Ήταν μια καλή χρονιά

Θα είναι μια παράθεση από λίστες αυτό το κείμενο. Χωρίς πολλά ντεσού. Κατευθείαν στο ψαχνό.

Οι 13 ταινίες που αγάπησα περισσότερο το 2017 (από αυτές που βγήκαν στις αίθουσες στην Ελλάδα). Να πω πως σύμφωνα με την ΠΕΚΚ βγήκαν συνολικά 383 ταινίες φέτος και από αυτές κατόρθωσα (γιατί περί κατορθώματος πρόκειται!) να δω τις 225! Τις πιο αγαπημένες τις γράφω αλφαβητικά με βάση τον πρωτότυπο τίτλο τους. Η τελική δεκάδα θα διαμορφωθεί αφού προηγουμένως καταφέρω να καλύψω κάποια κενά μου. Ιδού λοιπόν:

1) The Florida Project του Sean Baker,
2) Gleissendes Glück (Παράδοξη ευτυχία) του Sven Taddicken,
3) Hell or High Water (Πάση θυσία) του David Mackenzie,
4) Nelyubov (Χωρίς αγάπη) του Andrey Zvyagintsev,
5) Neruda (Νερούδα) του Pablo Larraín,
6) Nocturnal Animals (Νυκτόβια πλάσματα) του Tom Ford,
7) Paterson (Πάτερσον) του Jim Jarmusch,
8) Slava (Glory) των Kristina Grozeva, Petar Valchanov,
9) The Square (Το τετράγωνο) του Ruben Östlund,
10) Teströl és lélekröl (Η ψυχή και το σώμα) της Ildikó Enyedi,
11) Tiszta szívvel (Δολοφονικά αμαξίδια) του Attila Till,
12) Toivon tuolla puolen (Η άλλη όψη της ελπίδας) του Aki Kaurismäki και
13) Wind River (Στα ίχνη του ανέμου) του Taylor Sheridan.

Κουλαμάρα πρώτη: μα δύο ταινίες από την Ουγγαρία; Κουλαμάρα δεύτερη: Taylor Sheridan σκηνοθέτης μιας από τις αγαπημένες μου και σεναριογράφος μιας δεύτερης. Ωραία χρονιά ήταν παιδιά. Καλή και ενδιαφέρουσα. Που είχε εντυπωσιακή αρχή, μεγάλη κοιλιά για πολλούς μήνες και φοβερό φινάλε.

Phantom Thread Best Of 2017

Δεύτερη λίστα: οι μεγαλύτερες απογοητεύσεις. Ταινίες που τις περιμέναμε πως και πως, κυρίως από δημιουργούς που αγαπάμε και δεν έφτασαν στο ύψος των προσδοκιών μας. Ιδού λοιπόν (από τη μεγαλύτερη προς τη μικρότερη μεγάλη απογοήτευση) :

1) Blade Runner 2049 του Denis Villeneuve,
2) The Killing of a Sacred Deer (Ο θάνατος του ιερού ελαφιού) του Γιώργου Λάνθιμου,
3) Mother! (Μητέρα!) του Darren Aronofsky,
4) Suburbicon του George Clooney,
5) Ma Loute (Οικογένεια Βαν Πέτεγκεμ) του Bruno Dumont,
6) The Beguiled (Η αποπλάνηση) της Sofia Coppola,
7) The Snowman (Ο χιονάνθρωπος) του Tomas Alfredson,
8) Un beau soleil intérieur (Η λιακάδα μέσα μου) της Claire Denis,
9) The Circle (Ο κύκλος) του James Ponsoldt,
10) Park της Σοφίας Εξάρχου

Κουλαμάρα πρώτη: Το δίδυμο Kidman - Farrell δεν μου έκατσε καλά, δις! Κουλαμάρα δεύτερη: σε δύο ταινίες αυτής της δεκάδας πρωταγωνιστεί η Binoche, την οποία γουστάρω τρελά! Ψιλοκουλαμάρα: από τα... γεωμετρικά σχήματα, το Τετράγωνο τον έσκισε τον Κύκλο (χε χε χε).

Τρίτη λίστα: οι πιο διασκεδαστικές ταινίες της χρονιάς. Ταινίες που μας έκαναν να γελάσουμε δυνατά, να νιώσουμε έξαψη, να γουστάρουμε, να ψάξουμε για δολοφόνους, να χορτάσουμε σινεμά. Όχι απαραίτητα καλές ταινίες, αλλά με την ψυχαγωγία σε πρώτο πλάνο. Έχουμε και λέμε:

1) Grave (Raw) της Julia Ducournau,
2) Baby Driver του Edgar Wright,
3) Rock'n Roll (Μεγάλωσε αν τολμάς) του Guillaume Canet,
4) Atomic Blonde του David Leitch,
5) The Hitman's Bodyguard (Ο σωματοφύλακας του εκτελεστή) του Patrick Hughes,
6) Contratiempo (Αόρατος επισκέπτης) του Oriol Paulo,
7) American Made του Doug Liman,
8) Wonder Woman της Patty Jenkins,
9) Lo chiamavano Jeeg Robot (Με λένε Τζιγκ) του Gabriele Mainetti,
10) Lasciati andare (Ο γιατρός έχει τρεχάματα) του Francesco Amato

Μέσα στις 10 λοιπόν, οι δύο είναι ιταλικές (!!!), δύο άλλες είναι γαλλικές, μία ισπανική και οι άλλες αμερικάνικες.

