Μετά τον χωρισμό
του Xavier Legrand. Με τους Denis Ménochet, Léa Drucker, Thomas Gioria, Mathilde Auneveux, Mathilde Saïkaly, Florence Janas, Saadia Bentaïeb, Sophie Pincemaille
«Μέχρι ο... θάνατος να μας χωρίσει
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσεις την παράνοια, που εκδηλώνεται μέσω βίας
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο Xavier Legrand, σε δικό του σενάριο – να σημειώσουμε απλά πως έχει δουλέψει κι ως ηθοποιός. Την παραγωγή της ταινίας έχει κάνει ο γιος του Κώστα Γαβρά, ο Alexandre Gavras, ενώ το μοντάζ υπογράφει ο Γιώργος Λαμπρινός, που εδώ και χρόνια δουλεύει στο γαλλικό σινεμά! Η ταινία έλαβε μέρος στο περσινό φεστιβάλ Βενετίας, στο διαγωνιστικό τμήμα, και τιμήθηκε με τον Αργυρό Λέοντα καλύτερης σκηνοθεσίας και με το βραβείο Luigi De Laurentiis (ή βραβείο του μέλλοντος όπως λέγεται, για την καλύτερη πρώτη ταινία σε όλα τα επίσημα τμήματα του φεστιβάλ – σαν τη Χρυσή Κάμερα στο φεστιβάλ των Καννών ένα πράμα). Στη Βενετία η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της και ακολούθησε η προβολή της σε άλλα μεγάλα φεστιβάλ, όπως του Τορόντο, του Σαν Σεμπαστιάν, του Ντουμπάι, της Ζυρίχης και του Λονδίνου μεταξύ των άλλων. Στη Γαλλία η ταινία Μετά τον χωρισμό (Jusqu'à la garde) βγήκε στις αίθουσες τον περασμένο Φεβρουάριο και στις τρεις πρώτες βδομάδες προβολής της την είδαν πάνω από 270 χιλιάδες θεατές!
Κάτι πολύ ενδιαφέρον είναι το εξής: τούτη η ταινία αποτελεί ουσιαστικά το σίκουελ της πρώτης ταινίας που έχει σκηνοθετήσει ο Legrand, της μικρού μήκους «Avant que de tout perdre» (2013). Σε εκείνη την ταινία παρακολουθούμε την προσπάθεια της Μιριάμ να ξεφύγει από τον σύζυγό της, Αντουάν, ο οποίος είναι βίαιος τόσο απέναντι στην ίδια όσο και απέναντι στα δύο παιδιά τους. Στην τετράδα των βασικών πρωταγωνιστών, ο μόνος που έχει αλλάξει ανάμεσα στις δύο ταινίες είναι ο ηθοποιός που υποδύεται τον πιτσιρίκο Αντουάν. Εκείνο το 29λεπτο φιλμ λοιπόν ήταν υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης μικρού μήκους ταινίας!
Η υπόθεση: Η Μιριάμ και ο Αντουάν ήταν ένα παντρεμένο ζευγάρι. Που χώρισε. Ο γάμος τους έληξε κάτι παραπάνω από άδοξα, αφήνοντας δύο παιδιά πίσω του: την Ζοζεφίν και τον Ζουλιάν. Ένα χρόνο μετά, το δικαστήριο καλείται να αποφανθεί σχετικά με την επιμέλεια του 11χρονου Ζουλιάν. Η Ζοζεφίν είναι να γιορτάσει τα 18α γενέθλιά της στα κοντά και δεν τίθεται θέμα δικής της κηδεμονίας. Ενηλικιώνεται. Η Μιριάμ ζητά την αποκλειστική επιμέλεια του γιου τους, ο Αντουάν όμως αντιδρά και θέλει κοινή επιμέλεια. Αγαπάει, λέει, το παιδί του. Και η δικαστίς συμφωνεί μαζί του. Και αποφασίζει για κοινή επιμέλεια. Παρά το γεγονός ότι διαβάζει ένα γράμμα γραμμένο από τον Ζουλιάν όπου ολοφάνερα φαίνεται ότι δεν θέλει τον πατέρα του, μιας που εκείνος είναι βίαιος – εξ ου και ο χωρισμός.
Και επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. Ο Αντουάν χρησιμοποιεί τον γιο του. Δεν έχει ξεπεράσει τον χωρισμό του με την Μιριάμ και μέσω της κοινής επιμέλειας έχει βρει τον τρόπο για να παραμείνει κοντά της. Λέει πως πλέον είναι καλά, πως έχει συμμορφωθεί, πως έχει ηρεμήσει. Είναι όμως μόνο λόγια όλα αυτά, καθώς στην πράξη συνεχίζει να είναι βίαιος. Και προκειμένου να πετύχει το στόχο του δεν σταματάει πουθενά. Και στο πάρτι γενεθλίων της κόρης του, όπου δεν είναι καλεσμένος, θα φτάσει στα άκρα. Πόσο επικίνδυνος μπορεί να γίνει για τον Ζουλιάν και την Μιριάμ;
Η άποψή μας: Δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη. Είναι μία από τις φράσεις κλισέ που χρησιμοποιώ κάθε φορά που τίθεται (εκ του πονηρού;) θέμα αυθεντικότητας σε μια κινηματογραφική ταινία. Στην περίπτωσή μας ο ίδιος ο σκηνοθέτης δήλωσε πως για τη δημιουργία της συγκεκριμένης ταινίας εμπνεύστηκε από τρία διαφορετικά φιλμ: το «Κράμερ εναντίον Κράμερ» (Kramer vs. Kramer, 1979) του Robert Benton, το «Η νύχτα του κυνηγού» (γνωστό και ως «Ο θανατοποινίτης με το σημάδι» - The Night of the Hunter, 1955) του Charles Laughton και τη «Λάμψη» (The Shining, 1980) του Stanley Kubrick. Λίγο να έχεις δει σινεμά, την πρώτη ταινία την καταλαβαίνεις ως αναφορά ήδη με την ανάγνωση της υπόθεσης. Για τις άλλες δύο πρέπει να σκεφτείς ή/ και να θυμηθείς λίγο περισσότερο.
Ας είναι. Έτσι κι αλλιώς, όλες του τις αναφορές τις έχει τόσο καλά δουλέψει ο Legrand, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να φαίνεται ολότελα δικό του. Και είναι ένα τελικό αποτέλεσμα πραγματικά συγκλονιστικό! Στο επίκεντρο, η ενδο-οικογενειακή βία. Ένα θέμα εν πολλοίς ταμπού κι ας το βιώνει μεγάλο ποσοστό οικογενειών ανά τον κόσμο. Ένα θέμα που οι σύγχρονες κοινωνίες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά. Γι' αυτό υπάρχει και η μακροσκελής εισαγωγική σκηνή, με την ακρόαση των δύο αντιμαχόμενων πλευρών μπροστά στην δικαστή. Η δικαιοσύνη είναι τυφλή και οι δικαστές δικάζουν με βάση το γράμμα του νόμου. Η επιστολή που διαβάζει η δικαστίς, μια επιστολή του Ζουλιάν που ολοφάνερα δείχνει πόσο ανεπιθύμητος είναι για τον ίδιο ο πατέρας του, δεν αρκεί για να μην δοθεί η επιμέλεια αποκλειστικά στη μητέρα. Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία. Δεν υπάρχει κάτι απτό. Δεν υπάρχει καταγγελία εναντίον του Αντουάν κατά τη διάρκεια του γάμου. Δεν υπάρχουν κρατημένα απειλητικά sms. Κι ένα χτύπημα εναντίον της κόρης του μπόρεσε να το ακυρώσει και να το παρουσιάσει ως τραυματισμό κατά τη διάρκεια της γυμναστικής!
Οπότε, μας λέει ο σκηνοθέτης, αυτή η οικογένεια δεν μπορεί να έχει προστασία από τη δικαιοσύνη. Μετά τον χωρισμό η ομαλή εξέλιξη των πραγμάτων εξαρτάται αποκλειστικά από το πόσο έχει όντως συμμορφωθεί και αλλάξει ο πατέρας. Ναι, αλλά οι άνθρωποι δύσκολα αλλάζουν. Κι όταν από κάτω υποβόσκει άρρωστη ψυχοπαθολογία, τα πράγματα είναι δύσκολα. Ο Legrand χτίζει την ταινία του μεθοδικά και με προσήλωση στον τελικό του στόχο. Οι θεατές που θα επιλέξουν να δουν την ταινία χωρίς να διαβάσουν κάτι γι' αυτήν και χωρίς να γνωρίζουν για την ύπαρξη της μικρού μήκους, χωρίς να την έχουν δει, και καταλαβαίνουν και ιντριγκάρονται και βρίσκονται καρφωμένοι στις καρέκλες τους με ολοένα και περισσότερη ένταση και ψυχική αναταραχή! Μεγάλο επίτευγμα αυτό του σκηνοθέτη, που βοηθιέται τόσο από τις ερμηνείες όσο και από το μοντάζ αλλά και από τις επιλογές που κάνει σε ότι αφορά τον ήχο.
