Movies Ltd

Τα παιδία παίζει

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Μια αναπάντεχη γνωριμία

Αυτή είναι η πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας που σκηνοθετεί η γεννημένη στις 12 Νοεμβρίου του 1980 στην πόλη Pontoise, Val-d'Oise της Γαλλίας, Céline Sciamma. Συνολικά, η (μεγάλου μήκους) φιλμογραφία της έχει ως εξής: «Νούφαρα» (Naissance des pieuvres, 2007), «Αγοροκόριτσο» (Tomboy, 2011), «Τα κορίτσια» (Bande de filles, 2015), «Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται» (Portrait de la jeune fille en feu, 2019) και τώρα «Μικρή μαμά» (Petite maman, 2021).

Η ταινία Μικρή μαμά βγήκε στις γαλλικές κινηματογραφικές αίθουσες στις 2 Ιουνίου (όπου την παρακολούθησαν πάνω από 60 χιλιάδες θεατές) ενώ συμμετείχε στο φεστιβάλ του Βερολίνου (την καλοκαιρινή έκδοση, αυτήν που είχε και live θεατές στις αίθουσες) στις 15 Ιουνίου, λαμβάνοντας μέρος στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα. Τα εξωτερικά της ταινίας γυρίστηκαν στην πόλη όπου γεννήθηκε η σκηνοθέτιδα, ενώ το εσωτερικό του σπιτιού που βλέπουμε στην ταινία, δημιουργήθηκε σε στούντιο, με εμμονή και στην παραμικρή λεπτομέρεια, παραπέμποντας στα σπίτια των γιαγιάδων της.

Η υπόθεση: Η οκτάχρονη Νελί μόλις έχασε την αγαπημένη της γιαγιά, χωρίς να προλάβει να την αποχαιρετήσει έτσι όπως ήθελε. Η Νελί, μαζί με τη μαμά της, Μαριόν και τον μπαμπά της, πηγαίνουν στο πατρικό της Μαριόν, στο σπίτι της γιαγιάς. Προφανής στόχος, να μαζέψουν όσα πράγματα θεωρούν χρήσιμα ή απαραίτητα, να τακτοποιήσουν τα υπόλοιπα και να το κλείσουν, μιας που κανείς δεν θα μένει μόνιμα πια σε αυτό. Τη δεύτερη μέρα, η Μαριόν θα φύγει, καθώς δεν αντέχει τον πόνο που της προκαλεί η παλιά οικογενειακή εστία. 

Η Νελί με τη σειρά της εξερευνά το σπίτι όπου μεγάλωσε η μαμά της, και το δάσος όπου έπαιζε κι είχε χτίσει ένα δεντρόσπιτο, για το οποίο έχει ακούσει τόσα πολλά. Αναζητώντας παρηγοριά στο δάσος για να αντιμετωπίσει τον χαμό της γιαγιάς της και την απουσία της μαμάς της, η Νελί θα συναντήσει ένα κορίτσι της ηλικίας της που χτίζει ένα δεντρόσπιτο. Το όνομά της είναι Μαριόν...

Η άποψή μας: Παιδιά, δεν είναι σπόιλερ να πούμε πως το κοριτσάκι που συναντά η Νελί στο δάσος, και το οποίο της μοιάζει πάρα πολύ, είναι η μητέρα της όταν εκείνη ήταν επίσης παιδί. Αυτό το τόσο απλό μα τόσο γλυκό και έξυπνο εύρημα είναι ό,τι πιο ενδιαφέρον έχει να μας προσφέρει τούτη η μικρή το δέμας (αλλά και σε διάρκεια – ευτυχώς) ταινία. Η Sciamma, της οποίας η προηγούμενη ταινία, το υπέροχο «Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται» καταγράφεται ως η κορυφαία – ως τώρα – επίδοση της καριέρας της, γνωρίζει πως να χειριστεί σωστά το ιδιαίτερο θέμα της χωρίς να το (εξ)ευτελίσει. 

Πολύ εύκολα θα μπορούσε να το μετατρέψει όλο αυτό σε ένα μελόδραμα με προφανή στόχο τους δακρυικούς αδένες των – εντάξει, θα το τολμήσουμε, κι ας φάμε φούμο, για την προφανή μη ακολούθηση των κανόνων της πολιτικής ορθότητας – γυναικών θεατών της ταινίας. Έχει και την ευαισθησία και τη γνώση και τον ευπρόσδεκτο μινιμαλισμό στον χειρισμό του σεναρίου και της σκηνοθεσίας για να παρουσιάσει το παράδοξο θέμα της, με την πρέπουσα προσοχή που αυτό απαιτεί. Με την κάμερα στο ύψος των ματιών των δύο αξιαγάπητων πρωταγωνιστριών της (τις οποίες υποδύονται με απόλυτη φυσικότητα οι δίδυμες αδελφές Joséphine Sanz και Gabrielle Sanz) μας παρουσιάζει μια εκδοχή του πως θα ήταν να γνωρίσουμε τους γονείς μας όταν ήταν παιδιά. 

Ναι, το είχαν κάνει εξαιρετικά – και χολιγουντιανά με την απολύτως καλή έννοια – οι τρεις ταινίες της σειράς «Επιστροφή στο μέλλον». Στην περίπτωση της Γαλλίδας δημιουργού, ο στόχος είναι σαφώς πιο μικρός, πιο εγκεφαλικός, πιο καλλιτεχνικός. Γι’ αυτό και η Sciamma δεν μπαίνει στον...κόπο να μας εξηγήσει για ποιον λόγο η μικρή Νελί βλέπει την μητέρα της, Μαριόν, ενώσω κι εκείνη ήταν στην ηλικία της. Δεν επιχειρεί επιστημονικοφανείς ακροβασίες, δεν υπαινίσεται καν ένα ταξίδι στον χρόνο: έτσι κι αλλιώς το περιβάλλον της είναι «άχρονο». Ό,τι βλέπουμε θα μπορούσε να είχε «συμβεί» σήμερα ή και 30 χρόνια πίσω. Μην είναι ένα όνειρο, ένα daydreaming, ένα συμβάν εναρμονισμό σε αυτό που αποκαλούμε μαγικό ρεαλισμό; Ναι, γιατί όχι; 

Όλα καλώς καμωμένα από τη σκηνοθέτιδα λοιπόν, οι πιτσιρίκες είναι απολαυστικές – το ότι είναι αδελφές βοηθάει πολύ, προσέξτε πόσο δείχνουν πραγματικά να το απολαμβάνουν όλο αυτό στη σκηνή που προσπαθούν να φτιάξουν τηγανίτες – η διεύθυνση φωτογραφίας είναι σούπερ, το «έρχεσαι από το μέλλον;» που ρωτάει η Μαριόν την Νελί έχει πλάκα καθώς παραπέμπει (προφανώς άθελά της) στον... «Εξολοθρευτή» (λίγο ήθελε να ακούσουμε ατάκα του στυλ «I’ll be back»), η σεμνή τελετή λαμβάνει τέλος (κάπως απότομα) κι ενώ η αλήθεια είναι πως έχεις ένα αμυδρό χαμόγελο στο πρόσωπό σου, δεν μπορείς παρά να σκεφτείς αφού περάσει λίγη ώρα μετά το πέρας της παρακολούθησης: «αυτό ήταν;». Ένα μεγαλειώδες τετ α τετ επικών διαστάσεων σμικρύνεται σε ένα χαριτωμένο δραματάκι, σε μια... σύντομη συνάντηση, που περισσότερο της αρέσει να υπαινίσεται παρά να λέει. 

Καλό, δεν λέω, αλλά το εύρημα τελικά αποδεικνύεται μεγαλύτερο και σημαντικότερο από την ίδια την ταινία. Οπότε, χαμηλώστε τις προσδοκίες σας και στην καλύτερη χρησιμοποιείστε την ταινία ως έναυσμα και τροφή για σκέψη: εσείς τι θα κάνατε ως πιτσιρίκια αν συναντούσατε την μητέρα της στα παιδικά της χρόνια;

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 30 Δεκεμβρίου 2021 από την Weird Wave!

Dum spiro spero

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Τι κάνεις όταν σου λένε πως σου μένουν τρεις μήνες για να ζήσεις;

Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η Maria Sødahl μετά το απρόβλητο στην Ελλάδα «Limbo» (2010). Την παγκόσμια πρεμιέρα της η ταινία την έκανε στο φεστιβάλ του Τορόντο τον Σεπτέμβριο του 2019. Προβλήθηκε και στο φεστιβάλ Βερολίνου του 2020, στο τμήμα «Panorama». Στα βραβεία Amanda (τα νορβηγικά Όσκαρ) η ταινία τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας (για την πρωταγωνίστρια Andrea Bræin Hovig) και το βραβείο καλλιτεχνικής διεύθυνσης ενώ ήταν υποψήφια για άλλα έξι βραβεία μεταξύ των οποίων και εκείνα καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου και καλύτερης ανδρικής ερμηνείας (για τον πρωταγωνιστή Stellan Skarsgård).

Η ταινία έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Αθηνών «Νύχτες Πρεμιέρας» του 2020. Και αποτέλεσε πέρσι την επίσημη πρόταση της Νορβηγίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Η υπόθεση: Η Άνια είναι μια πετυχημένη χορογράφος. Πλησιάζουν Χριστούγεννα αλλά δεν μπορεί να τα χαρεί όπως θέλει, καθώς την ταλαιπωρούν προβλήματα στην όραση και έντονοι πονοκέφαλοι. Με τα πολλά, κάνει μαγνητική τομογραφία, τα αποτελέσματα της οποίας είναι τρομακτικά: ο καρκίνος, τον οποίο πίστευε πως είχε αντιμετωπίσει, έκανε μετάσταση στον εγκέφαλο, είναι μη ιάσιμος και με δυσοίωνη πρόγνωση: οι γιατροί της δίνουν μόλις τρεις μήνες ζωής. Η Άνια συγκλονίζεται, όπως και ο σύντροφός της, ο Τόμας, πετυχημένος παραγωγός. Ο Τόμας είναι πολύ μεγαλύτερός της, ζουν πολλά χρόνια μαζί, έχουν αποκτήσει τρία παιδιά μαζί και στην ευρύτερη οικογένεια ανήκουν και τα τρία παιδιά που απέκτησε ο Τόμας στον (προηγούμενο) γάμο του. 

Αρχικά, η Άνια και ο Τόμας αποφασίζουν να μην πουν τίποτε στα παιδιά, για να μην χαλάσουν το εορταστικό κλίμα. Η Άνια έχει γενέθλια την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και το κρίσιμο χειρουργείο της έχει προγραμματιστεί για τη δεύτερη ημέρα του νέου έτους. Μέσα σε λίγες ημέρες έχει να διαχειριστεί πάρα πολλά πράγματα και να δώσει τη μεγαλύτερη μάχη της ζωής της...

Η άποψή μας: Υπάρχουν ταινίες με θεματολογία που έχει να κάνει με ανίατες αρρώστιες γενικότερα και με τον καρκίνο ειδικότερα, που επιτίθενται ξεδιάντροπα στους δακρυγόνους αδένες των θεατών τους. Και υπάρχουν ταινίες με την ίδια θεματολογία, που δεν κινούνται με μότο τους το «δάκρυ με κάθε κόστος» αλλά διατηρούν την ψυχραιμία τους, παραδίδοντας στους θεατές μια σαφέστατα συγκινητική φέτα ζωής, που όμως αντιλαμβάνεται τα πράγματα πιο σφαιρικά. Όπως τούτη εδώ. Που παρά το ζοφερό της θέμα μας κλείνει το μάτι: υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. 

Έτσι κι αλλιώς η σκηνοθέτιδα έχει τον τρόπο της να κάνει... σπόιλερ για την τελική έκβαση όλων όσων λαμβάνουν χώρα στη μεγάλη οθόνη. Από τη μια είναι ο τίτλος της ταινίας της. Ελπίδα. Και από την άλλη, το γεγονός ότι το σενάριο το έγραψε η ίδια βασιζόμενη σε δική της εμπειρία. Είναι λοιπόν αυτοβιογραφική η ταινία εν πολλοίς. Πχ όπως η ηρωίδα της, η Άνια, έτσι και η σκηνοθέτιδα έχει γενέθλια στις 31 Δεκεμβρίου. Όπως η ηρωίδα της, έτσι κι αυτή ζει – κι έχει εντέλει παντρευτεί – έναν ομότεχνό της, που είναι μεγαλύτερός της σε ηλικία. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, είναι παντρεμένη με τον σκηνοθέτη Hans Petter Moland. 

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είδαμε ταινία του Moland στη χώρα μας, το «Κλέφτης αλόγων», με πρωταγωνιστή τον Stellan Skarsgård, ο οποίος ουσιαστικά τον... υποδύεται στην ταινία της συζύγου του, έχοντας πρωταγωνιστήσει στις πέντε από τις δέκα ταινίες που έχει γυρίσει ο Moland! Επίσης, οι γιατροί που βλέπουμε στην ταινία δεν είναι ηθοποιοί αλλά είναι οι γιατροί που κούραραν τη σκηνοθέτιδα. Οπότε, λίγο παρακολουθείς την ταινία εκ του ασφαλούς. Και πάλι όμως έχει τον τρόπο της να σε συγκινήσει και να σε κάνει να αγωνιάς και να ενδιαφέρεσαι για αυτήν τη γυναίκα και τον αγώνα που δίνει. 

Κι αυτό γίνεται εφικτό κυρίως εξαιτίας της πρωταγωνίστριας, της Andrea Bræin Hovig. Έτυχε να την πρωτοδώ στο «En affære», σε έναν εντελώς διαφορετικό ρόλο, για να σας δώσω να καταλάβετε, έναν ρόλο σαν εκείνο της Trine Dyrholm από το «Η βασίλισσα της καρδιάς», αυτόν δηλαδή μιας MILF που μπλέκει σε έναν έρωτα τρελό με κάποιον πολύ νεαρότερο σε ηλικία από εκείνη, και ήταν σπουδαία. Ε, εδώ, είναι συγκλονιστική! Πάντα οι ρόλοι αρρώστων είναι αβανταδόρικοι αλλά η Hovig πετυχαίνει να παρουσιάσει άψογα όλη την γκάμα των συναισθημάτων, που βιώνει ένας καρκινοπαθής. Από τον τρόμο στην απογοήτευση, από την απελπισία στην ελπίδα, από την ανάγκη για ζωή μέχρι την λύπη για όλους τους αγαπημένους της που θα αφήσει πίσω της. 

Η ταινία λοιπόν κερδίζει τον θεατή επειδή είναι ειλικρινής και αυθεντική. Με αφορμή την αρρώστια η Άνια επανεξετάζει τη σχέση της με τον άνθρωπό της και με τα παιδιά της. Και υπάρχουν πολλά απωθημένα εκεί μέσα. Αλλά και πολύ αισιοδοξία τελικά παρά το επώδυνον του θέματος. Λέει μεγάλη ατάκα η Άνια στην ταινία: «Νομίζω ότι είμαστε τόσο ευτυχισμένοι όσο μας αξίζει». Και το φινάλε είναι πραγματικά αυτό που χρειάζεται η ταινία για να οδηγηθεί, μέσω του ονείρου και της υπέρβασης, κατευθείαν στις καρδιές των θεατών.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Δεκεμβρίου 2021 από την Neo Films!

Η διπλή ζωή του Αχμέτ

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Δεν υπάρχει ευτυχία που να κόβεται στα τρία

Ο αγγλο-πακιστανικής καταγωγής Aleem Khan γεννήθηκε στο Κεντ στις 19 Μαΐου του 1985. Πλέον, ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Σπούδασε Κινηματογραφική Σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο του Γουέστμινστερ, προτού γυρίσει το μικρού μήκους ντεμπούτο του, με τίτλο «Diana» (2009), το οποίο απέσπασε πληθώρα βραβείων. Η τρίτη ταινία μικρού μήκους του σκηνοθέτη, «Three Brothers» (2014), έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ του Λονδίνου και προβλήθηκε σε πολλά κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο, προτού βρεθεί υποψήφια για το βραβείο της καλύτερης βρετανικής μικρού μήκους ταινίας.

Η ταινία Μετά την αγάπη είναι η πρώτη μεγάλου μήκους που σκηνοθετεί. Ήταν ανάμεσα στις ταινίες που θα προβάλλονταν στο φεστιβάλ των Καννών του 2020, το οποίο και ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας. Εντέλει, έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Τορόντο τον Σεπτέμβριο του 2020, για να ακολουθήσει τον Οκτώβριο του 2020 η προβολή της στα φεστιβάλ του Λονδίνου, της Ρώμης και του Τόκιο. Τον Νοέμβριο του 2020 η ταινία έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της, συμμετέχοντας στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, για να κερδίσει τελικά το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για την Joanna Scanlan. Τέλος, στα φετινά British Independent Film Awards η ταινία ήταν υποψήφια για οχτώ βραβεία, κερδίζοντας πέντε (καλύτερου ανεξάρτητου βρετανικού φιλμ, σκηνοθεσίας, σεναρίου, καλύτερης γυναικείας ερμηνείας και β' ανδρικού ρόλου) καθώς κι ένα τιμητικό για τον σκηνοθέτη της.

Η υπόθεση: Η Μέρι Χουσέιν, μια εξηντάχρονη γυναίκα που ζει στο Ντόβερ, είχε ασπαστεί το Ισλάμ όταν παντρεύτηκε τον εφηβικό της έρωτα, τον Αχμέτ, ο οποίος εργαζόταν ως καπετάνιος στα φέρι μποτ που διασχίζουν τα στενά της Μάγχης. Μια μέρα μετά τον αιφνίδιο θάνατό του, η Μέρι ανακαλύπτει πως ο σύζυγός της είχε μια άλλη, κρυφή ζωή, στην απέναντι πλευρά της Μάγχης. Κλονισμένη και σοκαρισμένη, σπεύδει στο Καλαί της Γαλλίας, αγωνιώντας να βρει το νήμα της αλήθειας. Θα συναντήσει την «άλλη» γυναίκα, τη Ζενεβιέβ – και τον γιο της – και μετά από μια βολική σύμπτωση, θα υποδυθεί την καθαρίστρια, αποκρύπτοντας την πραγματική της ταυτότητα. Κι όσο καθαρίζει το σπίτι, από το οποίο ετοιμάζεται να φύγει η Ζενεβιέβ, θα μάθει πολλά πράγματα για τον μακαρίτη, τα οποία δεν γνώριζε...

Η άποψή μας: Δωρικός ο φίλος μας ο Khan. Με σιγουριά, πίστη και αποφασιστικότητα, χτίζει μαεστρικά το πορτραίτο δύο γυναικών, που δεν μοιάζουν καθόλου η μία με την άλλη, τόσο σωματικά όσο πνευματικά αλλά και ως χαρακτήρες. Θα βρεθούν σε μια κατάσταση μπερδεμένη και περίπλοκη. Ιδίως για τη Μέρι όλο αυτό θα είναι εντελώς αποκαλυπτικό. Όντας πάνω στο πλοίο για το Καλαί, θα γίνει αυτόπτης μάρτυρας (μόνο αυτή, σε μια τρομερή, συμβολική σκηνή) την κατάρρευση ενός τμήματος των ακτών στο Ντόβερ: είναι η ίδια της η ζωή που καταρρέει. Η ζωή που νόμιζε πως ήξερε. Αυτή η ήσυχη, ρουτινιάρικη, βολική ζωή, για την οποία νόμιζε πως γνώριζε τα πάντα, που την είχε συνηθίσει, που την είχε αγαπήσει, που την είχε αποδεχτεί. Πλήρης κατάρρευση. 

Κι αυτό επειδή από τη μία, μέσα σε μια στιγμή, έχασε μία από τις σημαντικότερες σταθερές του βίου της, έναν άνθρωπο που παρά τα τόσα χρόνια που έζησαν μαζί, πραγματικά συνέχιζε να τον αγαπά (το επαναλαμβανόμενο άκουσμα του μηνύματος στο κινητό είναι ενδεικτικό) και από την άλλη, ναι, μέσα σε μια στιγμή, ένιωσε απόλυτα εξαπατημένη: είναι δυνατόν τόσα χρόνια να ζούσε σε ένα ψέμα; Είναι δυνατόν τόσα χρόνια ο άνθρωπός της να ζούσε διπλή ζωή; Είναι δυνατόν να ζεις με έναν άνθρωπο και να μην γνωρίζεις τόσο σημαντικά πράγματα για εκείνον; Πόσο λίγο γνωρίζουμε τους άλλους; Πόσο λίγο γνωρίζουμε τους δικούς μας ανθρώπους; Θα μου πεις, εδώ καλά καλά δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας. 

Η Μέρι ταρακουνιέται. Κι αποφασίζει να πάει στο Καλαί. Γιατί; Για να ζητήσει εξηγήσεις; Για να καταλάβει το πως και το γιατί; Για να δει από κοντά την αντίζηλο; Για να αντιπαρατεθεί μαζί της; Χμ, ίσως όλα αυτά μαζί. Εκεί όμως που η αμηχανία την οδηγεί σε πιθανό αδιέξοδο, μια... παρεξήγηση τη βοηθάει να ξεπεράσει τον σκόπελο της αντιπαράθεσης. Αντ' αυτού, της δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσει το αντίπαλον δέος. Και μέσω της Ζενεβιέβ, να «γνωρίσει» και τον συχωρεμένο. Και μέσω της Ζενεβιέβ, να γνωρίσει καλύτερα και τον εαυτό της. Ο Αχμέτ ήταν παντρεμένος με τη Μέρι, που είναι ευτραφής, μουσουλμάνα κι εσωστρεφής. Ο Αχμέτ είχε σχέση – και παιδί – με τη Ζενεβιέβ που είναι αδύνατη, χριστιανή και εξωστρεφής. 

Τόσο εντελώς διαφορετικές γυναίκες, με τόσο διαφορετική κοσμοθεωρία, με τόσο διαφορετική άποψη σχετικά με το τι είναι ηθικό και τι ανήθικο. Μια... σφαλιάρα θα είναι καταλυτική... Κι ενώ η ζωή της Μέρι καταρρέει, το «ράγισμα» βρίσκεται εκεί, και μέσα στο σπίτι της Ζενεβιέβ. Το σπίτι από το οποίο φεύγει, είναι ένα ερείπιο, έτοιμο να γκρεμιστεί. Όπως και η δική της ζωή. Κι ας μην το ξέρει – όχι ακόμα τουλάχιστον... 

Η Joanna Scanlan δίνει μια σπουδαία, θαρραλέα ερμηνεία, η οποία είναι κατά πολύ και σωματική. Ο σκηνοθέτης την «εκθέτει» στα μάτια μας ενώ παράλληλα εκείνη έρχεται σε επαφή με το σώμα της. Το άσχημο (για τα σκληρά στάνταρ περί ομορφιάς), παχύ σώμα της, το οποίο όμως εκείνη αποδέχεται. Και αγαπάει. Για το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας ο σκηνοθέτης παίζει με την εκκρεμότητα: η Ζενεβιέβ δεν γνωρίζει την πραγματική ταυτότητα της Μέρι. Επίσης, δεν γνωρίζει ότι ο Αχμέτ έχει πεθάνει. Και ο Khan φροντίζει να καλύψει κάθε λεπτομέρεια και να δώσει δύο πολύ ενδιαφέροντες, τρισδιάστατους γυναικείους χαρακτήρες. Μην θαρρείτε ότι κάνει κάτι πρωτόγνωρο ή συγκλονιστικό. Η ταινία του, όμως, είναι σπουδαία ακριβώς επειδή αφηγείται κάτι μέχρι και τετριμμένο με την ωριμότητα ενός φτασμένου δημιουργού. Και ο τύπος ξέρει σινεμά. Ξέρει να στήνει σκηνές. Ξέρει να γράφει διαλόγους (δικό του το σενάριο της ταινίας). Ξέρει να χρησιμοποιεί σύμβολα όταν τα χρειάζεται. Ξέρει να εκμεταλλεύεται τις σιωπές. 

Και ξέρει τον τρόπο να κλείσει την ταινία του με συγκίνηση και με την υπόμνηση πως οι δύο γυναίκες μπορεί να υπήρξαν θύματα μιας πλεκτάνης την οποία δεν γνώριζαν, αλλά πλέον μπορούν να στέκουν αγέρωχες και συνειδητοποιημένες πάνω στους απότομους βράχους του Ντόβερ. Ακριβώς πάνω από το σημείο που γκρεμίστηκε, γκρέμισμα το οποίο είχε δει η Μέρι σε ζωντανή μετάδοση όταν έφευγε για το Καλαί...

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Δεκεμβρίου 2021 από την Strada Films!

O Γδικιωμός των Αμνών

του gaRis (@takisgaris)

Από την παγωμένη Ισλανδία, με τα ηφαίστεια και τα παγόβουνα, τις 350 χιλιάδες μόλις ψυχές, την απόλυτα ασφαλή Ισλανδία του Euro 2016, των κατοίκων που σε περιοχές λατρεύουν ξωτικά και τρολς ακόμη και ως τα σήμερα, μας έρχεται αυτή η τολμηρή φιλμική παραφωνία, που αποτελεί την επίσημη υποψηφιότητα της χώρας στα φετινά ξενόγλωσσα (όπως μάθαμε από παλιά να τα λέμε) όσκαρς. Ο τίτλος, Αμνός, λέει τουλάχιστο τη μισήν αλήθεια. Ένα ζώο (αισχύνομαι που παραδοσιακά αποτελεί μακράν την αγαπημένη μου τροφή, η κατά το ήμισυ αρβανίτικη καταγωγή μου από τα Βίλια βλέπεις) με θεμελιώδεις συμβολισμούς, κοινωνικούς και βαθιά θρησκευτικούς. Να το πάω από καθαρά Vegan και ζωοφιλικής επόψεως ένα βήμα παρακάτου: Μεγαλώνοντας, όσο και αφότου έγινα πλέον ενήμερος αναφορικά με το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος τη σημερινή ημέρα (=ΚΤΗΝΟΣ), στη λογική του «γνωρίζω ακριβώς πως βιάζω τον σύμπαντα κόσμο ως κυρίαρχο ανθρώπινο είδος για να κάνω την γκάβλα μου αλλά... οκ», τείνω να αναπροσδιορίσω τη σχέση μου ως προς τα οικόσιτα τουλάχιστον ζώα αλλά αυτό είναι περισσότερο προσωπικό θέμα. Ή δεν είναι. Άσχετο μήπως με την παρούσα ιστορία; Καθόλου, σε διαβεβαιώ.

Η Maria (Noomi Rapace) και ο Ingvar (Hilmir Snær Guðnason) βόσκουνε προβατάκια εκεί στα όρη τάγρια βουνά, σε συνθήκες που κλείνουν το μάτι στο σύμπαν (Turin Horse) του μέγιστου BelaTarrο οποίος διόλου τυχαία βάζει την υπογραφή στην παραγωγή. Μουντάδα, μονοτονία, υφέρπουσα θλίψη αλλά και στοχοπροσήλωση στο φάρμινγκ του στωικού κοπαδιού. Να τα ξεγεννάνε τα ζα (η Σουηδέζα Rapace προετοιμάστηκε ως ρόλος κατάλληλα σε αυτό πέρα από την Ισλανδική ντοπιολαλιά με εντυπωσιακό τρόπο), να τα κρατούν υγιή, να τα σφάζουνε και ούτω καθεξής. Ώσπου μια πρωία το αναπάντεχο συμβαίνει. Η Ada (ξε)γεννάται από μάνα ταγκαρισμένη με το νούμερο 3115 (τσέκαρε Ιερεμία 31:15 για να πιάσεις την ευθεία αναφορά στην τραγικότητα αυτής της πονεμένης ύπαρξης) και η Maria αναφωνεί πως αυτό είναι σημάδι νέας αρχής και πως αλλιώς, αφού η Ada, το ζωντανό δηλαδή, είναι ένα κράμα ανθρώπου με αρνί. Μη πάει το μυαλό στο πονηρό, αφέσου στο γλαφυρό θέαμα και εμπιστεύσου τον πρωτάρη-μα-φιλόδοξο σκηνοθέτη Valdimar Jóhannsson να σε ταξιδέψει παραπέρα. 

Εκεί που η Μαρία θα αρπάξει την Ada, θα ξεπαστρέψει τη δόλια μάνα και θα το μεγαλώσει σα μωράκι ανθρωπινό. Ο Ingvar το χαίρεται βλέποντας τη συμβία του να ξαναβρίσκει νόημα στη ζωή και συμμετέχει στο μεγάλωμα της Ada, παρά την εναντίωση του Petur (Björn Hlynur Haraldsson), ρέμπελου αδερφού του Ingvar, που καταφθάνει απρόσκλητος, αναστατώνοντας κυριολεκτικά το ζευγάρι και τον μικρό ανθρωπαμνό. Εδώ ακριβώς υπάρχει ένα σταυροδρόμι, ένα στοίχημα για τον Jóhannsson να πάρει αυτή τη βουκολική, γοτθική, αλλόκοτα συμβολιστική, τρελά υποσχόμενη πλοκή και να την απογειώσει. Αμ δε. Κάμνει το ασυγχώρητο λάθος να ξεζουμάρει το φακό από τα πρόβατα και να εστιάσει στο προβλέψιμο τριολέ γαϊτανάκι, καίγοντας το δυνατότερο χαρτί του. Ακόμη και η (αμφιβόλου CGI γούστου) Ada υποχρησιμοποιείται ως κεντρικός χαρακτήρας, αφήνοντας την ώριμα δωρική Noomi Rapace να κουβαλήσει μόνη στις πλάτες της την ταινία, καθώς οι αρσενικοί χαρακτήρες δεν ξεφεύγουν από την ρηχή προβλεψιμότητα. 

Το Lamb αξίζει πιότερο ως η ταινία που θα μπορούσε να είναι, παρά το ημικακότεχνο, με ένα ιδιαζόντως wtf κλείσιμο, γλίστρημα από την οικολογική ελεγεία στο ψυχογράφημα - μπαναλιτέ. Ούτε επαρκώς φοβιστικό, μηδέ σεναριακά δομημένο πάνω στο στοιχείο που θα το ξεχώριζε από τη σωρεία χωριάτικων θρύλων, στέκεται ως μια ενδιαφέρουσα άσκηση ύφους που φέρνει αρκετά στο δικό μας absurdist wave. Όσο για τη δικαιοσύνη της όλης ιστορίας: Εγώ είμαι ξεκάθαρα με τα πρόβατα.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 16 Δεκεμβρίου 2021 από την Weird Wave!

Sweet Sixteen

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Ένα παιδί μετράει τ' άστρα

Ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος γεννήθηκε το 1967 στο Αρματολικό Τρικάλων. Σπούδασε Σκηνοθεσία Κινηματογράφου και Τηλεόρασης στο Πανρωσικό Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Μόσχας (VGIK). Έχει σκηνοθετήσει... τα πάντα! Έχει γυρίσει μικρού μήκους ταινίες μυθοπλασίας. Έχει γυρίσει μικρού μήκους ντοκιμαντέρ. Έχει γυρίσει μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ. Έχει σκηνοθετήσει τηλεοπτικές σειρές. Κι έχει σκηνοθετήσει και δύο μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας. Η μία ήταν το «Ο γιος του φύλακα», πίσω στα 2006. 14 χρόνια μετά έρχεται η σειρά του Daniel '16.

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο περσινό φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου συμμετέχει στο παράλληλο του επίσημου διαγωνιστικού τμήμα «Γνωρίστε τους γείτονες», κερδίζοντας τελικά το βραβείο κοινού.

Η υπόθεση: Ο Ντάνιελ είναι ένας πιτσιρικάς, στα όρια της εφηβείας, από τη Γερμανία, ο οποίος εξαιτίας ενός παραπτώματός του, στέλνεται σε κοινωνική δομή του γερμανικού κράτους, που λειτουργεί στην Ελλάδα, στον Έβρο, πολύ κοντά στα σύνορα με την Τουρκία. Η συγκεκριμένη δομή, για ανήλικους προερχόμενους από γερμανόφωνες χώρες με αποκλίνουσα ή ήπια παραβατική συμπεριφορά, έχει γνωρίσει και καλύτερες ημέρες. Πλέον, βιώνει την παρακμή, μιας που εκτός από τον Ντάνιελ φιλοξενεί μόνο ένα ακόμα – νεαρότερο – αγόρι, τον Μαξ. Ο Ντάνιελ είναι σκληρός, δυνατός και ευαίσθητος. Στην αρχή, δεν μιλάει καθόλου, παρά μόνο για να ζητήσει επιτακτικά να επικοινωνήσει με τη μητέρα του στη Γερμανία, του λείπει ο σκύλος του και δείχνει απροσπέλαστος. Η συνάντησή του με έναν πολύ μικρότερό του σε ηλικία Σύρο πρόσφυγα, τον Νιντάλ, θα είναι καθοριστική και για τους δυο τους.

Η άποψή μας: Είναι ευχής έργο το γεγονός ότι ο ελληνικός κινηματογράφος διαθέτει έναν τόσο ενδιαφέροντα δημιουργό, όπως ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος. Ο έμπειρος ντοκιμαντερίστας μπορεί να έχει επιχειρήσει μόλις δύο φορές να γυρίσει ταινία μυθοπλασίας (και μιλάμε για μια καριέρα σχεδόν 30 χρόνων, έτσι;), κάθε ταινία του όμως, σε όποιο κινηματογραφικό είδος κι αν ανήκει, όποια κι αν είναι η διάρκειά της, διαθέτει κάτι το ιδιαίτερο, κάτι το ξεχωριστό, κάτι το ενδιαφέρον. Είναι γεγονός ότι στην τεκμηρίωση ο Κουτσιαμπασάκος τα καταφέρνει (πολύ) καλύτερα από τη μυθοπλασία. 

Είναι όμως επίσης γεγονός πως είτε σε μυθοπλασία είτε σε ντοκιμαντέρ ο δημιουργός ξύνει πέρα από την φολκλόρ επιφάνεια της ελληνικής ενδοχώρας και παραδίδει ταινίες που ακουμπάνε σε κάτι πιο βαθύ και ουσιαστικό. Ευθυγραμμίζεται με το σινεμά του Loach και των αδελφών Dardenne και προσεγγίζει τα θέματά του με μια τρομερή ευαισθησία, με μια οξεία κοινωνική ματιά. Ο παρεξηγημένος Ντάνιελ θα μεγαλώσει βίαια. Χωρίς να έχει γνωρίσει τον πατέρα του, εντέλει λειτουργεί ο ίδιος ως πατρική φιγούρα. Γι' αυτόν τον θαυμάζει ο Μαξ. Γι' αυτό θα τον εμπιστευθεί ο πιτσιρίκος πρόσφυγας. Με την τρυφερότητά του να καμουφλάρεται κάτω από τσαμπουκαλεμένη συμπεριφορά και έντονη παρουσία, ο Ντάνιελ θα επιχειρήσει πολλές φορές να το «σκάσει». Στο φινάλε, θα κάνει την ανατροπή. Και θα το «σκάσει» με τον δικό του τρόπο. 

Γλυκύτατη ταινία, που με αφοπλιστική ειλικρίνεια και καθαρό βλέμμα κοινωνεί την αλήθεια της χωρίς φόβο αλλά με πάθος. Χωρίς στόμφο αλλά με ένταση. Χωρίς βαριά κουλτούρα να φύγουμε αλλά με παλμό. Και ανθρωπιά.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 9 Δεκεμβρίου 2021 από την Cinobo!

Don't Break me down! Η ταινία Μην Κοιτάτε Πάνω (Don't Look Up) αφηγείται την ιστορία δύο χαμηλόβαθμων αστρονόμων που καλούνται να αναλάβουν μια τεράστια εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης και να προειδοποιήσουν την ανθρωπότητα για την έλευση ενός κομήτη που θα καταστρέψει τον πλανήτη Γη. Σε σενάριο και σκηνοθεσία Adam McKay (The Big Short, Vice).

Καταιγισμός αστέρων με τους Leonardo DiCaprio, Jennifer Lawrence, Rob Morgan, Jonah Hill, Mark Rylance, Tyler Perry, Timothée Chalamet, Ron Perlman, Ariana Grande, Scott Mescudi, Cate Blanchett, Meryl Streep, να υπόσχονται πως ακόμα και το επερχόμενο τέλος του πλανήτη είναι αναπόφευκτα κωμικό.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 9 Δεκεμβρίου 2021 από την Odeon!

Romeo And Juliet! Το κορυφαίο μιούζικαλ όλων των εποχών επιστρέφει ανανεωμένο από τον κορυφαίο σκηνοθέτη του Χόλιγουντ, Steven Spielberg που εκπληρώνει το όνειρο μιας ζωής και σκηνοθετεί το σύγχρονο ριμέικ του West Side Story, της διαχρονικής θεατρικής παράστασης και της επικής ταινίας των 10 Όσκαρ. Ο βραβευμένος με Tony και Pulitzer θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος Tony Kushner, σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη, προσεγγίζει το υλικό με διάθεση να ρίξει φως σε σύγχρονα ζητήματα όπως το μεταναστευτικό και τη μισαλλοδοξία, ενώ το λαμπερό καστ τιμά την αυθεντική καταγωγή των λατινοαμερικανών χαρακτήρων της ιστορίας. Η θρυλική μουσική του Leonard Bernstein και το ανυπέρβλητο λιμπρέτο του Stephen Sondheim έχουν την τιμητική τους, ενώ ο Spielberg φρόντισε να αναθεωρήσει σκηνές και διαλόγους για χάρη της απαραίτητης αληθοφάνειας και του εύστοχου κοινωνικού σχολιασμού. Νέα Υόρκη των '50s: Ένας απαγορευμένος έρωτας γεννιέται ανάμεσα σε ένα αγόρι και ένα κορίτσι διαφορετικών φυλετικών καταγωγών. Οι αντίπαλες συμμορίες παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους και η δραματική τροπή μοιάζει αναπόφευκτη.

Στο ριμέικ εμφανίζεται η εμβληματική Rita Moreno της πρώτης ταινίας σε ρόλο ειδικά γραμμένο για εκείνη και συμπρωταγωνιστεί πλάι στον απίθανο Ansel Elgort και την πρωτοεμφανιζόμενη και σαρωτική Rachel Zegler, το ζευγάρι που υποδύεται την αμερικανική εκδοχή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Το καστ συμπληρώνουν οι Ariana De Bose, David Alvarez, Mike Faist, Briand’ Arcy James, Corey Stoll και Josh Andrés Rivera.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 9 Δεκεμβρίου 2021 από την Feelgood Ent.!

Δαιμονία Νύμφη

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Έρωτας μέχρι... θανάτου

Αυτή είναι η ένατη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος στις 14 Σεπτεμβρίου του 1960 στην πόλη Χίλντεν της Γερμανίας Christian Petzold. Η έως τώρα φιλμογραφία του έχει ως εξής: «Μια ασυνήθιστη κατάσταση» (Die innere Sicherheit/ The State I Am In, 2000), «Wolfsburg» (2003), «Gespenster» (Ghosts, 2005), «Yella» (2007), «Όνειρα απατηλά» (Jerichow, 2008), Barbara (2012), «Το τραγούδι του φοίνικα» (Phoenix, 2014), Transit (2018) και τώρα «Η νύμφη του νερού» (Undine, 2020). Από αυτές τις εννιά ταινίες: α) οχτώ έχουν ως τίτλο μια λέξη, β) τρεις έχουν το όνομα μιας γυναίκας ως τίτλο (Yella, Barbara, Undine) και γ) στις πέντε από αυτές, πρωταγωνιστεί η Nina Hoss. Στις δύο τελευταίες του ταινίες εμπιστεύτηκε τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στο δίδυμο Paula Beer και Franz Rogowski.

Η ταινία Undine έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Βερολίνου του 2020, όπου συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα (κι αυτή είναι η πέμπτη συνολικά ταινία του που συμμετείχε στο διαγωνιστικό της Berlinale), κερδίζοντας την Αργυρή Άρκτο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για την Paula Beer και το βραβείο της FIPRESCI για το συγκεκριμένο τμήμα. Η πανελλήνια πρεμιέρα του φιλμ έγινε στο περσινό φεστιβάλ κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», όπου προβλήθηκε ως ταινία λήξης.

Η υπόθεση: Σύμφωνα με έναν αρχαίο μύθο, η Ουντίνε είναι μια νύμφη του νερού. Ο έρωτάς της με έναν θνητό, της επιτρέπει να έχει ανθρώπινη μορφή. Όταν όμως εκείνος την εγκαταλείπει για κάποια άλλη, θα πρέπει να τον σκοτώσει και να επιστρέψει στο νερό, όπου ανήκει... Η Ουντίνε είναι μια 25χρονη νεαρή και όμορφη κοπέλα, η οποία είναι ιστορικός κι εργάζεται κάνοντας ξεναγήσεις σχετικά με την αστική ανάπτυξη του Βερολίνου, σε ένα από τα μουσεία της γερμανικής πρωτεύουσας. Έχει σχέση με τον Γιοχάνες, ο οποίος όμως της ζητάει να χωρίσουν. Αν ακολουθούσε τις επιταγές του μύθου, θα έπαιρνε εκδίκηση από τον Γιοχάνες και θα τον σκότωνε. 

Όμως, η Ουντίνε αψηφά τον μύθο. Δεν θέλει να επιστρέψει στην κατάρα, στη λίμνη, μέσα στο δάσος. Δεν θέλει να φύγει. Θέλει να αγαπήσει. Έτσι, γνωρίζει κάποιον άλλον. Έτσι, γνωρίζει τον Κρίστοφ, ο οποίος δουλεύει ως βιομηχανικός δύτης. Ο έρωτάς τους θα είναι δυνατός και θυελλώδης. Το παρελθόν, όμως, παραμονεύει.

Η άποψή μας: Είναι ιδιοσυγκρασιακός σκηνοθέτης ο Christian Petzold. Είναι ιδιαίτερος και ξεχωριστός. Με τούτη την ταινία συνεχίζει τον μοναχικό του δρόμο. Δεν φτάνει τις επιδόσεις προηγούμενων δημιουργιών του, δεν μπορείς όμως παρά να παραδοθείς στη μαγεία του σκηνοθετικού του αγγίγματος. Έχει έναν τρόπο να σε συνεπαίρνει ακόμα και με τις πιο... μπανάλ συνθήκες. Δηλαδή, πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει η αστική εξέλιξη του Βερολίνου ως subplot, που παρουσιάζεται ως διάλεξη, σαν να παρακολουθούμε ντοκιμαντέρ μέσα στην ταινία μυθοπλασίας; Η απάντηση: πολύ μεγάλο! Ακούς την (υπέροχη) Paula Beer να αναλύει από την (σλάβικης προέλευσης πιθανότατα) ονομασία του Βερολίνου μέχρι τις διαφορές των επιμέρους τομέων της ξεχωριστής αυτής πόλης που επί δεκαετίες ήταν διαιρεμένη στα τέσσερα (!!!) και παρακολουθείς υπνωτισμένος! 

Μετά από καιρό ο Petzold τοποθετεί την ιστορία που παρουσιάζει στο σήμερα κι όχι στο παρελθόν. Συνεχίζει όμως να δημιουργεί αυτό το ξεχωριστό μπλεντ ρεαλισμού και φαντασίας, σαν να είναι το πιο απλό πράγμα στον κόσμο. Η Ουντίνε είναι μια σύγχρονη γυναίκα. Είναι όμως και η... νύμφη του μύθου. Η απειλή που εκτοξεύει προς τον Γιοχάνες, όταν εκείνος της λέει να χωρίσουν, είναι «αληθινή». Είναι η κατάρα της: μπορεί να ζει στο σήμερα αλλά το παρελθόν της, αυτό το αρχαϊκό κομμάτι μέσα της, είναι κάτι από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει. Όταν γνωρίζει τον Κρίστοφ, η κατάρα ξεχνιέται. Τους ενώνει το νερό. Από την πρώτη στιγμή που γνωρίζονται – η σκηνή με το σπάσιμο του ενυδρείου είναι απλά καταπληκτική – το νερό παίζει βασικό ρόλο στη σχέση τους. 

Ναι, είναι αυτό που τους ενώνει. Είναι όμως κι αυτό που τους χωρίζει. Αρχικά, ο Κρίστοφ θα βγάλει κομμάτια σπασμένου γυαλιού από το κορμί της Ουντίνε, στην πρώτη τους κοινή υδάτινη εμπειρία. Στη δεύτερη, όπου η Ουντίνε θα παρασυρθεί και θα μπερδευτεί ανάμεσα στην ανθρώπινη υπόστασή της και τη μυθική, κινδυνεύοντας να πνιγεί, θα της δώσει το φιλί της ζωής, κάνοντάς της καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση, στο ρυθμό του «Stayin' alive» των Bee Gees (και κοίτα να δεις, δεύτερη φορά στη φετινή σεζόν που κάποιος σώζει κάποιον άλλον στο ρυθμό τραγουδιού – στο «Titane» μην ξεχνάμε πως ήταν το «Macarena»). Στην τρίτη, ο καθένας πλέον θα έχει επιλέξει το habitat του. Προηγουμένως, η Ουντίνε θα έχει εκπληρώσει το (μοιραίο) κάρμα της, πραγματώνοντας την «προφητεία» και ο Κρίστοφ θα φτάσει λίγο πριν το επέκεινα, όταν μια υποβρύχια εργασία πάει στραβά. Ναι, είναι ερωτευμένοι, απόλυτα, ναι, ο Κρίστοφ θα φωνάξει «Ουντίνε» ωσάν νέος Κοβάλσκι που φωνάζει «Στέλλα» από το «Λεωφορείον ο Πόθος», αλλά... το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον. 

Ως θεατής, πρέπει λίγο να μπεις στο παιχνίδι για να το απολαύσεις όλο αυτό. Λίγο να αφήσεις τις άμυνές σου χαλαρές. Λίγο να πάρεις τα πράγματα ως παραμύθι, ως όνειρο (δεν είναι τυχαίο ότι βλέπουμε και τους δύο πρωταγωνιστές να κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας). Αν μπορούσε ο σκηνοθέτης να διατηρήσει την ισορροπία μέχρι τέλους και να μην τη χαλάσει με τη δυστοκία του φινάλε, θα μιλούσαμε για ένα αριστούργημα. Κι έτσι όμως έχουμε μια ταινία απολύτως σημαντική, που λειτουργεί ως βάλσαμο στο μεγαλύτερο μέρος της για τα ταλαιπωρημένα ματάκια μας. Το ζευγάρι Beer - Rogowski συμβάλλουν τα μάλα στο να λειτουργήσει το όλον. Και το τεράστιο γατόψαρο θα συνεχίσει να κόβει βόλτες στα νερά κοντά στο Βερολίνο. Ή μπορεί και όχι...

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 25 Νοεμβρίου 2021 από την AMA Films!

Γαργαντούας

του gaRis (@takisgaris)

Εν αρχή ήσαν τρεις Andersons: O Paul W. S. Anderson, της Resident Evil δόξης και δατς ιτ. O Paul Thomas Anderson (για τους φίλους PTA), οχτώ φορές υποψήφιος για όσκαρ, δημιουργός της σημαντικότερης ταινίας του 21ου αιώνα (There Will Be Blood, 2007) και πανθομολόγητα προσωπικό μου πουλέν. Και υπάρχει ο Wes Anderson, επτάκις οσκαρικός υποψήφιος, μια κατηγορία μόνος του, πορφυρογέννητος του χολυγουντιανού cineaste οικοσυστήματος. Τι να πρωτοθυμηθώ: Εξίσου cineρπαστικός για τα όρη Rushmore, The Royal Tenenbaums, Moonrise Kingdom, The Grand Budapest Hotel όσο και για τις μαξιμαλιστικές κοιλάδες του The Life Aquatic with Steve Zissou, The Darjeeling Ltd και τωραδά το The French Dispatch. Ως ανιμέητορ τολμώ να υποστηρίξω πως ο εκπάγλου αισθητικής Ουές δείχνει αποτελεσματικότερος, με απτές αποδείξεις τα The Fantastic Mr. Fox και The Isle of Dogs.

Μη βιαζού, δεν είναι φόλα το The French Dispatch. Είναι κάτι σα το χαβιάρι. Αν είναι ενταγμένο στην παλέτα του ουρανίσκου σου, η ποιότητα κρίνεται πιότερο στις αποχρώσεις. Αν πάλε δε το γουλάρεις, τρέχα μακριά. Και για γενώ έτι προκλητικότερος: Τόλμα αν σου βαστά να απορρίψεις το σινεμά του ιδιοσυγκρασιακού Τεξανού αν επιμένεις να αυτοαποκαλείσαι κριτικός Τέχνης. Άσχετος ενδέχεται, ναι, βλάκας δε νοείται όμως. Ο δημιουργός ούτος, παίζει, σύνθεση κάδρου, σκηνογραφία, χρώμα και ντραπέ κουρτινών σα μπεγλέρι. Χώρια την off - kilter (άνοιγε και καμιά Merriam - Webster με τρόπο) χαρακτηρολογία που, εκτός από τα νεύρα των αμύητων, σπάει σαρδόνια πλάκα με τη μεσοαστίλα και την προφανεστάτη style - over -s ubstance οικειοποιούμενη κακογουστιά των ηρώων του. Σε δαύτη τη 10η ιστορία του, επιστέγασμα μιας άκρως δημιουργικής 25ετίας στο κουρμπέτι, όλα τα υπερατού βρίσκονται στη φόρα, σφιχτό αγκαζέ με τις χρόνιες εμμονικές σκληρώσεις του Anderson. Πάμε με τη σειρά τώρα. 

Γαλλία κάπου στα 1960s. o Arthur Howitzer Jr. (Bill Murray) , είναι ο διευθυντής σύνταξης του The French Dispatch, ένα τύπου New Yorker μαγκαζίνο - δωρεάν προσφορά με την αμερικανική εφημερίδα Evening Sun (Liberty, Kansas). Παρακολουθούμε μια σειρά βινιέτες, οργανωμένες εν είδει κεφαλαίων ενταγμένων στο σώμα περιοδικού: “The Cycling Reporter” του Herbsaint Sazerac (Owen Wilson), “The Concrete Masterpiece” της J. K. L. Berensen (Tilda Swinton), “Revisions to a Manifesto” της Lucinda Krementz (Frances McDormand), και “The Private Dining Room of the Police Commissioner” του Roebuck Wright (Jeffrey Wright), συν το ακροτελεύτιο “Declines and Deaths”. Με 7 (Frances McDormand, Tilda Swinton, Benicio Del Toro, Christoph Waltz, Adrien Brody, Anjelica Huston, και Fisher Stevens) οσκαροστεφανωμένους (11άκις συνολικά) και 9 ακόμη Timothée Chalamet, Saoirse Ronan, Bill Murray, Willem Dafoe, Edward Norton, Griffin Dunne, Bob Balaban, Owen Wilson and Bruno Delbonnel απλώς...οσκαρο-υποψηφίους συντελεστές να κεντούν ένα εξεζητημένης υφής εργόχειρο, το καλλιτεχνικό δια ταύτα εύλογα θα προβλεπόταν εξυπαρχής εξασφαλισμένο. Αμ δε! 

Η ταινία ξεκινά εντυπωσιακά με εκρηχτικό χαρμάνι φυλακή - κατάδικος καλλιτέχνης - αφέντρα δεσμοφύλαξ - μούσα. Χάρμα ιδέσθαι (ερυθριώ, αλλά). Μετά επανάσταση, σεξ, διαφωτισμός και πατριαρχία - πάλη των φύλων - νόστιμο. Αργότερα η μπαλίτσα χάνεται με ένα γκουρμεδιάρικο έγκλημα καθώς ο Anderson απροκαλύπτως ενδίδει ως γνήσιος γαργαντούας, γουλιάρης, ζαφάγος, καταβόθρας, φαταούλας, σε έναν επίπονο οργασμό στυλιζαρισμένων εικόνων και αδολεσχών διαλόγων που εν πολλοίς μεν παραπέμπουν σε Tati, Lubitsch, Wallace Shawn, Jean-Luc Godard, H. L. Mencken και λοιπούς συγγενείς αλλά φίλος διόλου δε με διαφέρει και σκυλί - βαρέθηκα στο φινάλε - φινάλε. Οπόταν οποία η ετυμηγορία; Να σε πω, ωραίο (;) το χαβιάρι, εξεζητημένο και θαυμαστό ως φαγί, αλλά εντέλει κοιλοπονήσαμε, μετά συγχωρήσεως δηλαδή.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 2 Δεκεμβρίου 2021 από την Feelgood Ent.!

“We're all passing for something or other, aren't we?”

του gaRis (@takisgaris)

Να κάμω μιαν αρχή – με μιαν παραδοχή: Το Hollywood έχει σαφέστατα (ως όφειλε) διαβεί δρόμους μεγάλους στο φυλετικό ζήτημα. Ολιστικά ιδωμένο, όχι μόνο σε καθαρά σεναριακό επίπεδο. Έχει ξεπεραστεί η παλιακή, μονολιθική θεώρηση του ρατσίστα Λευκού που εκμηδενίζει τον άβουλο και αδύναμο Νέγρο. Καλλιτέχνες χρώματος πλην λευκού έχουν εσχάτως αναδειχθεί κι αυτό, μόνο θετικά λογιστέο είναι. Από την άλλη, βράζει η κενωνία ασούμι από αυτόκλητους πουθενάδες, πρόθυμους να κατασπαράξουν λογοκριτικά τις όποιες φωνές παρεκκλίνουν της πορείας προς ένα αόρατο μαντρί, κείθε που στοιβάζονται τα σφαχτά του φασίζοντος φιλελευθερισμού. Αυτά τώρα, γιατί έχει προϋπάρξει μια μακρά ιστορική περίοδος όπου το σημερινό μηδενικό όριο ανοχής στην όποια υποψία ρατσισμού, ήταν η απόλυτη φαντασίωση, καθώς η καθημερινή υποκρισία από τα ίδια τα θύματα ήταν η μοναδική ελπίδα σωτηρίας από ένα νομιμότατο λιντσάρισμα.

Καθώς πως τα περιγράφει η μιγάδα Nella Larsen στην ομότιτλη νουβέλα στα 1929, που μεταφέρει η χιονόλευκης επιδερμίδος αλλά από αφροαμερικανής ρίζας μαμά, ηθοποιός Rebecca Hall στην παρθενική της σκηνοθεσία, υπό την αιγίδα του κολοσσού Netflix. H οποία Μπέκα είναι γόνος του μέγα θεατράνθρωπου Peter Hall, επιρροή έκδηλη στο Passing ως τεχνοτροπία, ιδιαίτερα στο κοουτσάρισμα του πρωταγωνιστικού ερμηνευτικά ζεύγους, τις Irene (Tessa Thompson, του Creed) και Claire (Ruth Negga, οσκαροφερμένης για το παρόμοιας θεματολογίας Loving). Ανοιχτόχρωμη επιδερμίς, διαβατήριο διαφυγής από τον φυλετικό ζυγό του νεοϋορκέζικου Χάρλεμ της Τζαζ (δύναμη οι ηχοχρωματικοί πειραματισμοί του Blood Orange) και των aspect ratio 4:3 ασπρόμαυρων κάδρων της οχλαγωγούμενης σαμπέρμπια (ευδιάκριτη η χρωστική παλέτα του Eduard Grau). 

Η μεν Tessa, παντρεμένη με το γιατρό Andre Holland (Moonlight), και με δυο γιους στην προεφηβεία, κολυμπά στους φόβους της, οργανώνοντας συνάμα κρυφίως την κοινωνικότητα του μαύρου στοιχείου της περιοχής της. Θέλει να σπάσει τη μονοτονία, να φύγει από τη σκλαβιά, μολαταύτα υπομένει στωικά. Η παλιά σχολιαρόφιλη Ruth, το παίζει λευκή από τα μικράτα της (εξού ο τίτλος της ταινίας), ξεγελώντας τον έμπορα σύζυγο, στον πιο καρικατουρέ WASP ρόλο της χρονιάς παιγμένο (μάντεψες) από τον Alexander Skarsgard. Όταν διασταυρωθούν ξανά οι δρόμοι τους, η ακόρεστη για πάρτι ψυχή της Claire θα εισβάλει στο σπιτικό της Rene, ο γιατρός θα σαγηνευθεί και οι ζούλιες ξεκινούν κι επειδή ο κερατάς το μαθαίνει πάντα τελευταίος (νόμος), ετοιμάσου για γκραν γκινιόλ κατάληξη. 

Χάρηκα που το Passing πραγματεύεται τις ευαίσθητα προσωπικές και κοινωνικά τραγικές ιδεοληψίες της εποχής με λυρισμό, σύνεση και μεθυστική αγκίστρωση στους χαρακτήρες του. Η PG-13 ατολμία του ίσως ενοχλήσει, γιαταμέ αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα παιδιά μας, μια καθόλα επιμορφωτική ιστορία χωρίς μαινάδες και τσαμπουκο - διδακτισμούς. Η Thompson, εμφανώς πιο ώριμη, παίζει απέναντι στο αερικό τη Negga που θα έχει οσκαρική πορεία ως υποστηρικτικός ρόλος. Γυναικεία υπόθεση συνολικά, με τη Rebecca Hall να πλαισιώνει άξια το The Power of the Dog της Jane Campion και το The Lost Daughter της Maggie Gyllenhaal στην τριάδα των κορυφαίων φετινών δημιουργιών με γυναικεία υπογραφή, σε σενάριο / σκηνοθεσία. Και εις ανώτερα Μπέκα!

Στις δικές μας αίθουσες? Ακόμη δεν έχει προγραμματιστεί!