Το Αρνάκι
του Kutlug Ataman. Με τους Nesrin Cavadzade, Cahit Gok, Mert Tastan, Sila Lara Canturk, Taner Birsel
Κινηματογραφικό «λουκούμι»
του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969) 
Γιαβρούμ... Κουζούμ...
Όσοι εξ ημών και υμών έχουν έστω και ελάχιστη σχέση με ελληνικό στοιχείο που ήρθε στη χώρα μας λόγω... συνωστισμού στο λιμάνι της Σμύρνης ή εν πάση περιπτώσει από τις παλιές πατρίδες σε Πόντο, Μικρά Ασία και Κωνσταντινούπολη, συνεχίζουν να χρησιμοποιούν λέξεις τούρκικες ή έστω τις έχουν ακούσει στο οικογενειακό ή στο ευρύτερο οικείο περιβάλλον. Εντάξει, το «γιαβρούμ» (έστω, γιαβρί) περισσότερο και το «κουζούμ» λιγότερο. Το γιαβρούμ σημαίνει το νεογέννητο ζώο και γενικώς το μωρό (ή το «μωρό», χε χε χε). Το κουζούμ, εντάξει, απαντάται σπανιότερα και σημαίνει «αρνάκι μου». Κουβαλάνε μια ποίηση αυτές οι απλές λέξεις, κουβαλάνε θύμησες, είναι φορτισμένες συναισθηματικά. Και πόσο όμορφα ηχούν, ε; Λοιπόν, όπως αποδεικνύεται στο Kuzu, στη χώρα προέλευσής τους μπορούν να οδηγήσουν σε παρεξηγήσεις, στα όρια τραγωδίας μεγέθους «Μήδειας» και βάλε!
Η συγκεκριμένη ταινία αποδεικνύει για άλλη μια φορά πως η γείτονας χώρα εκτός από δημοφιλή, καλογυρισμένα τηλεοπτικά σίριαλ για τις μάζες, διαθέτει τεράστια κινηματογραφική δυναμική, με ταινίες σπουδαίες, ανθρωποκεντρικές, που πέραν όλων των άλλων, δεν αποκλείουν και κανέναν από τη θέασή τους. Είναι ως επί τω πλείστον εύκολα προσβάσιμες, διατηρούν τον τοπικό – εθνικό χαρακτήρα τους χωρίς να χάνουν την ιδιότητα της (αποδεκτής και αναγκαίας εδώ) παγκοσμιοποίησης και δεν περιορίζονται στο επίπεδο του αμφιβληστροειδούς αλλά φτάνουν και αγγίζουν την ψυχή του θεατή.
Η υπόθεση: Ο Μερτ είναι ένα ανέμελο αγοράκι του οποίου πλησιάζουν τα πέμπτα του γενέθλια. Και την ημέρα των γενεθλίων του θα υποστεί περιτομή, όπως όλα τα πεντάχρονα αγοράκια στην πατρίδα του. Στην επαρχία Ερζικάν, στα βάθη της Ανατολίας στην Τουρκία, όπου ζει ο Μερτ, υπάρχει ένα έθιμο σύμφωνα με το οποίο η περιτομή κάθε πεντάχρονου αγοριού γιορτάζεται με ένα φαγοπότι, κύριο πιάτο στο οποίο είναι το αρνάκι. Ο πατέρας του Μερτ, όμως, ο Ισμαήλ, είναι άνεργος και άφραγκος. Και παρά τις προσπάθειες και την επιμονή της όμορφης συζύγου του, της Μεντινέ, δεν φαίνεται να υπάρχει τρόπος να βρουν χρήματα για να αγοράσουν το απαραίτητο αρνάκι. Η κατάτι μεγαλύτερη αδελφή του Μερτ, η Βιτζντάν, ζηλεύοντας όλη την προσοχή που ελκύει εκείνος λόγω της επικείμενης περιτομής, πείθει τον αδελφό της πως αν δεν βρεθεί αμνός, τότε το κυρίως έδεσμα για το εορταστικό τραπέζι θα είναι... ο ίδιος! Ο Μερτ πανικοβάλλεται! Εντωμεταξύ, ο αρχηγός του χωριού βρίσκει δουλειά στον Ισμαήλ στα σφαγεία. Εκείνος όμως, παρασυρμένος από αχρείους συναδέλφους του, ξοδεύει τα χρήματα της αμοιβής του (που ήταν προορισμένα για την αγορά του αμνού) στο... κρεβάτι μιας περπατημένης ντιζέζ – ιερόδουλης. Η Μεντινέ είναι απελπισμένη. Κι ενώ η περηφάνια της την κάνει να αρνηθεί ακόμα και την υποστήριξη της μητέρας της, η Μεντινέ θα δεχτεί βοήθεια από ένα απρόσμενο πρόσωπο...