Πχ, η σκηνή στο πάρτι είναι ένα αριστούργημα! Υπάρχει μια αναταραχή, μηνύματα στο κινητό, κινήσεις νευρικές πέρα δώθε και συνομιλίες τις οποίες ο θεατής δεν ακούει! Καταλαβαίνει πως κάτι παίζεται αλλά βρίσκεται σε σύγχυση! Και επί σκηνής η 18χρονη πια κόρη να τραγουδάει το «Proud Mary»! Θεούλης! Και η έκρηξη του Αντουάν στο σπίτι του πατέρα του και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον γιο του, του κάνει bullying ουσιαστικά για να πάρει πληροφορίες, είναι άψογα και τρομερά σκηνοθετημένες. Κι έρχεται η σκηνή του φινάλε για να πάθει ο θεατής τη μεγαλύτερη κολούμπρα! Η αγωνία να χτυπάει κόκκινο, ο Αντουάν ως μαινόμενος ταύρος και η Μιριάμ με τον Ζουλιάν να προσπαθούν να σωθούν – κυριολεκτικά! Αγωνίζονται για την ίδια τους τη ζωή!
Τρομερή ταινία, πραγματικά!
Η υπόθεση: Η Μιριάμ και ο Αντουάν ήταν ένα παντρεμένο ζευγάρι. Που χώρισε. Ο γάμος τους έληξε κάτι παραπάνω από άδοξα, αφήνοντας δύο παιδιά πίσω του: την Ζοζεφίν και τον Ζουλιάν. Ένα χρόνο μετά, το δικαστήριο καλείται να αποφανθεί σχετικά με την επιμέλεια του 11χρονου Ζουλιάν. Η Ζοζεφίν είναι να γιορτάσει τα 18α γενέθλιά της στα κοντά και δεν τίθεται θέμα δικής της κηδεμονίας. Ενηλικιώνεται. Η Μιριάμ ζητά την αποκλειστική επιμέλεια του γιου τους, ο Αντουάν όμως αντιδρά και θέλει κοινή επιμέλεια. Αγαπάει, λέει, το παιδί του. Και η δικαστίς συμφωνεί μαζί του. Και αποφασίζει για κοινή επιμέλεια. Παρά το γεγονός ότι διαβάζει ένα γράμμα γραμμένο από τον Ζουλιάν όπου ολοφάνερα φαίνεται ότι δεν θέλει τον πατέρα του, μιας που εκείνος είναι βίαιος – εξ ου και ο χωρισμός.
Και επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. Ο Αντουάν χρησιμοποιεί τον γιο του. Δεν έχει ξεπεράσει τον χωρισμό του με την Μιριάμ και μέσω της κοινής επιμέλειας έχει βρει τον τρόπο για να παραμείνει κοντά της. Λέει πως πλέον είναι καλά, πως έχει συμμορφωθεί, πως έχει ηρεμήσει. Είναι όμως μόνο λόγια όλα αυτά, καθώς στην πράξη συνεχίζει να είναι βίαιος. Και προκειμένου να πετύχει το στόχο του δεν σταματάει πουθενά. Και στο πάρτι γενεθλίων της κόρης του, όπου δεν είναι καλεσμένος, θα φτάσει στα άκρα. Πόσο επικίνδυνος μπορεί να γίνει για τον Ζουλιάν και την Μιριάμ;
Η άποψή μας: Δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη. Είναι μία από τις φράσεις κλισέ που χρησιμοποιώ κάθε φορά που τίθεται (εκ του πονηρού;) θέμα αυθεντικότητας σε μια κινηματογραφική ταινία. Στην περίπτωσή μας ο ίδιος ο σκηνοθέτης δήλωσε πως για τη δημιουργία της συγκεκριμένης ταινίας εμπνεύστηκε από τρία διαφορετικά φιλμ: το «Κράμερ εναντίον Κράμερ» (Kramer vs. Kramer, 1979) του Robert Benton, το «Η νύχτα του κυνηγού» (γνωστό και ως «Ο θανατοποινίτης με το σημάδι» - The Night of the Hunter, 1955) του Charles Laughton και τη «Λάμψη» (The Shining, 1980) του Stanley Kubrick. Λίγο να έχεις δει σινεμά, την πρώτη ταινία την καταλαβαίνεις ως αναφορά ήδη με την ανάγνωση της υπόθεσης. Για τις άλλες δύο πρέπει να σκεφτείς ή/ και να θυμηθείς λίγο περισσότερο.
Ας είναι. Έτσι κι αλλιώς, όλες του τις αναφορές τις έχει τόσο καλά δουλέψει ο Legrand, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να φαίνεται ολότελα δικό του. Και είναι ένα τελικό αποτέλεσμα πραγματικά συγκλονιστικό! Στο επίκεντρο, η ενδο-οικογενειακή βία. Ένα θέμα εν πολλοίς ταμπού κι ας το βιώνει μεγάλο ποσοστό οικογενειών ανά τον κόσμο. Ένα θέμα που οι σύγχρονες κοινωνίες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά. Γι' αυτό υπάρχει και η μακροσκελής εισαγωγική σκηνή, με την ακρόαση των δύο αντιμαχόμενων πλευρών μπροστά στην δικαστή. Η δικαιοσύνη είναι τυφλή και οι δικαστές δικάζουν με βάση το γράμμα του νόμου. Η επιστολή που διαβάζει η δικαστίς, μια επιστολή του Ζουλιάν που ολοφάνερα δείχνει πόσο ανεπιθύμητος είναι για τον ίδιο ο πατέρας του, δεν αρκεί για να μην δοθεί η επιμέλεια αποκλειστικά στη μητέρα. Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία. Δεν υπάρχει κάτι απτό. Δεν υπάρχει καταγγελία εναντίον του Αντουάν κατά τη διάρκεια του γάμου. Δεν υπάρχουν κρατημένα απειλητικά sms. Κι ένα χτύπημα εναντίον της κόρης του μπόρεσε να το ακυρώσει και να το παρουσιάσει ως τραυματισμό κατά τη διάρκεια της γυμναστικής!
Οπότε, μας λέει ο σκηνοθέτης, αυτή η οικογένεια δεν μπορεί να έχει προστασία από τη δικαιοσύνη. Μετά τον χωρισμό η ομαλή εξέλιξη των πραγμάτων εξαρτάται αποκλειστικά από το πόσο έχει όντως συμμορφωθεί και αλλάξει ο πατέρας. Ναι, αλλά οι άνθρωποι δύσκολα αλλάζουν. Κι όταν από κάτω υποβόσκει άρρωστη ψυχοπαθολογία, τα πράγματα είναι δύσκολα. Ο Legrand χτίζει την ταινία του μεθοδικά και με προσήλωση στον τελικό του στόχο. Οι θεατές που θα επιλέξουν να δουν την ταινία χωρίς να διαβάσουν κάτι γι' αυτήν και χωρίς να γνωρίζουν για την ύπαρξη της μικρού μήκους, χωρίς να την έχουν δει, και καταλαβαίνουν και ιντριγκάρονται και βρίσκονται καρφωμένοι στις καρέκλες τους με ολοένα και περισσότερη ένταση και ψυχική αναταραχή! Μεγάλο επίτευγμα αυτό του σκηνοθέτη, που βοηθιέται τόσο από τις ερμηνείες όσο και από το μοντάζ αλλά και από τις επιλογές που κάνει σε ότι αφορά τον ήχο.
Πχ, η σκηνή στο πάρτι είναι ένα αριστούργημα! Υπάρχει μια αναταραχή, μηνύματα στο κινητό, κινήσεις νευρικές πέρα δώθε και συνομιλίες τις οποίες ο θεατής δεν ακούει! Καταλαβαίνει πως κάτι παίζεται αλλά βρίσκεται σε σύγχυση! Και επί σκηνής η 18χρονη πια κόρη να τραγουδάει το «Proud Mary»! Θεούλης! Και η έκρηξη του Αντουάν στο σπίτι του πατέρα του και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον γιο του, του κάνει bullying ουσιαστικά για να πάρει πληροφορίες, είναι άψογα και τρομερά σκηνοθετημένες. Κι έρχεται η σκηνή του φινάλε για να πάθει ο θεατής τη μεγαλύτερη κολούμπρα! Η αγωνία να χτυπάει κόκκινο, ο Αντουάν ως μαινόμενος ταύρος και η Μιριάμ με τον Ζουλιάν να προσπαθούν να σωθούν – κυριολεκτικά! Αγωνίζονται για την ίδια τους τη ζωή!
Τρομερή ταινία, πραγματικά!
Στις δικές μας αίθουσες? Στις 15 Μαρτίου 2018 από την Weird Wave
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική