Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2017 TIFF 17 Live

του Θόδωρου Γιαχουστίδη

10η ανταπόκριση – Σάββατο 11 Νοεμβρίου
«What is line?»

Το χρειαζόμασταν αυτό που συνέβη το βράδυ της Παρασκευής με την προβολή της ταινίας «The Disaster Artist». Μιλάμε, πέσανε και τα τσιμέντα, λες και πήρε ο ΠΑΟΚ το πρωτάθλημα ένα πράγμα ή σαν να επέστρεψε ο ΑΡΗΣ στην Α' Εθνική (μουάχαχαχαχα). Πολύ γέλιο, ενθουσιασμός, ενεργή συμμετοχή από το κοινό και το άκουγες στις αντιδράσεις όλων: αυτή η ταινία λειτούργησε ως σανίδα σωτηρίας. Υπήρχαν στιγμές όπου οι θεατές βιαζόταν να γελάσουν, σαν για να προλάβουν κάτι, σαν για να σπρώξουν την κατάσταση, σαν να είχαμε πραγματικά ανάγκη τόσο πολύ γέλιο! Σε μια κανονική avant premiere της ταινίας, πχ, δεν θα υπήρχε τέτοια αντίδραση, με τίποτε! Τώρα όμως, στο πλαίσιο που προβλήθηκε η ταινία, μετά από όλα όσα σοβαρά έχουμε δει, λειτούργησε σαν βάλσαμο!

Εκτός από το «The Disaster Movie» στη σημερινή μας ανταπόκριση θα αναφερθούμε σε άλλες δύο ταινίες. Ταινίες που τις έχουμε δει σε προηγούμενα φεστιβάλ. Επαναλαμβάνουμε, δεν θα διαβάσετε εδώ απόψεις και κριτικές προσεγγίσεις για ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος αλλά και του ελληνικού φεστιβάλ. Η δεοντολογία πάνω από όλα...

The Disaster Artist TIFF 2017

Στη βραδινή προβολή του «The Disaster Artist» του James Franco έβγαλα μερικά συμπεράσματα, η εγκυρότητα των οποίων είναι θέμα προς διερεύνηση. Ξεκινάμε: μάλλον ο Franco έχει ένα φανατικό πυρήνα followers στην Ελλάδα, που τον λατρεύουν ως θεό και έτυχε να βρεθούν όλοι στην προβολή της ταινία στο Ολύμπιον! Δεν εξηγείται αλλιώς το κύμα ενθουσιασμού που κυριαρχούσε, ο αλαλαγμός, η ζέση. Μετά το μικρό μαγνητοσκοπημένο μήνυμα που έστειλε ο άνθρωπος, επικρατούσε πανζουρλισμός! Τι να πω: στα θεωρεία ήταν και ο σκηνοθέτης του «Lucky», John Carroll Lynch. Δεν ξέρω τι υποδοχής έτυχε η δική του ταινία (φαντάζομαι πολύ θετική) από το κοινό της Θεσσαλονίκης, αλλά σίγουρα ο άνθρωπος θα σκέφτηκε «γουάου, τρομερό κοινό οι Έλληνες». Σαν η χύτρα στην οποία όλοι βρισκόμαστε κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ να άφησε τη βαλβίδα να βγάλει τον ατμό. Ναι, είχαμε φτάσει σε σημείο βρασμού!

Η υπόθεση: Ο Γκρεγκ Σέστερο θέλει να γίνει ηθοποιός. Παρακολουθεί ανάλογα μαθήματα υποκριτικής στο Σαν Φρανσίσκο όπου μένει με τη μητέρα του. Όμως, είναι ντροπαλός, και δεν τα πολυκαταφέρνει. Μετά από την παρουσίαση στην τάξη του ενός αποσπάσματος από το «Περιμένοντας τον Γκοντό» όπου τα πάει χάλια, συναντά έναν άνθρωπο που θα του αλλάξει τη ζωή: τον Τόνι Γουίζο. Ο Τόνι παίζει τη σκηνή του «Στέλλα» από το «Λεωφορείον ο Πόθος» χωρίς να καταλαβαίνει Χριστό κι αυτό εντυπωσιάζει τον Γκρεγκ. Οι δυο τους θα γίνουν φίλοι και με τα πολλά ο Τόνι πείθει τον Γκρεγκ να πάνε στο Λος Άντζελες και να κυνηγήσουν το όνειρό τους να γίνουν ηθοποιοί.

Ο Τόνι προκύπτει ένα γοητευτικό μυστήριο για τον Γκρεγκ: φαίνεται να έχει απίστευτη περιουσία, μάλλον είναι από κάπου από την Ευρώπη (η προφορά του αυτό δηλώνει – ο ίδιος ισχυρίζεται πως είναι από τη Νέα Ορλεάνη!) και η ηλικία του είναι απροσδιόριστη (και δεν την αποκαλύπτει). Αλλά το Χόλιγουντ δεν είναι έτοιμο να υποδεχτεί με ανοιχτές αγκάλες τις δύο αυτές ταλεντάρες. Οπότε, πάνω σε μια κουβέντα, προκύπτει η επαναστατική ιδέα: να γυρίσουν τη δική τους ταινία! Έτσι ο Γουίζο γίνεται ο παραγωγός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και πρωταγωνιστής της ταινίας «The Room». Της χειρότερης ταινίας όλων των εποχών!

Η άποψή μας: Ο James Franco πρέπει να είναι ο πιο πολυάσχολος δημιουργός εντός ή εκτός εισαγωγικών στο Χόλιγουντ! Ο γεννημένος στις 19 Απριλίου του 1978 Καλιφορνέζος έχει σκηνοθετήσει έως τώρα 14 ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους, άπειρες μικρού μήκους, έχει άλλες ταινίες πειραματικές που δεν αναφέρονται στο imdb, έχει γράψει πολλά σενάρια, έχει υπογράψει την παραγωγή σε πάμπολλα φιλμ κι έχει παίξει και σε μπόλικες ταινίες! Ανεξάντλητος. Εδώ, όμως, χτύπησε πραγματικά φλέβα χρυσού! Ίσως επειδή πραγματικά «κατάλαβε» το ποιος είναι ο Γουίζο! Ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της κινηματογραφικής βιομηχανίας! Ένας απέραντα ατάλαντος άνθρωπος, με ατελείωτα χρήματα, που δεν σταμάτησε πουθενά για να φέρει εις πέρας την ταινία του. Που ίσως να είχε κάτι παραπάνω από φιλικά αισθήματα για τον Γκρεγκ: σε κάποια στιγμή του λέει «γύρισα αυτήν την ταινία για σένα»!

Ναι, είναι ένας πραγματικός πρωτοπόρος ο Γουίζο! Και ο Franco καθ' όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων μιλούσε, ντυνόταν και φερόταν όπως ο Γουίζο! Φαντάζομαι το γέλιο που έριξαν οι συντελεστές της ταινίας! Για να διώξουμε κάποιους ενδεχόμενους φόβους: όχι, δεν χρειάζεται να έχει δει κανείς το αριστούργημα (!) «The Room» για να εκτιμήσει τούτη την ταινία. Ο Franco κάνει πολύ καλή δουλειά στο σενάριο, μην αφήνοντας καμία ουσιαστική λεπτομέρεια έξω κι έτσι ο θεατής έχει πλήρη εικόνα για το τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή. Βέβαια, κάτι ακόμα είναι σίγουρο: μετά την θέαση της ταινίας του Franco θα υπάρξουν πάμπολλοι που θα ψάξουν να βρουν το «The Room» και να το δουν!

Στις ΗΠΑ η ταινία έχει πλέον τέτοιο καλτ στάτους που έχει βγάλει τα λεφτά της με τις συχνές ειδικές προβολές της, όπου πηγαίνει φανατικό κοινό και λέει τους διαλόγους αντιδρώντας στα επί της μεγάλης οθόνης δρώμενα! Ο Franco λοιπόν πετυχαίνει κάτι πολύ σπάνιο και πολύ σπουδαίο: βγάζει γέλιο μέσω της ταινίας του, σεβόμενος (κι όμως!) τον δημιουργό (!!!) του ανουσιουργήματος! Υπάρχουν πάρα πολλές σκηνές με τις οποίες θα γελάσετε με την ψυχή σας, αλλά οι σκηνές των γυρισμάτων της ταινίας είναι πραγματικά οι πιο αστείες! Και στο φινάλε, μην φύγετε πριν πέσουν οι τίτλοι: ο Franco μας δείχνει επιλεγμένες σκηνές της ταινίας του που είναι ντάλε κουάλε ίδιες με το «The Room». Μιλάμε για τέτοιο φόρο τιμής!