Η άποψή μας: Από το πρώτο πλάνο σε κερδίζει ο νατουραλισμός, η απλότητα, η ανθρωπιά τούτου του φιλμ. Σε κερδίζουν συμπεριφορές και καταστάσεις που δεν διαφέρουν πουθενά στον κόσμο. Η φτώχεια είναι παντού η ίδια στον κόσμο. Η ανεργία πλήττει τους πάντες – δεν είναι δικό μας φαινόμενο – κι ας είναι μεγεθυμένο στην Ελλάδα εξαιτίας της κρίσης. Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε... Τα παιδιά παντού είναι γλυκά, πανέξυπνα, γλωσσοκοπάνες και αφελή. Θέλουν τα πάντα στη στιγμή. Τα «πάντα» όμως αλλιώς μεταφράζονται για ένα παιδί μεσοαστών στη Νέα Υόρκη κι αλλιώς για ένα πιτσιρίκι σε ένα χωριό της Ανατολίας. Όπως και να έχει, η φαντασία των παίδων οργιάζει, προφανώς ανάλογα με τις προσλαμβάνουσές τους.
Ο Μερτ είναι τόσο πεπεισμένος ότι αν δεν βρει αρνί για τη γιορτή ο ίδιος, θα τον σφάξουν και θα τον ταΐσουν στους καλεσμένους, που εύχεται να ήταν domuzcuk (δηλαδή, γουρουνάκι) κι όχι kuzu (δηλαδή, αρνάκι, όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά οι πάντες! Οι μουσουλμάνοι, θυμίζω, δεν τρώνε χοιρινό κρέας! Υπάρχουν σκηνές ανείπωτης ομορφιάς – πως κατάφερε ο μπαγάσας ο Ataman να βγάλει αυθεντική ποίηση από ένα πλάνο όπου ο Μερτ ανεβαίνει με το μαύρο αμπέχονο του σε μια χιονισμένη πλαγιά ενός βουνού και αποτελεί μια μικρή, μαύρη κουκκίδα ανάμεσα σε ουρανό και γη, είναι να τρελαίνεσαι. Οι γυναίκες στο σύμπαν της ταινίας είναι δυναμικές και διεκδικητικές. Η γυναίκα, η κόρη, η γιαγιά, η ντιζέζ. Κινούν τις καταστάσεις, χρησιμοποιούν το μυαλό τους και το κορμί τους για να πετύχουν τους στόχους τους, και τελικά παίρνουν αυτό που θέλουν. Οι άντρες είναι οι... μπουνταλάδες της υπόθεσης. Και καταπίνουν... αμάσητα αυτά που τους προσφέρουν. Ωραία, γλυκιά, αξιοθέατη ταινία.
Η υπόθεση: Ο Μερτ είναι ένα ανέμελο αγοράκι του οποίου πλησιάζουν τα πέμπτα του γενέθλια. Και την ημέρα των γενεθλίων του θα υποστεί περιτομή, όπως όλα τα πεντάχρονα αγοράκια στην πατρίδα του. Στην επαρχία Ερζικάν, στα βάθη της Ανατολίας στην Τουρκία, όπου ζει ο Μερτ, υπάρχει ένα έθιμο σύμφωνα με το οποίο η περιτομή κάθε πεντάχρονου αγοριού γιορτάζεται με ένα φαγοπότι, κύριο πιάτο στο οποίο είναι το αρνάκι. Ο πατέρας του Μερτ, όμως, ο Ισμαήλ, είναι άνεργος και άφραγκος. Και παρά τις προσπάθειες και την επιμονή της όμορφης συζύγου του, της Μεντινέ, δεν φαίνεται να υπάρχει τρόπος να βρουν χρήματα για να αγοράσουν το απαραίτητο αρνάκι. Η κατάτι μεγαλύτερη αδελφή του Μερτ, η Βιτζντάν, ζηλεύοντας όλη την προσοχή που ελκύει εκείνος λόγω της επικείμενης περιτομής, πείθει τον αδελφό της πως αν δεν βρεθεί αμνός, τότε το κυρίως έδεσμα για το εορταστικό τραπέζι θα είναι... ο ίδιος! Ο Μερτ πανικοβάλλεται! Εντωμεταξύ, ο αρχηγός του χωριού βρίσκει δουλειά στον Ισμαήλ στα σφαγεία. Εκείνος όμως, παρασυρμένος από αχρείους συναδέλφους του, ξοδεύει τα χρήματα της αμοιβής του (που ήταν προορισμένα για την αγορά του αμνού) στο... κρεβάτι μιας περπατημένης ντιζέζ – ιερόδουλης. Η Μεντινέ είναι απελπισμένη. Κι ενώ η περηφάνια της την κάνει να αρνηθεί ακόμα και την υποστήριξη της μητέρας της, η Μεντινέ θα δεχτεί βοήθεια από ένα απρόσμενο πρόσωπο...
Η άποψή μας: Από το πρώτο πλάνο σε κερδίζει ο νατουραλισμός, η απλότητα, η ανθρωπιά τούτου του φιλμ. Σε κερδίζουν συμπεριφορές και καταστάσεις που δεν διαφέρουν πουθενά στον κόσμο. Η φτώχεια είναι παντού η ίδια στον κόσμο. Η ανεργία πλήττει τους πάντες – δεν είναι δικό μας φαινόμενο – κι ας είναι μεγεθυμένο στην Ελλάδα εξαιτίας της κρίσης. Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε... Τα παιδιά παντού είναι γλυκά, πανέξυπνα, γλωσσοκοπάνες και αφελή. Θέλουν τα πάντα στη στιγμή. Τα «πάντα» όμως αλλιώς μεταφράζονται για ένα παιδί μεσοαστών στη Νέα Υόρκη κι αλλιώς για ένα πιτσιρίκι σε ένα χωριό της Ανατολίας. Όπως και να έχει, η φαντασία των παίδων οργιάζει, προφανώς ανάλογα με τις προσλαμβάνουσές τους.
Ο Μερτ είναι τόσο πεπεισμένος ότι αν δεν βρει αρνί για τη γιορτή ο ίδιος, θα τον σφάξουν και θα τον ταΐσουν στους καλεσμένους, που εύχεται να ήταν domuzcuk (δηλαδή, γουρουνάκι) κι όχι kuzu (δηλαδή, αρνάκι, όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά οι πάντες! Οι μουσουλμάνοι, θυμίζω, δεν τρώνε χοιρινό κρέας! Υπάρχουν σκηνές ανείπωτης ομορφιάς – πως κατάφερε ο μπαγάσας ο Ataman να βγάλει αυθεντική ποίηση από ένα πλάνο όπου ο Μερτ ανεβαίνει με το μαύρο αμπέχονο του σε μια χιονισμένη πλαγιά ενός βουνού και αποτελεί μια μικρή, μαύρη κουκκίδα ανάμεσα σε ουρανό και γη, είναι να τρελαίνεσαι. Οι γυναίκες στο σύμπαν της ταινίας είναι δυναμικές και διεκδικητικές. Η γυναίκα, η κόρη, η γιαγιά, η ντιζέζ. Κινούν τις καταστάσεις, χρησιμοποιούν το μυαλό τους και το κορμί τους για να πετύχουν τους στόχους τους, και τελικά παίρνουν αυτό που θέλουν. Οι άντρες είναι οι... μπουνταλάδες της υπόθεσης. Και καταπίνουν... αμάσητα αυτά που τους προσφέρουν. Ωραία, γλυκιά, αξιοθέατη ταινία.
Στις δικές μας αίθουσες? Την 1η Οκτωβρίου 2015 από την Weird Wave
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική