόφοβου Μάικ, ενός από τα ελάχιστα μαύρα παιδάκια της περιοχής και της μοναδικής κοπέλας στην φράξια, της Μπεβ, που για το χαλαρών ηθών ποιόν της και τι δεν λέγεται στα πηγαδάκια του σχολείου, κάτι πρόκειται αλλάξει. Κι αυτό από την στιγμή που το δυναμικό κορίτσι, που βιώνει μια κόλαση από τον ιδιότροπο πατέρα της κάθε φορά που θα γυρίσει στο σπίτι, θα ξεσηκώσει την ομήγυρη με το θάρρος της, ώστε να εκπονήσουν πλάνο αλληλέγγυας αντιμετώπισης της απειλής.
Το σύνθημα που πρέπει οι έφηβοι να ακολουθήσουν πιστά είναι ένα και μοναδικό: Μην ακούς τον φόβο σου! Κι από την στιγμή που ο καθένας από τους Επτά Υπέροχους, εμφανίζει κι ένα σαφές χάντικαπ, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, ενόσω ο βάναυσα επιθετικός εχθρός τους, θα χρησιμοποιήσει στο ακέραιο τις φοβίες τους, για να κυριεύσει τις ψυχές τους. Και μπορεί η καρδούλα τους να ζορίζεται σε καθεμιά προειδοποιητική εμφάνιση του αποκρουστικού Πένιγουάιζ, στα ρεαλιστικά τους οράματα, άπαντες όμως θα κληθούν να σιγήσουν τις αδυναμίες τους και με όπλο της συντροφικότητα, να αντεπεξέλθουν στην πρόκληση. Που συνάμα αν και εφόσον ολοκληρωθεί αισίως, θα φέρει στο φως το πως και το γιατί τόσα αγαπημένα τους πρόσωπα, φίλοι και συμμαθητές δεν βρίσκονται πλέον ανάμεσα τους.
Με αρχική ημερομηνία κυκλοφορίας σε βιβλίο (περισσότερων των 1000 σελίδων, παρακαλώ) το 1986, ένα από τα πλέον φημισμένα έργα του μετρ της χόρορ φαντασίας Stephen King, μεταφέρθηκε για πρώτη φορά σε οθόνη (μικρή, όχι μεγάλη, ως μίνι σειρά δύο τευχών) στις αρχές των 90s, κερδίζοντας είναι η αλήθεια με το ελαφρώς καλτ, μα κατά παραγγελία τηλεοπτικό, ύφος του, την εκτίμηση όσων το επέλεξαν για θέαση στο δικάσσετο, τότε, βίντεο. Με την επαναφορά της ιδέας μιας ακόμη βερσιόν, κινηματογραφικής αυτή την φορά, θα έπρεπε πάρα πολλά στοιχεία ιδεολογικά να μεταβληθούν, ώστε το σύνολο να εκμοντερνιστεί και να έρθει κοντύτερα στην σημερινή εποχή. Συνεπώς η ομάδα των σεναριογράφων επέλεξε να στήσει χρονικά την πλοκή, στο φινάλε της περίεργης δεκαετίας του 80, αντί για τα mid 60s του κειμένου. Κι οι εναλλαγές σε πινελιές που παίζουν στο φόντο, κρύβουν το δικό τους πρόσθετο ενδιαφέρον, καθώς για παράδειγμα τα σινεμά του φανταστικού Ντέρι προβάλλουν ταινίες σαν τον Μπάτμαν, το Elm Street 5 και το Φονικό Όπλο 2, ο διψασμένος για μάθηση μπουλούκος, στα κρυφά εννοείται είναι φαν των New Kids On The Block, ενώ την Χιονάτη της παρέας, την αποκαλούν περιπαιχτικά Molly Ringwald, χάρη στην πυρρόξανθη απόχρωση των μαλλιών της. Φυσικά αυτή η μετατροπή που μεταφέρει την υπόθεση περίπου είκοσι χρόνια κοντύτερα μας, σαν κύριο σκοπό της έχει το κτίσιμο των συνθηκών της φυσικής συνέχειας του δευτέρου μέρους, που όπως στοπ ορίτζιναλ, λαμβάνει χώρα 27 χρόνια μετά, εποχή που συμπίπτει με το σήμερα δηλαδή, όταν η πιτσιρικαρία εδώ, ενήλικη πλέον, θα μαζευτεί και πάλι για να δώσει την τελική μάχη με τον απαίσιο κλόουν που εννοείται θα επιστρέψει ακόμη πιο πεινασμένος.
Όπως πάντοτε τα αλληγορικού ύφους και διττής ανάγνωσης κείμενα του King, διέπονται από μια ιδιαίτερη δυσκολία μεταφοράς τους στο εκράν, εξού και πολύ μεγάλο μέρος των περίπου 100 έργων του που έγιναν ταινίες και σειρές, δεν στέφθηκαν από τίποτα δάφνες επιτυχίας. Στην παρούσα περίπτωση το It ανήκει στο υποσύνολο των πετυχημένων φιλμς και υπεύθυνος γι αυτό είναι σε πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό ο 45 ντιρέκτορας Andy Muschietti, που πήρε πάνω του ολάκερο το πρότζεκτ, δίνοντας υπόσχεση στην παραγωγή της Warner για ένα θετικό αποτέλεσμα. Με στέρεες βάσεις, ένα καθαρογραμμένο και χωρίς τρανταχτά κενά σκριπτ, την πανέτοιμη για όλα, νεανική παρέα των ολόσωστα επιλεγμένων πρωταγωνιστών και εξέχον όπλο στην φαρέτρα του την μελετημένη κινηματογράφηση του πεπειραμένου στον τομέα του Chung Hoon Chung (του Oldboy), ο Αργεντίνος, καταφέρνει να δημιουργήσει ένα γεμάτο εντάσεις θρίλερ αγωνίας, πλημμυρισμένο σύμφωνα με τις προσταγές του αξιόλογου horror, με ουκ ολίγες αιματοβαμμένες και ενίοτε ζόρικες σπλάτερ στιγμές, που όμως ποτέ δεν αποδρά από την κεντρική ιδέα, το βασικό νόημα που στροβιλίζεται διαρκώς στον αέρα. Η ισχύς εν τη ενώσει, χωρισμένοι θα καταρρεύσουμε, όλοι μαζί όμως θα βγούμε νικητές.
Δίνοντας τον απαιτούμενο χρόνο στην μελέτη των ανήλικων χαρακτήρων, κανένας τους δεν μένει εκκρεμής στην πορεία, γεγονός που βοηθάει τα μέγιστα στην αναπαραγωγή των φοβιστικών σεκάνς. Των λογικά πιο αναμενόμενων σκηνών του έργου, που μέσα από το καταιγιστικού τέμπο που προσφέρει το κοφτό μοντάζ τους, περιτυλίγουν έξοχα το υπαρκτό δράμα στις ψυχές των πιτσιρίκων, συναίσθημα που αποτελεί και τον κύριο οδηγό κατεύθυνσης της ακατάπαυστης δράσης. Η κορυφαία, δε, δίχως άλλο, ανατριχιαστική ανάμνηση που κληροδοτεί Το Αυτό στον θεατή του, αποτίνει φόρο τιμής, σε ένα από τα σπουδαιότερα φιλμς που βασίστηκαν σε σύγγραμμα του μετρ, στην προ σαράντα ολόκληρων ετών Carrie του De Palma, που είχε τόσο άρτια απεικονίσει την έννοια του λουτρού αίματος.
Το όχι αμιγές και ούτε καθαρόαιμο αυτό horror movie, με τις μεταφορικές σοσιολογικές του προεκτάσεις, έστω και ανολοκλήρωτο, δεν είναι έκπληξη πως κερδίζει με άνεση και κατά κράτος το - έτσι κι αλλιώς χαμηλού βεληνεκούς - ομώνυμο τηλεοπτικό. Είναι όμως άξιο σεβασμού το γεγονός πως ένας όχι μπαρουτοκαπνισμένος σκηνοθέτης, τιγκαρισμένος στην έμπνευση, με επαγγελματισμό και επιμονή στο να κάνει πράξη τις ιδέες του, άγγιξε με τόσο σεβασμό το πρωτότυπο, βγάζοντας στο πανί, κατά ένα συντριπτικό ποσοστό, όλα όσα σκεφτόταν ο King, ζωγραφίζοντας με λέξεις το δαιμονικό φλιπ σάιντ του Stand By Me.