Τώρα, όσοι από εσάς θέλετε να γυρίσετε ταινία κάποια στιγμή της ζωής τους, μην κωλώνετε! Μην φοβάστε! Παίξτε σε κάτι κι ας είναι και σκουπίδι! Είναι αυτή η δημιουργική διαδικασία που είναι λατρεμένη. Όπως λέει και μία από τις ηθοποιούς που παίζουν στην ταινία μέσα στην ταινία: «Η χειρότερη μέρα με το χειρότερο σενάριο και τις χειρότερες συνθήκες σε γυρίσματα είναι καλύτερη από την καλύτερη ημέρα στην πραγματική ζωή, εκτός γυρισμάτων». Τρομερό, μια ανοιχτή επιστολή αγάπης στο σινεμά, ένα αστείο που βγάζει απίστευτο γέλιο. Τι καλά να είχαμε περισσότερους Γουίζο γύρω μας...

(η ταινία ολοκλήρωσε τις προβολές της στο φεστιβάλ – έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Tanweer στις 25 Ιανουαρίου του 2018)

Tehran Taboo TIFF 2016

Ο σκηνοθέτης Ali Soozandeh γεννήθηκε το 1970 στο Σιράζ του Ιράν. Σπούδασε καλές τέχνες στην Τεχεράνη και Media Design στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Τεχνών της Κολωνίας, όταν μετανάστευσε στη Γερμανία. Είναι ιδρυτής της εταιρείας Cartoonamoon και μέχρι σήμερα συμμετείχε σε ντοκιμαντέρ και ταινίες μεγάλου μήκους ως ειδικός στο ανιμέισον. Έχει εργαστεί ως επικεφαλής ανιμέισον σε βραβευμένα ντοκιμαντέρ όπως το «The Green Wave» (2010) κι έχει σκηνοθετήσει μουσικά βίντεο και ταινίες μικρού μήκους. Το φιλμ «Τα μυστικά της Τεχεράνης» (Tehran Taboo) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί. Έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στις Κάννες, όπου προβλήθηκε στο τμήμα «Εβδομάδα της Κριτικής». Στο φεστιβάλ μας προβάλλεται στις «Ειδικές Προβολές».

Η υπόθεση: Τεχεράνη, σήμερα. Η Παρί είναι μια πόρνη που όσο εργάζεται (ακόμα και μέσα σε αυτοκίνητα «πελατών») ο βωβός γιος της, Ελίας μασάει τσίχλα ή περιμένει έξω από καταγώγια τη μαμά του να τελειώσει. Η Παρί δεν μπορεί να βρει άλλη δουλειά για να ζήσει, καθώς ο άνδρας της είναι φυλακή για υπόθεση ναρκωτικών και η γραφειοκρατία του θεοκρατικού καθεστώτος δεν συναινεί ώστε να βγάλει διαζύγιο. Ένας δικαστής θρησκευτικού δικαστηρίου υπόσχεται να τη βοηθήσει, αρκεί να του... κάθεται από καιρού εις καιρόν. Της παραχωρεί ένα διαμέρισμα σε μια καλή γειτονιά της Τεχεράνης και η Παρί βλέπει τη ζωή της να βελτιώνεται λιγάκι. Η νέα της γειτόνισσα είναι η Σάρα, μια έγκυος σύζυγος τραπεζικού υπαλλήλου, που θέλει να δουλέψει αλλά ο άντρας της, της το απαγορεύει.

Στο ίδιο συγκρότημα ζει και ο Μπαμπάκ, ένας μουσικός που προσπαθεί να γίνει γνωστός. Ένα βράδυ σε κλαμπ όπου παίζει μουσική, παίρνει έκστασι από φίλο του και καταλήγει στις τουαλέτες με την Ντόνια, με την οποία και κάνει σεξ. Μόνο που η Ντόνια ήταν παρθένα! Και σε μια βδομάδα παντρεύεται! Οπότε, ο Μπαμπάκ είναι υποχρεωμένος να βρει χρήματα για να γίνει παρθενορραφή και να σωθεί η τιμή και η υπόληψη της Ντόνια, καθώς αν το μάθει ο αρραβωνιαστικός της ότι δεν είναι παρθένα, ο Μπαμπάκ την έχει άσχημα πατήσει...

Η άποψή μας: Εντάξει, προφανώς και η εικόνα που βλέπουμε για την κοινωνία στη σύγχρονη Τεχεράνη, στο Ιράν, μέσω αυτής αλλά και άλλων ανάλογων ταινιών μάλλον δεν αντικατοπτρίζει πλήρως την αλήθεια. Θέλω να πω, είναι η εικόνα που «πουλάει» στους δυτικούς θεατές κι αυτό επιθυμούν και οι εταιρίες που δίνουν τα χρήματά τους για να γυριστούν τέτοιου είδους ταινίες, όπως εδώ η Celluloid Dreams. Ο μεγαλωμένος στη Γερμανία Ιρανός σκηνοθέτης ενδεχομένως και να το παρακάνει, παρουσιάζοντας μια κοινωνία εντελώς ανελεύθερη όπου πορνεία, ναρκωτικά, διαφθορά και υποκρισία καλύπτονται κάτω από το... τσαντόρ του θεοκρατικού καθεστώτος. Προφανώς, μια τόσο αντι-ιρανική ταινία δεν θα μπορούσε να γυριστεί στην Τεχεράνη.

Γι' αυτό και ο σκηνοθέτης της, για να δώσει αυθεντικότητα, τη γύρισε ως ταινία κινουμένων σχεδίων. Χρησιμοποίησε πραγματικούς ηθοποιούς τους οποίους «γύρισε» ροτοσκοπικά και μέσω 3D αλλά και ζωγραφισμένων εικόνων το τελικό αποτέλεσμα είναι να προκύψει μια εικόνα απίστευτη! Η ταινία είναι πραγματικά εντυπωσιακή ως αποτέλεσμα. Κι αν αφαιρέσουμε την (ενδεχόμενη) υπερβολή και τη μανία με την οποία χτυπιέται το ιρανικό καθεστώς, θα μπορούσαμε να πούμε πως έχουμε να κάνουμε με κάτι σαν ταινία του Farhadi αλλά σε κινούμενα σχέδια! Το γαϊτανάκι των σχέσεων που στήνει ο σκηνοθέτης είναι δουλεμένο σταυροβελονιά και οι διαφορετικές ιστορίες μπλέκονται μεταξύ τους με εξαιρετικό τρόπο. Ο πιο θετικός ήρωας είναι τελικά η πόρνη και ο πιο τραγικός η γειτόνισσα, η Σάρα.

Η ταινία εντυπωσιάζει ποικιλοτρόπως και διαθέτει και χιούμορ. Ψάχνοντας για εναλλακτική, πριν προχωρήσουν στην ακριβή λύση της παρθενορραφής, ο Μπαμπάκ και Ντόνια πηγαίνουν σε αμφιβόλου ποιότητας «παντοπωλείο», όπου πωλούνται... παρθενικοί υμένες made in China!!! Ναι σας λέω, απίθανο! Ο θεατής μένει καρφωμένος να παρακολουθεί (και η μουσική είναι εξαιρετική) καθώς πέρα όλων των άλλων, υπάρχουν και συνεχόμενες ανατροπές για να τον κρατάνε στην τσίτα. Πραγματικά πολύ καλή δουλειά.

(η ταινία προβάλλεται το Σάββατο 11 Νοεμβρίου στις 22.00 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη κι έχει άλλη μια προβολή την Κυριακή 12 Νοεμβρίου στις 17.15 στην αίθουσα Παύλος Ζάννας του Ολύμπιον – έχει διανομή και θα βγει στις αίθουσες της χώρας μας από την Seven Films χωρίς να έχει ακόμα ημερομηνία εξόδου)

Golden Exits TIFF 2017

Ο Alex Ross Perry γεννήθηκε στο Μπριν Μαρ (Πενσυλβανία) το 1984 και ζει στο Μπρούκλιν (Νέα Υόρκη). Σπούδασε στo Tisch School of the Arts του New York University και εργάστηκε στο κατάστημα Kim’s Video στο Μανχάταν. Έχει σκηνοθετήσει τις ταινίες «Impolex», «The Color Wheel», «Listen Up Philip» και «Βασίλισσα της γης» (Queen of Earth). Το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης φιλοξενεί συχνά πυκνά ταινίες του, όπως τώρα. Η τελευταία του ταινία ονομάζεται «Golden Exits», που μετά την προβολή της στο φεστιβάλ του Σάντανς έλαβε μέρος και στη Berlinale, στο τμήμα Forum κι έρχεται εδώ για να προβληθεί στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες». Να είναι καλά η Faliro House του Κωνσταντακόπουλου, γιατί διαφορετικά ο ανεξάρτητος Αμερικάνος σκηνοθέτης δεν θα μπορούσε να γυρίσει καμία μα καμία ταινία, ποτέ! Λέμε τώρα, υπερβάλλοντας. Ή μήπως όχι;