Κι άλλες λίστες: ο καθένας με τις ιδιαιτερότητές του. Δεν ξέρω γιατί, αλλά διαχρονικά δυσκολεύομαι να βάλω στην τελική μου δεκάδα με τις ταινίες της χρονιάς, ντοκιμαντέρ, ταινίες κινουμένων σχεδίων και ελληνικές ταινίες! Προτιμώ να τις ξεχωρίζω σε διαφορετικές λίστες. Και με τις επανεκδόσεις έχω ένα θέμα. Ή για ταινίες που δεν βγήκαν στη χώρα μας στον καιρό τους αλλά βγήκαν μετά από πολλά, πολλά χρόνια εδώ. Πχ, ένα από τα συγκλονιστικότερα ντοκιμαντέρ όλων των εποχών είναι το THE ACT OF KILLING! Τεράστια ταινία, με όλη τη σημασία της λέξεως! Βγήκε φέτος για πρώτη φορά εμπορικά στις αίθουσες της χώρας μας. Ναι, αλλά είναι ταινία του 2012! Τόμπολα! Οπότε, κάνοντας αυτές τις διευκρινίσεις, προχωράμε στο παρασύνθημα:

Οι τρεις πιο αγαπημένες μου ελληνικές ταινίες για το 2017 ήταν οι εξής (με αξιολογική σειρά) :
1) Το τελευταίο σημείωμα του Παντελή Βούλγαρη,
2) Άφτερλωβ του Στέργιου Πάσχου,
3) Ξα μου της Κλειούς Φανουράκη (σημείωση: αυτή μπορεί τελικά να αλλάξει με το Lines του Βασίλη Μαζωμένου)

Τα τρία πιο αγαπημένα μου ντοκιμαντέρ για το 2017 - με αξιολογική σειρά - ήταν τα εξής:
1) I Am Not Your Negro (Δεν είμαι ο νέγρος σου) του Raoul Peck
2) Kedi (Οι γάτες της Κωνσταντινούπολης) της Ceyda Torun
3) El Bosco. El jardín de los sueños (Τα μυστήρια του Ιερώνυμου Μπος) του José Luis López-Linares

Τέλος, οι τρεις πιο αγαπημένες μου ταινίες κινουμένων σχεδίων με αξιολογική σειρά ήταν φέτος οι εξής:
1) Coco των Lee Unkrich, Adrian Molina
2) Loving Vincent των Dorota Kobiela, Hugh Welchman
3) Tehran Taboo (Τα μυστικά της Τεχεράνης) του Ali Soozandeh

Θεωρώ πως και στις τρεις παραπάνω κατηγορίες η περσινή χρονιά ήταν πολύ καλύτερη τόσο σε ότι αφορά τις κορυφαίες όσο και στον μέσο όρο των ταινιών που προβλήθηκαν από αυτές τις κατηγορίες. Ακριβώς το αντίθετο δηλαδή με τις ταινίες μυθοπλασίας, που φέτος θεωρώ ότι ήταν μια καλύτερη χρονιά στον τομέα αυτό απ' ότι πέρσι.

Πέμπτη λίστα και τελευταία: Δέκα ταινίες που δεν καταφέραμε να δούμε μέσα στη σεζόν και ίσως, με βάση τις αγάπες μας, την αισθητική μας, τα ονόματα των σκηνοθετών, το θέμα των ταινιών και την παρουσία τους σε άλλες δεκάδες (χε χε χε), αν τις δούμε, μπορεί και να... εκπαραθυρώσουν κάποια ή μπορεί και κάποιες από τις ταινίες που βρίσκονται τώρα στις πιο αγαπημένες μας. Έχουμε και λέμε (αλφαβητικά) :

1) A Cure for Wellness (Αντίδοτο στην ευεξία) του Gore Verbinski,
2) A Quiet Passion (Ήρεμο πάθος) του Terence Davies,
3) All the Money in the World (Όλα τα λεφτά του κόσμου) του Ridley Scott,
4) Battle of the Sexes (Η μάχη των φύλων) των Jonathan Dayton, Valerie Faris,
5) Brad's Status (Χειρότερα δεν γίνεται) του Mike White (Φωτό),
6) Detroit (Detroit: Μια οργισμένη πόλη) της Kathryn Bigelow,
7) L'économie du couple (Όταν τελειώσει ο έρωτας) του Joachim Lafosse,
8) Little Men (Μικροί κύριοι) του Ira Sachs,
9) The Lost City of Z (Η χαμένη πόλη του Ζ) του James Gray,
10) Tour de France (Μια βόλτα στη Γαλλία) του Rachid Djaidani

Και κάπου εδώ ολοκληρώθηκε η ανασκόπηση. Πάντα είναι ωραίο να βλέπεις σινεμά, να γράφεις για σινεμά, να διαβάζεις για σινεμά. Να το κάνουμε και το 2018, ε; Τι λέτε; Καλή χρονιά να έχουμε!

Θόδωρος Γιαχουστίδης