Θεωρώντας εαυτόν σαν τον βασικό υπαίτιο για τον χαμό του αδελφού του, ο 13 χρόνων Μπιλ, βραδύγλωσσος από τα πολύ μικράτα του, αντιλαμβανόμενος πως κι άλλα παιδιά της γειτονιάς αναζητούνται, θα θελήσει να αποκαλύψει το μυστικό που κρύβεται πίσω από αυτό το μυστηριώδες φαινόμενο. Κάθε απόπειρα του να το συζητήσει στην τετραμελή παρέα των λούζερς κομπανιέρων του - το παπαδοπαίδι Σταν που τρέμει τα μικρόβια, ο αθυρόστομος Ρίτσι που ούτε να ακούσει θέλει για κλόουν κι ο φιλάσθενος Έντυ, που χάνει τον κόσμο στην ιδέα πως θα του σωθεί το σπρέι για το άσθμα - θα πέσει στο κενό αφού κανείς τους δεν επιθυμεί να μιλά για το ενδεχόμενο ξύπνημα του τρόμου. Με την προσθήκη στην - κυνηγημένη διαρκώς από τους μαγκίτες του χωριού - ομάδα, των καινούργιων μελών, του χοντρούλη και μοναχικού Μπεν, που στον απεριόριστο ελεύθερο χρόνο του διαβάζει την ιστορία του νέου του τόπου, του ορφανού και ευθυνόφοβου Μάικ, ενός από τα ελάχιστα μαύρα παιδάκια της περιοχής και της μοναδικής κοπέλας στην φράξια, της Μπεβ, που για το χαλαρών ηθών ποιόν της και τι δεν λέγεται στα πηγαδάκια του σχολείου, κάτι πρόκειται αλλάξει. Κι αυτό από την στιγμή που το δυναμικό κορίτσι, που βιώνει μια κόλαση από τον ιδιότροπο πατέρα της κάθε φορά που θα γυρίσει στο σπίτι, θα ξεσηκώσει την ομήγυρη με το θάρρος της, ώστε να εκπονήσουν πλάνο αλληλέγγυας αντιμετώπισης της απειλής.
Το σύνθημα που πρέπει οι έφηβοι να ακολουθήσουν πιστά είναι ένα και μοναδικό: Μην ακούς τον φόβο σου! Κι από την στιγμή που ο καθένας από τους Επτά Υπέροχους, εμφανίζει κι ένα σαφές χάντικαπ, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, ενόσω ο βάναυσα επιθετικός εχθρός τους, θα χρησιμοποιήσει στο ακέραιο τις φοβίες τους, για να κυριεύσει τις ψυχές τους. Και μπορεί η καρδούλα τους να ζορίζεται σε καθεμιά προειδοποιητική εμφάνιση του αποκρουστικού Πένιγουάιζ, στα ρεαλιστικά τους οράματα, άπαντες όμως θα κληθούν να σιγήσουν τις αδυναμίες τους και με όπλο της συντροφικότητα, να αντεπεξέλθουν στην πρόκληση. Που συνάμα αν και εφόσον ολοκληρωθεί αισίως, θα φέρει στο φως το πως και το γιατί τόσα αγαπημένα τους πρόσωπα, φίλοι και συμμαθητές δεν βρίσκονται πλέον ανάμεσα τους.
Με αρχική ημερομηνία κυκλοφορίας σε βιβλίο (περισσότερων των 1000 σελίδων, παρακαλώ) το 1986, ένα από τα πλέον φημισμένα έργα του μετρ της χόρορ φαντασίας Stephen King, μεταφέρθηκε για πρώτη φορά σε οθόνη (μικρή, όχι μεγάλη, ως μίνι σειρά δύο τευχών) στις αρχές των 90s, κερδίζοντας είναι η αλήθεια με το ελαφρώς καλτ, μα κατά παραγγελία τηλεοπτικό, ύφος του, την εκτίμηση όσων το επέλεξαν για θέαση στο δικάσσετο, τότε, βίντεο. Με την επαναφορά της ιδέας μιας ακόμη βερσιόν, κινηματογραφικής αυτή την φορά, θα έπρεπε πάρα πολλά στοιχεία ιδεολογικά να μεταβληθούν, ώστε το σύνολο να εκμοντερνιστεί και να έρθει κοντύτερα στην σημερινή εποχή. Συνεπώς η ομάδα των σεναριογράφων επέλεξε να στήσει χρονικά την πλοκή, στο φινάλε της περίεργης δεκαετίας του 80, αντί για τα mid 60s του κειμένου. Κι οι εναλλαγές σε πινελιές που παίζουν στο φόντο, κρύβουν το δικό τους πρόσθετο ενδιαφέρον, καθώς για παράδειγμα τα σινεμά του φανταστικού Ντέρι προβάλλουν ταινίες σαν τον Μπάτμαν, το Elm Street 5 και το Φονικό Όπλο 2, ο διψασμένος για μάθηση μπουλούκος, στα κρυφά εννοείται είναι φαν των New Kids On The Block, ενώ την Χιονάτη της παρέας, την αποκαλούν περιπαιχτικά Molly Ringwald, χάρη στην πυρρόξανθη απόχρωση των μαλλιών της. Φυσικά αυτή η μετατροπή που μεταφέρει την υπόθεση περίπου είκοσι χρόνια κοντύτερα μας, σαν κύριο σκοπό της έχει το κτίσιμο των συνθηκών της φυσικής συνέχειας του δευτέρου μέρους, που όπως στοπ ορίτζιναλ, λαμβάνει χώρα 27 χρόνια μετά, εποχή που συμπίπτει με το σήμερα δηλαδή, όταν η πιτσιρικαρία εδώ, ενήλικη πλέον, θα μαζευτεί και πάλι για να δώσει την τελική μάχη με τον απαίσιο κλόουν που εννοείται θα επιστρέψει ακόμη πιο πεινασμένος.
Όπως πάντοτε τα αλληγορικού ύφους και διττής ανάγνωσης κείμενα του King, διέπονται από μια ιδιαίτερη δυσκολία μεταφοράς τους στο εκράν, εξού και πολύ μεγάλο μέρος των περίπου 100 έργων του που έγιναν ταινίες και σειρές, δεν στέφθηκαν από τίποτα δάφνες επιτυχίας. Στην παρούσα περίπτωση το It ανήκει στο υποσύνολο των πετυχημένων φιλμς και υπεύθυνος γι αυτό είναι σε πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό ο 45 ντιρέκτορας Andy Muschietti, που πήρε πάνω του ολάκερο το πρότζεκτ, δίνοντας υπόσχεση στην παραγωγή της Warner για ένα θετικό αποτέλεσμα. Με στέρεες βάσεις, ένα καθαρογραμμένο και χωρίς τρανταχτά κενά σκριπτ, την πανέτοιμη για όλα, νεανική παρέα των ολόσωστα επιλεγμένων πρωταγωνιστών και εξέχον όπλο στην φαρέτρα του την μελετημένη κινηματογράφηση του πεπειραμένου στον τομέα του Chung Hoon Chung (του Oldboy), ο Αργεντίνος, καταφέρνει να δημιουργήσει ένα γεμάτο εντάσεις θρίλερ αγωνίας, πλημμυρισμένο σύμφωνα με τις προσταγές του αξιόλογου horror, με ουκ ολίγες αιματοβαμμένες και ενίοτε ζόρικες σπλάτερ στιγμές, που όμως ποτέ δεν αποδρά από την κεντρική ιδέα, το βασικό νόημα που στροβιλίζεται διαρκώς στον αέρα. Η ισχύς εν τη ενώσει, χωρισμένοι θα καταρρεύσουμε, όλοι μαζί όμως θα βγούμε νικητές.
Δίνοντας τον απαιτούμενο χρόνο στην μελέτη των ανήλικων χαρακτήρων, κανένας τους δεν μένει εκκρεμής στην πορεία, γεγονός που βοηθάει τα μέγιστα στην αναπαραγωγή των φοβιστικών σεκάνς. Των λογικά πιο αναμενόμενων σκηνών του έργου, που μέσα από το καταιγιστικού τέμπο που προσφέρει το κοφτό μοντάζ τους, περιτυλίγουν έξοχα το υπαρκτό δράμα στις ψυχές των πιτσιρίκων, συναίσθημα που αποτελεί και τον κύριο οδηγό κατεύθυνσης της ακατάπαυστης δράσης. Η κορυφαία, δε, δίχως άλλο, ανατριχιαστική ανάμνηση που κληροδοτεί Το Αυτό στον θεατή του, αποτίνει φόρο τιμής, σε ένα από τα σπουδαιότερα φιλμς που βασίστηκαν σε σύγγραμμα του μετρ, στην προ σαράντα ολόκληρων ετών Carrie του De Palma, που είχε τόσο άρτια απεικονίσει την έννοια του λουτρού αίματος.
Το όχι αμιγές και ούτε καθαρόαιμο αυτό horror movie, με τις μεταφορικές σοσιολογικές του προεκτάσεις, έστω και ανολοκλήρωτο, δεν είναι έκπληξη πως κερδίζει με άνεση και κατά κράτος το - έτσι κι αλλιώς χαμηλού βεληνεκούς - ομώνυμο τηλεοπτικό. Είναι όμως άξιο σεβασμού το γεγονός πως ένας όχι μπαρουτοκαπνισμένος σκηνοθέτης, τιγκαρισμένος στην έμπνευση, με επαγγελματισμό και επιμονή στο να κάνει πράξη τις ιδέες του, άγγιξε με τόσο σεβασμό το πρωτότυπο, βγάζοντας στο πανί, κατά ένα συντριπτικό ποσοστό, όλα όσα σκεφτόταν ο King, ζωγραφίζοντας με λέξεις το δαιμονικό φλιπ σάιντ του Stand By Me.
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 28 Σεπτεμβρίου 2017 από την Tanweer
