Έχοντας μεγαλώσει κάτω από αβάσταχτα δύσκολες συνθήκες, ως μέλος μιας πολυμελούς, πάμφτωχης οικογένειας στην σιβηριανή επαρχία, ο ξεχωριστής ιδιοσυγκρασίας και ιδιαίτερα ταλαντούχος Ρούντολφ Νουρέγιεφ, αφού θα πάρει τις στέρεες βάσεις στην Ακαδημία χορού του Λένινγκραντ, θα εξελιχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη του φημισμένου μπαλέτου Κίροφ. Με περισσότερες από μια ντουζίνα πρωταγωνιστικές ερμηνείες στην τριετία 1958-61 η φήμη του θα εκτοξευτεί διεθνώς, με συνέπεια να γίνει περιζήτητος για να εμφανιστεί σε κάθε λυρική σκηνή υψηλού επιπέδου. Η πρόσκληση από την Παρισινή, που θα ακολουθήσει εκείνη της τεράστιας επιτυχίας της Βιέννης, θα γίνει αποδεκτή κι έτσι σύσσωμη η χορευτική ομάδα με εκείνον πρωτοστάτη θα κάνει την εμφάνιση της στα μεγάλα σαλόνια της Πόλης του Φωτός.
Με τον Ψυχρό Πόλεμο να βρίσκεται στο απόγειο του και απογοητευμένος με κάποιους περιορισμούς που προσωπικά αισθάνεται εντός της πατρίδας του, ο Ρούντι μαγεμένος από την πλανεύτρα κοσμοπολίτικη ζωή της Δύσης, πολύ γρήγορα θα σκεφτεί την λύση της αποσκίρτησης. Διάβημα που ουδείς άλλος καλλιτέχνης του δικού του διαμετρήματος έχει πραγματοποιήσει μέχρι ώρας. Κίνηση που στο μυαλό του θα στροβιλίζεται διαρκώς, μέχρι που θα την πραγματοποιήσει ένα μελαγχολικό μεσημέρι του Ιούνη, στο αεροδρόμιο Λα Μπουρζέ, λίγο πριν η αποστολή των Κίροφ αναχωρήσει για την Μόσχα και κάτω από τα άγρυπνα βλέμματα των πρακτόρων ασφαλείας, που μοναδικό τους σκοπό έχουν να αποτρέψουν τον οποιοδήποτε από το προδοτικό σάλτο.
Στην ουσία το biopic που πάρα πολύ προσεκτικά προσεγγίζει ο
Ralph Fiennes, στην τρίτη σκηνοθετική του απόπειρα μετά τον
Coriolanus και την
The Invisible Woman, κινείται ουσιαστικά σε τρεις χρονικές τροχιές, παράλληλες, αλλά και όχι και ισομερώς διαμοιρασμένες στο σενάριο. Την συντριπτική μερίδα του λέοντος αποσπά το παρόν, το Παρισινό τώρα, όπου ο ντάνσερ νιώθει πως έχει υποστεί ένα απελευθερωτικό σοκ, εκτιμώντας εαυτόν δέσμιο των σοσιαλιστικών δομών που βιώνει στον τόπο του. Τον τόπο δηλαδή που ακόμη και στην άθλια οικονομική κατάσταση της φαμίλιας του, τον ανέθρεψε σωστά, τον μεγάλωσε, του έδωσε την ευκαιρία, ασχέτως τσέπης, να εισαχθεί στην σπουδαιότερη σχολή χορού ολάκερου του κόσμου, προκειμένου να κτίσει πάνω στο τάλαντο του και να γίνει ο νούμερο ένα, του πιο φημισμένου μπαλέτου επί γης. Ε σιγά μην κάτι τέτοιο το θεωρείς αχαριστία! Επειδή στην Γαλλία πουλάνε τρενάκια Lima που δεν τα βρίσκεις στην ΕΣΣΔ ή μπορείς να πας να πιεις το ποτό σου σε κλαμπάκια που ο οποιοσδήποτε δύναται να προβεί στο υπαρξιακό του outing, ενώ στην Ρωσία υπάρχουν / υπήρχαν, κανόνες κοινωνικοί, που στον νου του κάθε Νουρέγιεφ λειτουργούν απαγορευτικά για το όνειρο. Καλά... Φαντάζομαι δεν θα σκέφτηκε στιγμή πως αν μεγάλωνε στα τρισάθλια μπλοκ της πολυφυλετικής περιφέρειας της γαλλικής πρωτεύουσας, όσο σπουδαία και αν ήταν η ικανότητα του στα τόλουπ, την Όπερα θα είχε την δυνατότητα να την δει μόνο απόξω. Ή σαν θεατής, στα απόμακρα περιορισμένης θέασης καθίσματα, όπισθεν των κόκκινων βελούδων της αριστοκρατίας. Anyway...
Μέσα από κάποια ελαχίστων δευτερολέπτων αποχρωματισμένα φλασμπακς, η κάμερα ταξιδεύει πολλά χρόνια πίσω, στα παιδικά χρόνια του Ρούντολφ, για να δούμε το πόσο δύσκολα ενηλικιώθηκε στο χωριό, ως το μοναδικό αγόρι ανάμεσα σε τρεις αδελφές και δίχως την πατρική στοργή, καθώς ο στρατιωτικός γονιός του, μονίμως απουσίαζε σε αποστολές. Η τρίτη χρονική ράγα, επίσης μικρή σε εύρος, αναφέρεται στην περίοδο που έζησε ο χορευτής πίσω από τους βαριούς τοίχους της σχολής, κάτω από την επίβλεψη του δασκάλου Πούσκιν, που πίστεψε όσο κανείς άλλος στην πρόοδο του, ορίζοντας σαν ταβάνι της εξέλιξης του τον ουρανό. Βεβαίως πίσω από την σχέση δασκάλου - μαθητή, το σκριπτ μας αποκαλύπτει ένα ιδιόμορφο ερωτικό τρίγωνο, που συμπεριλαμβάνει την σύζυγο του πρώτου, που μάλλον δεν δένει και τόσο κομψά με το γενικό σύνολο. Σε αυτή την παρένθεση όμως είναι που γνωστοποιείται η τεράστια διαφορά ερμηνευτικής ποιότητας, ανάμεσα σε ηθοποιούς κορυφαίας πάστας, όπως ο Fiennes, που ούτε καν μιλώντας την μητρική του γλώσσα, αποδίδει τον μέντορα εκπληκτικά, με όλους τους λοιπούς συμμετέχοντες, προεξάρχοντος βεβαίως του κεντρικού σταρ.
Ο Ουκρανός
Oleg Ivenko, μπαλαρίνος στο επάγγελμα, φέρνει κάπως φυσιογνωμικά στον Νουρέγιεφ δίχως να του ομοιάζει, ενώ είναι και απόλυτα χωστός, αν η απαίτηση ήταν όμως ένα απλό στιγμιότυπο ή μια λήψη για το πόστερ. Κινησιολογικά παρότι επαγγελματίας, ούτε καν αγγίζει τα λέβελ του υποκειμένου που πρέπει να ενσαρκώσει - το αναφέραμε ήδη το ζήτημα - όμως το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στην εκφραστικότητα του, που ξύλινη και επίπεδη, δεν βγάζει το παραμικρό συναίσθημα, συμπάθειας ή αντιπάθειας, αγάπης ή μίσους προς τον Νουρέγιεφ. Ο περίγυρος του δε, υπερβολικά προσεγμένος στο κάστινγκ από τον Εγγλέζο, ακολουθεί την ίδια περίπου νόρμα του ανέκφραστου, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση, εκείνη της
Exarchopoulos, ως Γαλλίδας φίλης στενής που θα χελπάρει στην αποσκίρτηση, η οποία φουσκώνει επικίνδυνα σωματικά, χάνοντας σημαντικό μέρος από το υποκριτικό της όπλο, που δεν είναι άλλο από το σεξ απίλ της.
Σε γενικές γραμμές το
Λευκό Κοράκι (παρατσούκλι που απέκτησε στα νιάτα του ο Νουρέγιεφ, λόγω της ατίθασης συμπεριφοράς του) με την στήριξη του BBC στην παραγωγή, δεν θα μπορούσε παρά να αριστεύσει στο κτίσιμο της εποχής, άλλωστε οι Εγγλέζοι είναι και οι πρώτοι μάστορες στην αναπαράσταση περασμένων στιγμών. Δίχως άλλο το πιο δυνατό στοιχείο της ταινίας, Πέραν τούτου οι πολύ αργοί ρυθμοί, για τα δύο τρίτα της διάρκειας, βαραίνουν την πλατεία, την στιγμή που οι χορευτικές σεκάνς είναι τόσο λίγες, ελάχιστες, για ένα biopic που αφορά τον πιο διάσημο χορευτή στα χρονικά - ίσου βεληνεκούς, με τον πανομοιότυπου σχεδόν βίου Baryshnikov.
Το ύστατο μισάωρο, που στήνεται στην αίθουσα αναμονής του αερολιμένα, ανεβάζει σημαντικά παλμούς, την ώρα που το έργο ελίσσεται σε κάτι σαν πολιτικό θρίλερ, μόνο που κι εκεί οι KGBίτες, όπως συνήθως, μοιάζουν σαν ανήμπορες μαριονέτες, μπροστά στο "απελευθερωτικά ηρωικό" σθένος του αποστάτη. Σαν ατομική μονάδα η ιστορία τον δικαίωσε τον Ρούντι. Φέρνοντας στον νου όμως τις εικόνες σιμά του Μονπαρνάς, όπου κυριαρχούν τα βαρύγδουπα Εγκαλιτέ και οι λοιπές φραντσέζικες ανεφάρμοστες μπούρδες, ψάχνω να βρω πόσους από τα δισεκατομμύρια υπόλοιπους δικαιώνει όλο αυτό το παραμύθι της τάχαμου αγνής καγαθής Λιμπερτέ...
Δύο ασυμβίβαστες γυναίκες, μία αντισυμβατική σχέση.! Η σχέση που ενέπνευσε την Βιρτζίνια Γουλφ να γράψει ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της, το «Ορλάντο», περιγράφεται μέσα από την δραματική δημιουργία της Chanya Button, Ο Έρωτας της Βιρτζίνια Γουλφ (Vita & Virginia). Στο Λονδίνο του 1920, η ποιήτρια και μέλος της υψηλής κοινωνίας Βίτα Σάκβιλ-Γουεστ και η θρυλική συγγραφέας Βιρτζίνια Γουλφ, θα ξεκινήσουν μια ταραχώδη, παθιασμένη σχέση, που θα ξεπεράσει όλα τα κοινωνικά ταμπού, θα αλλάξει για πάντα τις ζωές και το έργο τους και θα μείνει στην ιστορία. Βασισμένο εν μέρει στην αλληλογραφία των δύο γυναικών, το φιλμ είναι κάτι για το οποίο, αν ζούσαν, θα ήταν και οι δύο περήφανες.