Η υπόθεση: Η Ναόμι είναι μια όμορφη νεαρή κοπέλα από την Αυστραλία, που πηγαίνει στη Νέα Υόρκη προκειμένου να δουλέψει για τον Νικ. Τι δουλειά κάνει ο Νικ; Αρχειοθέτης! Η τελευταία του δουλειά είναι να αρχειοθετήσει τα προσωπικά αντικείμενα και τα κείμενα του νεκρού πατέρα της συντρόφου του, της Αλίσα. Είναι Απρίλιος και η δουλειά πρέπει να ολοκληρωθεί γρήγορα. Ο Νικ «προσλήφθηκε» από την αδελφή της Αλίσα, την Γκουέν. Οι δύο αδελφές δεν εμπιστεύονται τον Νικ σε ότι αφορά τις νεαρές βοηθούς που κατά καιρούς παίρνει στο γραφείο του – τους έχει δώσει βέβαια κι αυτός τα ανάλογα δικαιώματα.

Η Ναόμι δεν γνωρίζει κανέναν στην πόλη εκτός από τον Μπάντι, τον οποίο είχε συναντήσει όταν ήταν παιδί. Ο Μπάντι είναι ιδιοκτήτης στούντιο ηχογραφήσεων το οποίο διευθύνει η σύζυγός του, η Τζες, που ήταν υπάλληλός του. Η καλύτερη φίλη της Τζες είναι η Σαμ, η οποία είναι προσωπική βοηθός της Γκουέν. Και η άνοιξη προχωρά και δίνει σιγά σιγά τη θέση της στο καλοκαίρι...

Η άποψή μας: Πραγματικά, λαμπάδα πρέπει να ανάβει ο Alex Ross Perry στον Χρήστο Κωνσταντακόπουλο της Faliro House. Έχω δει τις τρεις από τις πέντε μεγάλου μήκους ταινίες του. Κάθε φορά κάνει το ίδιο πράγμα. Κάθε φορά λέω πως δεν θα δω την επόμενη ταινία του. Κι όμως τη βλέπω! Και το μετανιώνω! Κάθε φορά! Οι ιστορίες που αφηγείται, δεν μπορώ να πω, έχουν ενδιαφέρον, σε μυθιστορηματικό επίπεδο. Θα μπορούσαν δηλαδή να γίνουν μια χαρά βιβλία. Κι έχει τον τρόπο να προσελκύει πάντα πολύ καλούς ηθοποιούς για να παίξουν στα φιλμ του. Εδώ πχ παίζουν μεταξύ των άλλων οι Emily Browning, Mary-Louise Parker, Chloë Sevigny, Analeigh Tipton και ο πάντα απαραίτητος Jason Schwartzman!

Οι ταινίες του όμως, αχ, οι ταινίες του: το χειρότερο είδος του ανεξάρτητου αμερικάνικου κινηματογράφου. Και καλά μπεργκμανικές και καλά αποστασιοποιημένες και καλά βαθιές μέσα στην μπανάλ καθημερινότητα που μας μεταφέρουν. Ο θεατής απλά δεν μπορεί να ταυτιστεί με κανέναν. Δεν υπάρχει κανενός είδους συναισθηματική εμπλοκή. Αδιαφορία υπάρχει. Τόσο μπουρδούκλωμα σε ότι αφορά τις αισθηματικές σχέσεις, τόσο άδειες από συναισθήματα ζωές, τόση ψύχρα μέσα στο καλοκαίρι! Και τόσο χοντρός κόκκος, ήμαρτον! Και όχι, καμία σχέση με Woody Allen! Το ακούσαμε και αυτό...

(η ταινία προβάλλεται το Σάββατο 11 Νοεμβρίου στις 17.30 στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης κι έχει άλλη μια προβολή την Κυριακή 12 Νοεμβρίου στις 23.15 στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα – η ταινία δεν έχει προς το παρόν διανομή για τη χώρα μας)


Θόδωρος Γιαχουστίδης

Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2017 TIFF 17 Live

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική