Movies Ltd

Δασκάλα στα πρόθυρα νευρικής κρίσης

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Not quite my tempo...

Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί η γεννημένη στις 12 Ιουνίου του 1968 στο Βερολίνο, Ina Weisse. Η Weisse είναι περισσότερο γνωστή ως ηθοποιός. Η προηγούμενη μεγάλου μήκους ταινία της είχε τον τίτλο «Der Architekt» (The Architect, 2008). Και στις δύο αυτές ταινίες έχει συνεργαστεί στο σενάριο με την γεννημένη στη Θεσσαλονίκη το 1967, Δάφνη Χαριζάνη.

Η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας δόθηκε στο φεστιβάλ του Τορόντο, τον Σεπτέμβριο του 2019. Έλαβε μέρος σε μια σειρά από διεθνή φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων εκείνα του Σαν Σεμπαστιάν και της Στοκχόλμης, όπου η Nina Hoss βραβεύτηκε (και στα δύο) για την ερμηνεία της. Στη χώρα μας η πρώτη προβολή της ταινίας έγινε από το φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στις 19 Νοεμβρίου του 2020, στο πλαίσιο του εορτασμού της 3ης Νύχτας Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.

Η υπόθεση: Η Άννα Μπρόνσκι είναι δασκάλα βιολιού σε ένα μουσικό γυμνάσιο. Παρά την αντίθεση όλων των άλλων δασκάλων, η Άννα αναλαμβάνει την εισαγωγή ενός μαθητή, του Αλέξανδρου, στον οποίο και εντοπίζει ένα σπάνιο ταλέντο. Αποφασισμένη να τον προετοιμάσει για την ενδιάμεση εξέταση, παραμελεί την οικογένειά της – τον γιο της, Γιόνας, τον οποίο και φέρνει σε ανταγωνισμό με τον νέο της μαθητή και τον σύζυγό της, Φιλίπ, ο οποίος βγάζει τα προς το ζην επιδιορθώνοντας βιολιά κατά βάση. Ο συνάδελφος της Άννας, Κρίστιαν, την πείθει να συμμετάσχει σε ένα κουιντέτο, καθώς η Άννα ήταν εξαιρετικό ταλέντο στα νιάτα της. Με τον Κρίστιαν συνάπτει εξωσυζυγική σχέση, την οποία δεν ξέρει να διαχειριστεί. Όταν αποτυγχάνει κατά τη διάρκεια της κοινής τους συναυλίας, η πίεση την οποία βιώνει, αυξάνεται κι έτσι αποφασίζει να εστιάσει πλέον όλη της την προσοχή στον ταλαντούχο μαθητή της. Την ημέρα των εξετάσεων, όμως, γίνεται κάτι που δεν το περιμένει. Και η αντίδρασή της λέει πολλά για τον χαρακτήρα της...

Η άποψή μας: Θα δοκιμάσω εδώ κάτι διαφορετικό: αντί κριτικής για την ταινία – που σημειωτέον, μου άρεσε πολύ – θα μεταφέρω αυτούσιο (ή σχεδόν...) το ποστάρισμα που είχα κάνει μετά την διαδικτυακή παρακολούθησή της, σχεδόν έναν χρόνο πριν, όταν προβλήθηκε στο πλαίσιο της 3ης Νύχτας Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου ως μια πρωτοβουλία του φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Έχουμε και λέμε: 

Αρχικό μου ποστάρισμα: Απίστευτη ηθοποιός η Nina Hoss. Το απέδειξε για άλλη μια φορά στην ταινία The Audition. Μια ζόρικη ταινία, που ποτέ δεν πάει εκεί που το περιμένεις. Σκληρή και αδυσώπητη, δρα υπογείως και σε αιφνιδιάζει με την απίστευτη σκληρότητά της - που δεν είναι κυριολεκτική τις περισσότερες φορές αλλά την νιώθεις. Σοκ και δέος. 

Έλενα Μυρωνίδου: Έμεινε το ερωτηματικό για τον Γιόνας. Έκανε κάτι κακό που μπορεί να ήταν και μοιραίο και δεν φαίνεται να πέρασε στην ταινία. 

ΘΓ: Μια χαρά πέρασε στην ταινία. Ο θεατής είδε τι έγινε. Και μένει η αμφισημία του αν είδε και η μάνα του τι έκανε ο κανακάρης της. Που το είδε σίγουρα. Γι' αυτό η ταινία είναι κυνική και σκληρή. Επειδή ακριβώς η Άννα επιδοκιμάζει την κίνηση του γιου της. Μην ξεχνάμε το ιστορικό βίας στην οικογένεια από τον πατέρα της. Όχι, είναι σπουδαία η ταινία και τα περνάει όλα στην ταινία η σκηνοθέτιδα. Απλά, δεν δίνει μασημένη τροφή κι αφήνει τον θεατή να αποφασίσει για την ηθική ή την ανηθικότητα όλων - του εαυτού του συμπεριλαμβανομένου. 

Έλενα Μυρωνίδου: Νομίζω ότι δεν είδε ακριβώς αλλά κατάλαβε. Και δεν επιδοκίμασε αλλά μπορεί να σκέφτηκε ότι θα ήταν η σταγόνα που θα ξεχείλιζε το ποτήρι μετά την τόση κριτική της στο παίξιμό του. 

ΘΓ: Είδες; Ο καθένας τα ερμηνεύει όπως θέλει. Εγώ νομίζω πως όχι μόνο είδε αλλά και επικρότησε, γιατί τέτοια καθήκω είναι και η ίδια, μουάχαχαχαχαχα. 

Εύη Καρκίτη: Θοδωρή δεν το πήρα είδηση. Την χάσαμε; Υπάρχει κάπου και σήμερα διαθέσιμη; 

ΘΓ: Εύη παίχτηκε στο πλαίσιο του εορτασμού της Ευρωπαϊκής Ημέρας Κινηματογράφου εχθές. Θα παιχτεί πάντως και κανονικά στις αίθουσες (όταν με το καλό αυτές ανοίξουν), αφού έχει πάρει ελληνική διανομή. 

Εύη Καρκίτη: Θόδωρε, καλά κρασιά. Ευχαριστώ πάντως. 

FB φίλη: Την ταινία πρέπει να την φιλοξενήσει κάποτε (όταν) και το σινεμά και ψυχανάλυση. Ωραίο σινεμά: μέσα από μια μικρή περίοδο της «ενήλικης» ζωής της πρωταγωνίστριας καταφέραμε να πάρουμε υλικό για να συνθέσουμε όλη της τη ζωή. 

Φάση δεν είχε; Εμένα πάντως μου άρεσε όλο αυτό το παραπάνω. Απλά, χρειάζεται λίγο ακόμα συμπλήρωμα για να είναι πλήρες θαρρώ. Η μεγάλη επιτυχία της ταινίας είναι αυτό ακριβώς που περιγράφει η τελευταία φίλη. Μπορούμε να μαντέψουμε και να συνθέσουμε ολόκληρη τη ζωή της κεντρικής ηρωίδας. Να συμπληρώσουμε το παζλ της προσωπικότητάς της. Τι σόι άνθρωπος είναι η Άννα Μπρόνσκι; Πώς την επηρέασαν τα παιδικά της χρόνια; Γιατί είναι καλύτερη δασκάλα παρά μουσικός; Γιατί «παγώνει» στη σκηνή; Γιατί κερατώνει τον σύζυγό της; Γιατί το ενδιαφέρον της για τον γιο της φαίνεται να είναι μικρότερο από το ενδιαφέρον της για τον ταλαντούχο (Έλληνα, ναι) Αλέξανδρο; 

Η ταινία – το τονίζω ξανά αυτό – δεν δίνει έτοιμες, προκάτ απαντήσεις. Σου δίνει όμως όλα τα απαραίτητα στοιχεία, τόσο μέσω του σεναρίου όσο και μέσω της εξαιρετικής ερμηνείας της Nina Hoss, για να καταλάβεις περί τίνος πρόκειται. Λογικό είναι να υπάρχουν συγκρίσεις με τη «Δασκάλα του πιάνου» του Michael Haneke και αντίστιξη ανάμεσα στην Άννα Μπρόνσκι της Nina Hoss και στην Ερικά Κοχούτ της Isabelle Huppert. Και οι δύο ηρωίδες είναι ατελείς, γεμάτες ψεγάδια, γεμάτες απωθημένα. Και αυτό φαίνεται στη συμπεριφορά τους. Η Nina Hoss θυμίζει αμυδρά και τον καθηγητή Φλέτσερ του J.K. Simmons από το «Χωρίς μέτρο» καθώς είναι εξίσου απαιτητική, αλλά, ευτυχώς, όχι τόσο σαδίστρια; Ή μήπως;;; 

Μια προνομιούχα, λευκή γυναίκα, μέλος μιας τέλεια οργανωμένης κοινωνίας (τα δρώμενα λαμβάνουν χώρα στο Βερολίνο, κι αυτό έχει επίσης τη σημασία του), που αρχίζει να «κλωτσάει» καθώς κάτω από το συγκροτημένο, αψεγάδιαστο παρουσιαστικό της, κρύβει την τρικυμία που μαίνεται στην ψυχή της. Και ναι, τελικά, το μόνο που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι, είναι να αυξήσουν την εντροπία του σύμπαντος, σωστά; Είμαστε οι νευρώσεις μας. Είμαστε τα τραύματά μας. Είμαστε τα σκοτάδια μας. Κι όσο κι αν προσπαθούμε οι περισσότερο, δυσκολευόμαστε να βγούμε έξω στο φως.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 30 Σεπτεμβρίου 2021 από την Danaos Films!

Χωρίς ιδιαίτερα σημάδια! Από το Μεξικό έρχεται η κοινωνική, δραματική ταινία Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα (Sin Señas Particulares / Identifying Features) της σκηνοθέτιδας Fernanda Valadez, που απέσπασε Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Χρυσός Αλέξανδρος στο 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και Βραβείο Κοινού (Διαγωνιστικό World Cinema) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance 2020. Η Μαγκνταλένα αναζητεί τον γιο της, που εξαφανίστηκε ενώ προσπαθούσε να διασχίσει τα σύνορα του Μεξικό. Ο Μιγκέλ έχει μόλις απελαθεί από τις ΗΠΑ και επιστρέφει στο Μεξικό, λαχταρώντας να ξαναδεί τη μητέρα του. Οι δρόμοι των δύο ηρώων θα διασταυρωθούν, καθώς περιπλανώνται στις παραμεθόριες ερημιές, όπου βασιλεύουν η ανομία, η βία και η απόγνωση.

Πρωταγωνιστούν οι Mercedes Hernandez, David Illescas.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 14 Οκτωβρίου 2021 από την Neo Films!

Σκλάβος στα δεσμά του

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Να δούμε τι θα πει και η πολιτική ορθότητα

Ο Yaron Shani γεννήθηκε στο Τελ Αβίβ του Ισραήλ το 1973. Έχει σπουδάσει κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας που έχει σκηνοθετήσει είναι το «Σταυροδρόμια της ζωής» (Ajami, 2009). Τη σκηνοθέτησε μαζί με τον Παλαιστίνιο συνάδελφό του Scandar Copti. Η ταινία είχε κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ των Καννών εκείνης της χρονιάς, στο τμήμα «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών» κι είχε τσιμπήσει Ειδική Μνεία στο πλαίσιο της Χρυσής Κάμερας. Ακολούθως, προβλήθηκε σε μπόλικα άλλα φεστιβάλ (μεταξύ των οποίων κι εκείνο της Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχε στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, για να τιμηθεί τελικά με τον Χρυσό Αλέξανδρο καλύτερης ταινίας, το βραβείο σεναρίου και το βραβείο κοινού). Αποτέλεσε την επίσημη πρόταση του Ισραήλ για το ξενόγλωσσο Όσκαρ, φτάνοντας στην τελική πεντάδα, χάνοντας τελικά από το αργεντίνικο «Το μυστικό στα μάτια της».

Πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια για να ξαναγυρίσει ταινία ο Shani. Και τελικά γύρισε... τρεις μαζεμένες, στο πλαίσιο της «Τριλογίας της αγάπης», όπως την ονόμασε. Το «Εγκλωβισμένος» είναι η μεσαία από τις τρεις ταινίες της τριλογίας. Η πρώτη ταινία της τριλογίας, το «Love Trilogy: Stripped» έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Βενετίας του 2018, όπου συμμετείχε στο τμήμα «Ορίζοντες». Ο Εγκλωβισμένος, δεύτερη ταινία της τριλογίας, έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Βερολίνου του 2019, όπου συμμετείχε στο τμήμα «Πανόραμα». Και η τρίτη ταινία της τριλογίας, το «Love Trilogy: Reborn», έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ της Μπουσάν του 2019. Και σύμφωνα με το δελτίο τύπου της εγχώριας εταιρίας διανομής: «Η αγάπη είναι για τους ανθρώπους όσο περίπλοκη είναι η ίδια η ζωή. Περιλαμβάνει τα ίδια παράδοξα και τις ίδιες αντιφάσεις, θα μπορούσε να πει κανείς ότι φέρει το νόημα της ύπαρξής μας. Κάθε μία ταινία της τριλογίας επικεντρώνεται σε μια διαφορετική διάστασή της. Κάθε μία ταινία είναι επίσης μια πλήρης ιστορία που μπορεί κανείς να την παρακολουθήσει μόνη χωρίς τις άλλες - αλλά ο συνδυασμός των τριών δίνει στον θεατή μια ευρύτερη εικόνα των διαπλεκόμενων ζωών των πρωταγωνιστών από διαφορετικές οπτικές γωνίες και χρονικές στιγμές. Οι ταινίες μπορούν να ιδωθούν με οποιαδήποτε σειρά, κάτι που τους δίνει και άλλο νόημα κάθε φορά. Οι ιστορίες δεν γράφτηκαν από σεναριογράφο: είναι κάτι που βίωσαν οι ηθοποιοί ελεύθερα μπροστά στην κάμερα. Με αυτή την έννοια η ιστορία δεν περιορίζεται από κλισέ και στερεότυπα: είναι όσο αληθινή και αυθεντική είναι η ίδια η ζωή». Να σημειώσουμε πως για να προκύψουν τελικά οι έξι χοντρικά ώρες διάρκειας των ταινιών της τριλογίας, χρειάστηκε να μονταριστεί υλικό διάρκειας 350 ωρών!

Η υπόθεση: Ο Ράσι είναι αστυνομικός τα τελευταία 15 χρόνια. Είναι από εκείνους τους μπάτσους που κάνουν καλά τη δουλειά τους – ίσως υπερβολικά καλά. Ψηλός και σωματώδης, με παραπάνω κιλά, είναι μια επιβλητική παρουσία. Θεωρεί πως είναι προστάτης των πολιτών και του νόμου. Και λατρεύει να έχει πάντα τον έλεγχο. Αυτό που δεν ανέχεται είναι η ανυπακοή και η απειθαρχία, τόσο στη δουλειά του όσο και μέσα στο σπίτι του. Παρά τη διαρκή του έκθεση σε κάθε είδους βία, η βαθύτερή του επιθυμία είναι να αποκτήσει παιδί με τη σύζυγό του. 

Όλα όμως ανατρέπονται όταν κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση εξαιτίας της συμπεριφοράς του κατά τη διάρκεια ενός τυπικού ελέγχου και τίθεται σε διαθεσιμότητα. Ενώ προσπαθεί να υπερασπιστεί την αθωότητά του στη δουλειά του, στο σπίτι του συγκρούεται με την πεισματάρα και δυναμική θετή του κόρη, η οποία αψηφά την εξουσία του, ενώ η γυναίκα του μοιάζει ολοένα και πιο απόμακρη. Αβοήθητος και εγκλωβισμένος από την ανάγκη του να επιβάλλεται, γίνεται επικίνδυνος για τον ίδιο και τους αγαπημένους του. Πλέον, όλα μπορούν να συμβούν...

Η άποψή μας: Προ αρχαιοτάτων ετών, ίσως να έχουν περάσει και 30 χρόνια, όντας φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, φλέρταρα μια κοπέλα, τη Χαραυγή (καλή της ώρα όπου κι αν βρίσκεται). Κι όπως με όλες σχεδόν τις κοπέλες με τις οποίες φλέρταρα, της πρότεινα σε μια έξοδό μας, να πάμε σινεμά. Και πήγαμε. Στο «Μακεδονικόν» παιζόταν θυμάμαι το «Η γυναίκα της διπλανής πόρτας» του François Truffaut. Μια ταινία του 1981, που προφανώς προβαλλόταν σε επανέκδοση ή στο πλαίσιο ενός αφιερώματος, θα σας γελάσω. Τι δείχνει η συγκεκριμένη ταινία; Τη σχέση ενός παντρεμένου άντρα, του Μπερνάρ (τον οποίο υποδύεται ο Gérard Depardieu) με μια επίσης παντρεμένη γυναίκα, την Ματίλντ (την οποία υποδύεται η Fanny Ardant στην πρώτη της πρωταγωνιστική εμφάνιση στον κινηματογράφο). Η Ματίλντ μετακομίζει με τον σύζυγό της σε ένα χωριό έξω από την Γκρενόμπλ – κι εκεί συναντά τον Μπερνάρ, καθώς μένουν κυριολεκτικά σε διπλανά σπίτια. 

Το θέμα είναι πως οι δυο τους, πριν παντρευτούν, είχαν μια παθιασμένη ερωτική σχέση, η οποία τελείωσε άσχημα. Το ξαναπιάνουν το νήμα από την αρχή: ο έρωτάς τους είναι αυτό που λέμε απόλυτος, αλλά παράλληλα είναι αδιέξοδος. Οπότε (σπόιλερ για όσους δεν έχουν δει ακόμα την ταινία) κάποια στιγμή, η Ματίλντ δίνει τη λύση: μετά από ένα ακόμα ερωτικό σμίξιμο, στο γυμνό πάτωμα, βγάζει ένα όπλο από την τσάντα της, πυροβολεί τον Μπερνάρ, τον σκοτώνει και μετά αυτοκτονεί. Η φράση, που έχει μείνει ιστορική από την ταινία, είναι η «Ούτε μαζί σου, ούτε χωρίς εσένα». 40 χρόνια μετά, έρχεται αυτή η ταινία από το Ισραήλ για να μας παρουσιάσει κάτι ανάλογο (ναι, δυστυχώς, δεν γίνεται να αναφερθούμε στην ταινία χωρίς να κάνουμε πολλά, πολλά σπόιλερ, οπότε, όσοι θέλουν μια «παρθένα» από κριτικές και σπόιλερ κινηματογραφική εμπειρία, καλό είναι να σταματήσουν να διαβάζουν εδώ. Καλύτερα θα ήταν να είχαν σταματήσει να διαβάζουν πιο νωρίς, αλλά ντέφι να γίνει). 

Εκείνη η ταινία είχε χαιρετηθεί από την παγκόσμια κριτική του τότε ως σπουδαία, τρομερή, ανεπανάληπτη – ενδεικτικά, ο σεβαστός στην εποχή του Roger Ebert της είχε βάλει 3,5 στα 4 αστεράκια. Και η Χαραυγή μετά την προβολή της ταινίας, όταν τη ρώτησα πως της φάνηκε, μου είπε κάτι του στυλ: «Μου άρεσε πάρα πολύ. Γιατί απεικόνιζε τον απόλυτο έρωτα και το αδιέξοδό του. Αυτό που ζούσαν οι δύο εραστές μόνο με θάνατο θα μπορούσε να ολοκληρωθεί». Να πω την αμαρτία μου, τρόμαξα. Αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μας. Γιατί θυμήθηκα εκείνη την ταινία και γιατί την αντιπαραβάλω με τούτη την ισραηλινή; Επειδή πολλά έχουν αλλάξει στα 40 αυτά χρόνια που έχουν μεσολαβήσει. Και πάλι, όμως, αν τούτη η ταινία, η ισραηλινή, έβγαινε στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες πριν ενσκήψει η πανδημία, θα την εξετάζαμε και θα την κριτικάραμε διαφορετικά. 

Με τα σύγχρονα δεδομένα και ιδίως στην σημερινή ελληνική κοινωνία, όπου οι γυναικοκτονίες απασχολούν σχεδόν καθημερινά τα δελτία ειδήσεων και την κοινή γνώμη, τα πράγματα είναι αν μη τι άλλο ζόρικα. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός λοιπόν πως ακόμα και ο κριτικός λόγος διαμορφώνεται αναλόγως με τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής. Δεν μπορείς να γράψεις γι’ αυτήν την ταινία και να αποφύγεις να γράψεις για τον ελέφαντα στο δωμάτιο. Κι αυτό επειδή ο δημιουργός της ταινίας καταπιάνεται με ένα έτσι κι αλλιώς δύσκολο ζήτημα. Σημείωση: ό,τι ακολουθεί από εδώ και κάτω αποτελεί ξανά μανά σπόιλερ – και γίνεται αναγκαστικά, καθώς δεν μπορείς να αναφερθείς στην ταινία προσπερνώντας το ζήτημα της γυναικοκτονίας. 

Εδώ λοιπόν έχουμε αντεστραμμένο το σχήμα του «Η γυναίκα της διπλανής πόρτας». Ο Ράσι δολοφονεί τη γυναίκα του κι αυτοκτονεί. Μπορεί να γίνει αποδεκτή η πράξη του; Μπορεί να δικαιολογηθεί; Μπορεί να του δοθούν ελαφρυντικά; Στο πλαίσιο μιας σοβαρής κοινωνίας, η απάντηση και στα τρία παραπάνω ερωτήματα δεν μπορεί παρά να είναι ένα μεγαλοπρεπέστατο «όχι». Στο πλαίσιο μιας ταινίας όμως; Στο πλαίσιο ενός έργου τέχνης; Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Προφανώς, κάθε δημιουργός δεν έχει απλά το δικαίωμα – έχει την υποχρέωση να ασχοληθεί με ότι θεωρεί ο ίδιος σημαντικό και σπουδαίο. Αν δεν ακουμπάει θέματα που κάνουν τζιζ απλά αυτολογοκρίνεται. Θα μου πείτε: δεν είναι θεμιτό κάτι τέτοιο; Νομίζω πως η κατάσταση είναι πάρα πολύ δύσκολη και μυρίζει μπαρούτι. Το πώς θα προσλάβεις την ταινία και το πώς θα αντιδράσεις απέναντί της, κατευθείαν σε χαρακτηρίζει. Ως κριτικός οφείλεις να κρίνεις ένα έργο τέχνης, τη συγκεκριμένη ταινία εν προκειμένω, χωρίς παρωπίδες, χωρίς επίσης αυτολογοκρισία και βρίσκοντας την ικανότητα να διαχωρίσεις πως άλλο πράγμα μια ταινία, άλλο πράγμα η ζωή. Κι αυτό, πολύ πολύ δύσκολο. 

Anyway κι επειδή το παρατραβήξαμε. Κατασκευαστικά, η ταινία είναι άψογη. Ξεκινάμε από τα απολύτως προφανή: οι ερμηνείες όλων είναι καταπληκτικές. Και να σημειώσουμε πως μιλάμε για μη επαγγελματίες ηθοποιούς, έτσι; Οι οποίοι δεν είχαν καν γραμμένο σενάριο στα χέρια τους! Με ατελείωτες πρόβες και με αυτοσχεδιασμούς στους διαλόγους. Ο τύπος που υποδύεται τον Ράσι είναι καταπληκτικός! Τι να λέμε τώρα! Να πάνε να σκίσουν τα πτυχία τους και να πουλήσουν τα Όσκαρ τους οι διάφοροι αδιάφοροι χολιγουντιανοί σταρ. Εδώ μιλάμε για μια τρομερή, βιωματική, σωματική ερμηνεία: ο τύπος είναι οδοστρωτήρας! Πρώην αστυνομικός, άρα στο πετσί του ρόλου. Και κανείς δεν υπολείπεται του άλλου σε υποκριτικό μεγαλείο. Τώρα, ανάμεσα σε όσους λίγους (ας μην γελιόμαστε) επιλέξουν να δούνε την ταινία, θα υπάρξει φοβερός και τρομερός διχασμός. 

Από τη μια, οι συντηρητικοί, οι νοικοκυραίοι, οι παραδοσιακοί, θα ταυτιστούν με τον Ράσι. Δεν θα βρουν κανένα ψεγάδι στη συμπεριφορά του. Όταν εκεί έξω κυκλοφορούν βιαστές, έμποροι ναρκωτικών, καθάρματα, ε, δεν μπορείς να αφήσεις μια 13χρονη να κάνει ό,τι γουστάρει, σωστά; Δεν μπορείς να την έχεις χύμα στο κύμα, να κάνει... γυμνές φωτογραφήσεις και να ξημερώνεται έξω, χωρίς να ενημερώνει τους γονείς και κηδεμόνες της. Επίσης, θα συμφωνήσουν με τον Ράσι: δεν μπορεί να υποκύπτει στη μαγκιά των καλοταϊσμένων καλόπαιδων, που δεν καταλαβαίνουν τίποτε, δεν έχουν ιερό και όσιο, δεν ξέρουν να... σέβονται. Από την άλλη, το πιο ανοιχτόμυαλο, το πιο προοδευτικό κοινό. Που θα δει τον Ράσι ως την απόλυτη προσωποποίηση του μπούλινγκ. «Αν δεν κάνεις αυτό που εγώ θεωρώ σωστό, θα σε κάνω να το μετανιώσεις». Δεν ασκεί σωματική βία – ασκεί όμως ψυχολογική. Και μπερδεύει την υπερπροστατευτικότητα, που σε κάνει να ασφυκτιάς, με την αγάπη. 

Από εκεί και πέρα, εννοείται ότι υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που θα κάνουν τον μέσο θεατή να μην μείνει αδιάφορος αλλά να ενδιαφέρεται. Πχ, το ότι στήνεται ολόκληρη σκευωρία για να κατηγορηθεί ο Ράσι για παιδεραστία, ε, σε βγάζει από τα ρούχα σου ρε παιδί μου. Βλέπουμε πως κάποιος ανώτερος στην ιεραρχία μπορεί να σου γαμήσει τη ζωή. Υπάρχουν κι άλλα πολλά, που επιτρέπουν στην ταινία να «πιάσει» ένα ευρώ φάσμα θεατών. Κοινωνικός ρεαλισμός σε όλο του το μεγαλείο και στο στόχαστρο μια συντηρητική κοινωνία, που εγκλωβίζει μέσα της αθώους και ενόχους, δίκαιους και άδικους. 

Σε ότι αφορά το φινάλε, θα μιλήσω για την κινηματογραφική μου διαφωνία. Δολοφονία και αυτοκτονία, μου φαίνονται εντελώς «εύκολες» σεναριακές λύσεις σε μια ταινία που δεν έχει αφήσει τίποτε χωρίς να το τσεκάρει σχολαστικά. Ακόμα και η εικόνα στο πατρικό σπίτι του Ράσι, με τον Σαμψών να γκρεμίζει τις κολόνες του ναού, λειτουργεί ως κλείσιμο του ματιού, αλλά μου φαίνεται πως οι δημιουργοί εξάντλησαν όλη τους τη δημιουργικότητα στο χτίσιμο των χαρακτήρων, σε τέτοιο βαθμό ώστε όταν έφτασαν στο φινάλε, επέλεξαν την πιο εύκολη κατάληξη από όλες. Πάντως, ως σινεμά, αυτή είναι μια ταινία που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 30 Σεπτεμβρίου 2021 από την Rosebud.21!

του zerVo (@moviesltd)

Η παρθενική φορά μου ήταν στα δέκα μου μόλις χρόνια, όταν με την αλλαγή της δεκαετίας του 80, χάρηκα στο πανί, σε πρώτη προβολή, 007. Μουνρέικερ... Τέσσερις και βάλε δεκαετίες μετά, μαζί με του λόγου μου, ωρίμασε και το πολυμορφικό παλικάρι της Βασιλικής Αντικατασκοπείας, μεταβάλλοντας κατά κάποιο τρόπο το σμόκιν, βάσει των αναγκών της εποχής, τηρώντας πάντοτε πιστά, όμως, τις φαντασμαγορικές του συνήθειες, εκείνες δηλαδή που τον μετέτρεψαν στον νούμερο ένα κινηματογραφικό θρύλο. Δεκαπέντε φορές μου έλαχε μέχρι ώρας να δω Τζειμσμποντική πρεμιέρα και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (αχ, εκείνο το Quantum...) πάντοτε κατηφόριζα από την αίθουσα εκστασιασμένος, με κέφι πανηγυρικό. Στην τωρινή περίπτωση του No Time To Die, μου συνέβη κάτι πρωτόγνωρο κι αναπάντεχο: Από την προφανή σαστιμάρα μου, έχασα τον δρόμο για το αυτοκίνητο. Σκοτοδίνη! Τι ήταν αυτό που ζήσαμε!

Ένα καινούργιο, πανάκριβο και ευέλικτο βιολογικό υπερόπλο, έχει στα σκαριά η Βρετανική Υπηρεσία Πληροφοριών, που το κατασκευάζει κάτω από άκρα μυστικότητα στα εργαστήρια του Λονδίνου, με την κωδική ονομασία "Σχέδιο Ηρακλής". Πρόκειται για μια δημιουργημένη από φυτικά συστατικά ουσία, που με την καθοδήγηση στην συνταγή της του κατάλληλου, επιλεγμένου ανθρώπινου DNA, μπορεί να βγάλει από την μέση τον επικείμενο στόχο, χωρίς να απαιτούνται οργανωμένες ριψοκίνδυνες αποστολές. Και το κυριότερο, δίχως να υπάρχουν παράπλευρες απώλειες. Ένα προϊόν που παρόλες τις προφυλάξεις της MI6, θα πέσει στα χέρια αγνώστου ταυτότητας τρομοκρατών, ένα γεγονός που θα σημάνει ακαριαίο συναγερμό στην κεντρική της διοίκηση.

Μια κατάσταση ακραία και άκρως ρισκαδόρα για την ακεραιότητα της ανθρωπότητας, που μέχρι πρότινος θα αναλάμβανε, με συντριπτικά υπέρ του πιθανότητες να την εξομαλύνει, ο εμπειρότερος και ικανότερος όλων των πρακτόρων της Βασιλικής Αυλής, Τζέιμς Μποντ. Μόνο που πια, ο εκ των ελαχίστων agents, με ανοικτή άδεια να σκοτώνει, από πενταετίας έχει αποσυρθεί από την ενεργό δράση και απολαμβάνει την μοναχική σύνταξη του στις ηλιόλουστες παραλίες της Τζαμάικα. Εκεί που θα τον εντοπίσει η απεσταλμένη του αρχηγού Μάλορι, με τον αριθμό 007 στην καρτ βιζίτ της, ζητώντας του την επιστροφή στα καθήκοντα, για να λάβει απάντηση κάθετη και αδιαπραγμάτευτη: No!

Αντιθέτως όμως, η αμερικάνικη προσέγγιση, δια μέσου του συνδέσμου και καλού του φίλου, Φίλιξ Λάιτερ, θα θέλξει τον Τζέιμς να ριχτεί στην μάχη, αντιλαμβανόμενος πως κάτι πολύ πιο περίπλοκο από το προφανές κρύβεται πίσω από την αρπαγή του στοχευμένης δράσης ιού. Και το ραντεβού στην Κούβα, εκεί που θα δώσουν το παρόν, σύσσωμες οι μυστικές υπηρεσίες του πλανήτη, το παρανοϊκό πνεύμα του πανταχού υπάρχοντα, μα σιδηροδέσμιου στα βρετανικά μπουντρούμια, σατανικού Μπλόφελντ, όλα τα υψηλόβαθμα στελέχη της υποχθόνιας Σπεκτρ, αλλά και ο (ακόμη) Άγνωστος Χ, που κινεί τα νήματα της μηχανορραφίας, θα είναι εκείνο που θα σημάνει την απαρχή ενός πολέμου, με απροσδιόριστες συνέπειες, για όλες τις πλευρές.

Δεν χρειάζεται και πολύ. Μόνο τέσσερα δευτερόλεπτα, όσο διαρκεί η γνώριμη εισαγωγή με το βάδισμα του Μποντ στις θαλάμες του όπλου και η στόχευση του πιστολιού, προς την πλατεία, για να κατανοήσεις πως κάτι πολύ διαφορετικό πρόκειται να συμβεί σε ετούτη, την 25η εκδοχή των περιπετειών του διασημότερου κινηματογραφικού χαρακτήρα στα χρονικά. Η φιγούρα του ήρωα αργοσβήνει σε fade out. Το εξηγείς, χωρίς να το πολυσκεφτείς. Ε, αφού είναι, ως γνωστόν η τελευταία παρουσία του Daniel Craig στον ρόλο, δεν μοιάζει με παραλογισμό μια τέτοια συμβολική πράξη. Άσε που από τα προηγούμενα επεισόδια, είχαμε μισοκαταλάβει πως την κάπα του την κρέμασε και κάπου στην υφήλιο θα βολτάρει ο γοητευτικός παππούς, με διαφορετικό γκομενάκι ανά βραδιά. Που να ήξερες φουκαρά μου τι σε καρτερεί!

Το θεσμοθετημένο από πάντα, ίντρο, δε, μοιάζει με μια ταινία μικρού μήκους από μόνο του, αφού το σενάριο του, μπορεί και να γεμίζει έναν τόμο, αντί για τις ελάχιστες σελίδες των (πολύ) παλιών καιρών, των βαβουρίσιων και εκρηκτικών Goldeneye ή A View To A Kill. Διπλό το ταξίδεμα, κρύο - ζεστό, σαν σκωτσέζικο ντουζ ένα πράγμα. Με τοποθέτηση χρονική, μια πενταετία πριν την πρότερη σύνοψη. Αρχικά στις παγωμένες εκτάσεις της Σκανδιναβίας, για να συστηθούμε με ένα άγνωστο, προς ώρας, γαλλόφωνο κοριτσάκι, στην απόπειρα του να αποδράσει από τα νύχια ενός μασκοφόρου, πάνοπλου φονιά. Και κατόπιν στις πύρινες από τον καυτό ήλιο, ακτές του απομονωμένου και ιδιόμορφου Ιταλιάνικου Νότου, εκεί που ο Μποντ, παλεύει να ξεπεράσει την απώλεια της λατρεμένης του Βέσπερ Λυντ, έχοντας πέσει στην συνεσταλμένα παθιασμένη αγκαλιά της πανέμορφης ψυχολόγου, Μαντλέν Σουάν (Lea, tout l'argent). 

Γαλλικά ομίλει κι η νέα ερωμένη. Να την συσχετίσουμε με τα πρότερα? Βαστάς κάλαθο μικρό στις προβλέψεις, όμως, αφού τίποτα δεν παίζει σιγουράκι κι αυτό είναι πασιφανές από τον θολό τυφώνα της ανασφάλειας που έχει τυλίξει το εκράν. Κι εκεί σκάζει ο χωρισμός! Όχι συνήθης για τον 007, που σπάνια τον νιώθεις να τον πειράζει το χάλασμα μιας σχέσης. Είκοσι λεπτά, χωρίς ανάσα, που εκκίνησαν με την φωνή της Dalida στο πλατώ και έληξαν με το πνεύμα του Pasolini, να σκεπάζει την πετρώδη ερημιά στα γκρεμιλίκια της Απουλίας. Μποντ βλέπουμε ε? Είναι βέβαιο?

Η πραγματικότητα είναι πως το υπογεγραμμένο από έναν τεράστιο σκηνοθέτη, σαν τον Sam Mendes, ντουετάκι των Spectre και Skyfall, ανέβασε τρομακτικά το καλλιτεχνικό επίπεδο της (θυγατέρας) Brocolli παραγωγής, σε σημείο που θα έμοιαζε με απόταξη αυτής της μεταστροφής, κάτι το λιγότερο ποιοτικό και εμπνευσμένο. Και ευρηματικό συνάμα. Στο διάβα των τεσσάρων περασμένων σινέ ωρών της ύπαρξης του, ο Τζέιμς, ξεκίνησε να παίρνει μια μορφή πιο απτή, πιο ανθρώπινη, άρα και πιο ευάλωτη ή θνητή. Βιώνοντας χασίματα προσώπων που στιγμάτισαν την πορεία του, έχει ήδη αντιληφθεί πως το πράγμα δεν είναι παίξε γέλασε όπως μια φορά κι έναν καιρό, που την σκαπούλαρε σαν σε παραμύθι της Χαλιμάς. Και το σημαντικότερο? Αν για την πάρτη του δεν δίνει δεκάρα τσακιστή, έχοντας βιώσει τα πάντα, δεν συμβαίνει το ίδιο για όσους τον περιβάλλουν. Συνεπώς με το συναίσθημα της αληθινής (και όχι πια, γκομενικής ή υποτυπώδους συντροφικής) αγάπης να τσαφάρει μέσα στο σιτεμένο του νου, ο Μποντ είναι κάποιος άλλος. Φονικό όπλο και προστάτης του παγκόσμιου καλού, σίγουρα και αδιαπραγμάτευτα, αλλά πλέον και φύλακας άγγελος προσώπων που επ ουδενί διανοείται να χάσει. Άρα τι? Ποια είναι η βασικότερη πράξη καθήκοντος, που καθορίζει το υπόλοιπο της υπόστασης, ενός υπεύθυνου και ουχί παρτάκια μεσήλικα? Θυσία αποκαλείται...

Υπό άλλες, παλαιότερες και εκτός δράσης του COVID εποχές, που ο καθείς θα έμοιαζε αδαής και ξένος στην έννοια του σχηματισμού μιας τεχνητής λοίμωξης, ο θεατής ενδεχόμενα να χανόταν κομματάκι στην μέθοδο της δημιουργίας του virus υπερόπλου, θεμελιώδους συστατικού της δομής του φιλμ, που έχει πέσει σε λάθος χέρια. Πως τα φέρνει καμιά φορά η Θεά τύχη όμως? Το κοινό, επιστημονικά καταρτισμένο πια, σε πανδημικές έννοιες, δεν χάνει ούτε μισό πόντο από όσα (μπερδεμένα άλλοτε) διαλαλεί το σκριπτ και μπαίνει μονομιάς στο τρικ της ύπαρξης του αόρατου φονιά. Εκεί ακριβώς δίνεται και η εξήγηση της επιμονής της Metro να καθυστερήσει ακόμη και σιμά δυο χρόνια, την έξοδο του έργου στις αίθουσες. Ούτε η Disney, ούτε η Marvel, ούτε τα super heroes της DC τα κατάφεραν, χωρίς να ματώσουν στις πλατφόρμες. Ο Μποντ επέμεινε όμως και παρέμεινε ζωντανός και όρθιος, όσο κι αν μας τρύγησε τα σωθικά η αργοπορία του.

Και όλους όσους εμάς, φανς του ή όχι, υποστηρικτές των τίγκα στην αδρεναλίνη και την απόλυτη ακρότητα adventures ή πολέμιους των υπερβολικών, μιλιταριστικών του καταβολών, φρόντισε να μας κολλήσει στο κάθισμα, με την απλότητα του χαρακτήρα που ξεδίπλωσε στην μεγάλη οθόνη. Αποξαρχής το αντίο σε έναν ακόμη περφόρμερ, τον έκτο στην χρονική πορεία του υπερκατασκόπου, μοιάζει με μια είδηση στενόχωρη. Κανέναν από όλους τους, που άφησαν στίγμα ανεξίτηλο έκαστος, δεν αποχωριστήκαμε χωρίς μικρή ή μεγάλη οδύνη. Πάντοτε όμως, με το κλείσιμο του 007 ματιού, αυτή η μετάβαση χαρακτηριζόταν από μια ομαλότητα, από μια κυματιστή, ταξιδιάρα συγκατάβαση κι από μια υπόσχεση βελτίωσης της αυριανής του μόστρας. Τώρα? Τι?

Η ασπρόμαυρη σινιέ φορεσιά με το λαμπερό παπιγιόν στην κορυφή, η άλλη μπέρτα του Σούπερμαν, που έδιωχνε μέχρι τα χθες πέρα σφαίρες, χειροβομβίδες, όλμους, τανκς, F-16 και διαστημόπλοια, γεμάτη ναφθαλίνες στις τσέπες, για να μην την τσακίσει ο σκώρος, έχει τοποθετηθεί ατσαλάκωτη στην ντουλάπα και αναμένει. Άστην να υπάρχει, κάποτε θα χρειαστεί. Προς το παρόν είναι η ώρα του απλού τυπάκου, του λαουτζίκου, που ενδεχόμενα κάποια βολά, θα γενεί ο υπέρ ήρωας, ο σούπερ πράκτορας, ο  licence to kill υπερασπιστής της ακεραιότητας του δικού του μικρόκοσμου. Και σε αυτή την φορεσιά χωράει πια ο Μποντ, παίρνοντας σε μαζί του και από το χέρι, εσένα τον άσημο βιοπαλαιστή, να ταξιδέψετε από την πλατεία μέσα στα βάθη του σινεμασκόπ. Τέτοια ταύτιση, τέτοια ρεαλιστική ζωντάνια του είναι σου, στον φιλμικό καθρέφτη, δεν νομίζω πως θα την φανταζόσουν ποτέ. Ούτε εγώ. Γι αυτό και δεν έβρισκα τ' αμάξι στο φινάλε...

Το No Time To Die ξεπερνά κάθε όριο του τι να προσμένεις από το νέο τεύχος του εξήντα χρόνων ζωής κινηματογραφικού σίριαλ, όπου έχεις παρακολουθήσει, νομίζεις, τα πάντα. Μάχες, σκοτωμούς, προδοσίες, μονόφθαλμους, σαγωνιάρηδες, εκκεντρικούς, παρανοϊκούς οχτρούς, παρελάσεις από ντουζίνες μις Υφήλιος, wanabe Bondgirls, γυαλάκηδες Κιου, κουνημένα Μαρτίνι, Σίρλι Μπάσει και κόρους από αφηγηματική αμετροέπεια. Εδώ, σχεδόν, ξέχνα τα, λησμόνα τα. Χωρίς να σε νοιάζει καν, αν παίζουν για όχι, κάπου κρυμμένα ή εμφανή, σε όλο αυτό το τρίωρο επικό καθήλωμα. Αφού ετούτη την φορά, ο ιδιοφυής πρότυπος και υποδειγματικά αέρινος τυπάς, δεν ήρθε έτσι, πρακτικά να κάμει το θορυβώδες κουμάντο του και φεύγοντας να ανανεώσει το ραντεβού μαζί σου, σε μια τριετία από σήμερα. Αλλά ήρθε για να μείνει. Και να φωλιάσει μια και καλή. Στην ψυχή σου!

Μες στης Πόλης τα στενά

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Κατα-κατα-κατα-καταρρέω...

Γεννημένη στην Κωνσταντινούπολη το 1983, η Azra Deniz Okyay ασχολήθηκε για πρώτη φορά με τη φωτογραφία σε ηλικία δώδεκα ετών. Αποφοιτώντας από το γαλλικό Λύκειο Pierre Loti, μετακόμισε στο Παρίσι για να σπουδάσει Κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο της Νέας Σορβόνης, όπου ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές της σπουδές. Στη συνέχεια, εργάστηκε στην εταιρεία Partizan Production του Michel Gondry. Επέστρεψε στην Τουρκία το 2010 και έγινε η πρώτη γυναίκα που εργάστηκε ως σκηνοθέτης στη διαφημιστική εταιρεία παραγωγής Depo. Έχει σκηνοθετήσει πολλές μικρού μήκους ταινίες, καθώς και πολλά μουσικά βίντεο.

Αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της. Η παγκόσμια πρεμιέρα της δόθηκε πέρσι στο φεστιβάλ της Βενετίας, όπου συμμετείχε στην Εβδομάδα Κριτικής, κερδίζοντας το Μεγάλο Βραβείο του τμήματος. Από εκεί και πέρα, έλαβε μέρος σε μια σειρά από άλλα φεστιβάλ παγκοσμίως. Ένα από αυτά ήταν και το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στο οποίο συμμετείχε στο Διαγωνιστικό Τμήμα, κερδίζοντας τα βραβεία Ανθρώπινες Αξίες και WIFT ((Women in Film & Television).

Η υπόθεση: Στο κοντινό μέλλον, η Τουρκία βιώνει ένα ανεξήγητο ενεργειακό μπλακ άουτ, που πυροδοτεί βίαιες ταραχές. Τέσσερις χαρακτήρες, σαν περιπλανώμενα φαντάσματα, καθρεφτίζουν τις πολλαπλές όψεις μιας αποπροσανατολισμένης χώρας, που βρίσκεται στο χείλος της έκρηξης. Μέσα από συνεχή άλματα μπρος-πίσω στον χρόνο και σκηνές που επαναλαμβάνονται από διαφορετική οπτική γωνία, αυτός ο γρίφος σκιαγραφεί ένα πλέγμα από ακραίες αντιθέσεις και αντιφάσεις – ένα πορτρέτο μιας κοινωνίας που βυθίζεται στο σκοτάδι.

Η άποψή μας: «Θα χτίσουμε τη νέα Τουρκία», λέει ένας από τους τέσσερις βασικούς χαρακτήρες τούτης της ταινίας, της πρώτης από το περσινό Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που παρακολουθήσαμε τον περασμένο Νοέμβρη. Και συχνά κατά τη διάρκεια του φιλμ, η σκηνοθέτιδα συλλαμβάνει με τον φακό της την αντίθεση: γυαλιστεροί ουρανοξύστες σε απόσταση αναπνοής από ετοιμόρροπες πολυκατοικίες παλαιού τύπου. Γκρεμίζουν το παλιό οι γείτονες για να χτίσουν το καινούργιο. Μόνο που τα θεμέλια είναι σαθρά, ο τόπος γεμάτος λαμόγια, αστυνομία και ασφαλίτες και η τουρκική κοινωνία, ακόμα και αυτή στην Κωνσταντινούπολη, την πιο «εξωστρεφή» και «δυτική» πόλη της Τουρκίας, καρφωμένη στον Μεσαίωνα, εκεί που την οδήγησε ο Ερντογάν ο Μεγαλοπρεπής. 

Τα όσα βλέπουμε στην ταινία λαμβάνουν χώρα σε μια και μοναδική μέρα, στις 26 Οκτωβρίου του 2020, στο... άμεσο μέλλον, όταν γυριζόταν η ταινία, πλέον παρελθόν ημερολογιακά. Τέσσερις βασικοί χαρακτήρες, ο ένας που προαναφέραμε και τρεις γυναίκες, κυκλοφορούν στην πόλη (ή στην Πόλη αν προτιμάτε) σαν περιπλανώμενα φαντάσματα. Για κάποιον λόγο η πόλη βρίσκεται σε ένα ανεξήγητο ενεργειακό μπλακ άουτ. Και παρακολουθούμε αυτούς τους χαρακτήρες, οι ιστορίες των οποίων τέμνονται, να προσπαθούν να βγάλουν άκρη. Η σκηνοθέτιδα επιλέγει μια ενδιαφέρουσα αφήγηση. Δεν είναι αυτό που λέμε γραμμική. Μας μεταφέρει μπρος-πίσω στον χρόνο ενώ μας παρουσιάζει και κάποιες σκηνές από διαφορετική οπτική γωνία, δημιουργώντας έναν γρίφο. 

Η αφήγηση λοιπόν είναι ενδιαφέρουσα, ο ίδιος ο γρίφος, όμως, όχι και τόσο. Οκ, το πόσες αντιθέσεις και αντιφάσεις μπορεί να κρύβει η συγκεκριμένη πόλη στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο είναι από μόνο του συναρπαστικό. Στην Πόλη λοιπόν το να φιλιέσαι με κάποιον στο δρόμο μπορεί να προκαλέσει τη δυσφορία υπερσυντηρητικών γειτόνων. Το να διαδηλώνεις για πράγματα κατακτημένα, όπως η ισότητα των δύο φύλων, μπορεί να σε οδηγήσει να βρεις τον μπελά σου, καθώς καλοθελητές θα σε τραβήξουν σε βιντεάκι και θα το πασάρουν σε ασφαλίτες. Μπορεί να είσαι μια μοντέρνα κοπέλα, που συμμετέχει σε μια ομάδα σύγχρονου χορού, αλλά όταν ο γκόμενός σου φιλιέται με άλλη, να σε κάνει να λυσσάς για εκδίκηση ή να την λες σε πιτσιρίκα επειδή φοράει κραγιόν. Σχιζοφρένεια! 

Και καλά, πίστη στη θρησκεία αλλά καθόλου έντιμος βίος. Σύριοι μετανάστες, πολιτικοί κρατούμενοι στοιβαγμένοι σε φυλακές, ναρκωτικά, ecstasy σε σκύλο (!!!), συνεχής παρακολούθηση από την αστυνομία, εγκυμοσύνες από αφεντικά – παντρεμένα με παιδιά εννοείται – ναι: έχεις την αίσθηση πως αυτή είναι μια κοινωνία έτοιμη να εκραγεί. Να οδηγηθεί στο σκοτάδι – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Μόνο που η αιχμή της νεαρής δημιουργού δεν είναι αρκετά μυτερή. Κι ενώ υπάρχει μια δυναμική για μολότοφ εντέλει η έκρηξη δεν έρχεται ποτέ, ούτε καν η φωτιά: λίγες σπίθες μόνο. Να σημειώσουμε και πως για κάποιον λόγο που μου διέφυγε, ο τίτλος της ταινίας εμφανίζεται περίπου 20 λεπτά πριν το τέλος της. Και επίσης, εντελώς ξεκάρφωτα, λίγο πριν το τέλος, υπάρχει και σκηνή με σκυλάδικο τραγούδι εναντίον της ομοφοβίας. Τουλάχιστον η Beril Kayar, που υποδύεται την Ela, είναι υπέροχη.

Στις δικές μας ONLINE αίθουσες? Στις 16 Σεπτεμβρίου 2021 από την Strada Films!

Πού να σφίξουν και τα κρύα...

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

Πάρε δρόμο λέμε!"

Αυτή είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος στις 13 Φεβρουαρίου του 1959 στις ΗΠΑ, Jonathan Hensleigh. Οι προηγούμενες δύο είναι: «The Punisher» (2004 – στην Ελλάδα βγήκε στους κινηματογράφους στις 2 Ιουλίου του 2004) και «Kill the Irishman» (2011 – στην Ελλάδα η ταινία βγήκε κατευθείαν σε dvd). Άρα, έχουν περάσει 10 χρόνια από την προηγούμενη ταινία του. Πάντως, ο Hensleigh είναι περισσότερο γνωστός για τα σενάριά του σε ταινίες όπως «Die Hard: With a Vengeance», «Jumanji» και «Armageddon». Να σημειώσουμε πως υπογράφει τα σενάρια και στις τρεις ταινίες που σκηνοθέτησε.

Τα γυρίσματα της ταινίας Δρόμος από πάγο έγιναν στην Μανιτόμπα του Καναδά. Και το Netflix λέγεται πως πλήρωσε γύρω στα 18 εκατομμύρια δολάρια για να πάρει τα δικαιώματα της ταινίας για την προβολή της στην πλατφόρμα του στις ΗΠΑ.

Η υπόθεση: Σε ένα ορυχείο στον Καναδά, 400 μίλια κάτω από τον Αρκτικό Κύκλο, μια αναπάντεχη έκρηξη μεθανίου σκοτώνει οχτώ εργάτες και αφήνει άλλους 26 εγκλωβισμένους βαθιά κάτω από την επιφάνεια της γης. Καθώς το οξυγόνο είναι περιορισμένο και οι θερμοκρασίες που επικρατούν είναι πολύ χαμηλές, έχουν μόνο 30 ώρες για να απεγκλωβιστούν, διαφορετικά θα πεθάνουν όλοι τους. Η λογική της επιχείρησης διάσωσης στηρίζεται στη μεταφορά τεράστιων τρυπανιών, που θα καταφέρουν να τρυπήσουν το έδαφος πάνω από τους εγκλωβισμένους. Τη μεταφορά μπορούν να πετύχουν μόνο ειδικά φορτηγά. Απλά, η επιχείρηση ενέχει μεγάλους κινδύνους καθώς τα φορτηγά (τρία, έτσι ώστε έστω ένα από αυτά να φτάσει στο ορυχείο) θα πρέπει να διασχίσουν λίμνες παγωμένες μεν, σε εποχή του έτους, όμως, που οριακά μπορούν να κουβαλήσουν όλο αυτό το βάρος. 

Της επιχείρησης ηγείται ένας έμπειρος σε τέτοιες καταστάσεις οδηγός, ο οποίος προσλαμβάνει για τα άλλα δύο φορτηγά μια ατίθαση Ινδιάνα και δύο ετεροθαλή αδέλφια. Μαζί τους στο επικίνδυνο ταξίδι βρίσκεται κι ένας τύπος από την ασφαλιστική εταιρία. Έτσι τους λέει τουλάχιστον. Ένας αγώνας δρόμου ξεκινάει. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνονται. Πέρα από τις λίγες ώρες που έχουν στη διάθεσή τους, το πολικό κρύο και την παγωμένη επιφάνεια, που λόγω βάρους μπορεί να ραγίσει και να τους βυθίσει, οι διασώστες έχουν να αντιμετωπίσουν κι εχθρούς που ούτε καν τους είχαν φανταστεί...

Η άποψή μας: Σαν ένα τεράστιο διαφημιστικό σποτ της εταιρίας παρασκευής φορτηγών Kenworth μοιάζει τούτη η – ας την πούμε – ταινία. Τεράστιο σε διάρκεια μεν, λίγο σε ποιότητα δε. Ελάχιστο. Φτηνιάρικο. Πήρε έμπνευση ο σκηνοθέτης από το «Μεροκάματο του τρόμου», λέει. My ass. Μάλλον από τον Σμαραγδή και τα παξιμάδια Τσατσαρωνάκη πήρε έμπνευση, μουάχαχαχαχα. Ρε, σχεδόν 60 χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο Henri-Georges Clouzot γύρισε τη σημαδιακή αυτή γαλλική ταινία που τολμά να βάζει στο στόμα του ο Hensleigh, και πάλι φαίνεται πολύ, μα πολύ πιο ενδιαφέρουσα από τούτη τη χαλκομανία. Ρε ακόμα και το spoof που είχε σκαρώσει ο Χάρι Κλιν ως άλλος οδηγός φορτηγού - Yves Montand - είχε περισσότερο ζουμί από τούτο το συνονθύλευμα. 

Που, για μένα, είναι μια ταινία η αξία της οποίας είναι ευθέως ανάλογη του κανιβαλισμού που μπορεί να παράξει. Να πάτε σινεμά παρέες παρέες και να αρχίσετε να την ξεσκίζετε. Έτσι, μάλιστα. Με προσοχή, βεβαίως, γιατί όλο και κάποιος παράξενος θα διαμαρτυρηθεί, επειδή θα του αρέσει (!!!) - και γενικώς, σεβόμαστε τους υπόλοιπους θεατές ρε ρεμάλια - αλλά εδώ η ταινία δεν σταματάει να σου προσφέρει υλικό για να σπάσεις πλάκα. Σε άλλες σκηνές τα φορτηγά έχουν αλυσίδες στα λάστιχά τους, σε άλλες όχι. Ο «κακός» της παρέας βάζει εκρηκτικά σε ένα μόνο σημείο, εντέλει όμως σκάνε σε τρία διαφορετικά σημεία. Η χιονοστιβάδα που προκαλείται, είναι έτοιμη να καταστρέψει τα πάντα στο πέρασμά της, μια συστάδα δέντρα όμως αποδεικνύεται αδιανόητα ανθεκτική. Ο «κακός» που λέγαμε, την πατάει από ένα... ποντίκι, δηλαδή, ήμαρτον. 

Κι άλλα πολλά, απίστευτα πολλά. Εσείς ας πούμε αν πέφτατε μέσα σε παγωμένη λίμνη, όταν θα βγαίνατε (χωρίς τα ρούχα σας να έχουν βραχεί κατ' ελάχιστον, έτσι; θαύμα – θαύμα!) τι θα κάνατε; Δεν θα προσπαθούσατε να βρείτε έναν τρόπο να ζεσταθείτε; Ε; Ψιλά γράμματα αυτό για την ταινία. Από ερμηνείες, δεν το συζητώ, όλοι ανεξαιρέτως για Όσκαρ. Κρίμα ρε για τον Liam Neeson. Εντάξει, ποτέ δεν ήταν ηθοποιάρα, αλλά πλέον παίζει ό,τι του πασάρουν! Αυτή είναι η τρίτη ταινία στην οποία τον βλέπουμε να πρωταγωνιστεί μέσα στους τέσσερις μήνες όπου έχει ξεκινήσει η φετινή σεζόν! Θα καταντήσει σαν τον Bruce Willis ή σαν τον Nicolas Cage, που πλέον μόνο σε b-movies straight to video (δεν υπάρχει βίδεο πχια, παραδείγματος χάριν το λέμε αυτό) εμφανίζονται – τουλάχιστον ο Cage έχει γίνει άρχοντας της καλτίλας γενικώς. 

Σκηνοθεσία της πλάκας, προκάτ αγωνία, εφέ που προκαλούν τον γέλωτα (κοίτα να δεις πώς σπάει η γέφυρα – και κρίμα και το παλικάρι) όλα λάθος. Τουλάχιστον έχει αντικαπιταλιστικό μήνυμα η ταινία, μουάχαχαχαχαχαχαχαχαχα. Στ' αλήθεια, καταναλώνεται πιο ευχάριστα ως κωμωδία για όλους τους λάθος λόγους, παρά ως περιπέτεια.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021 από την Tanweer!

του zerVo (@moviesltd)

Την πρώτη φορά που μου είχε κτυπήσει τόσο άσχημα, δεν ήταν σε μια ότι νάναι ταινία, αλλά στο ριμέικ του Funny Games, που ο σκηνοθέτης του διάλεξε να το ξαναγυρίσει, πλάνο πλάνο μάλιστα, σε εναλλακτική λαλιά, την αγγλική. Παρότι η κόπια ήταν κομμένη και ραμμένη σε πατρόν, συνεπώς και ποιοτικά όμοια, με πιο γνώριμους μάλιστα ηθοποιούς, δεν πρέπει να υπήρξε έστω ένας θεατής, που να είδε το εγχείρημα με θετική ματιά. Πιο πολύ σόλοικο και εγωιστικό φαντάζει ο δημιουργός να ξαναφτιάχνει ο ίδιος ένα πόνημα του, χωρίς κάποιον, προφανώς σοβαρό λόγο. Όταν λοιπόν κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού σκάζει, ακόμη και για τον τόσο σημαντικό Haneke, το λογικό ερώτημα "σιγά ρε μεγάλε, ποιος νομίζεις πως είσαι?", φαντάσου ποια θα είναι η αντίδραση, όταν μιλούμε για έναν άνισης πορείας Γάλλο ντιρέκτορα, που μέσα σε δυο δεκαετίες έχει φιλμάρει μόλις έξι μεγάλου μήκους δημιουργίες. Κι οι δύο είναι οι ίδιες!

Απόφαση ζωή ήταν για τον Έντμοντ Μάρει, σκληρά εργαζόμενο σε, όχι και τόσο νόμιμα διάφανη, εταιρία διακίνησης πετρελαιοειδών στον Κόλπο, να εγκαταλείψει την οικογένεια του, για χάρη του κέρδους και της επαγγελματικής καριέρας. Ούτε που θα φανταζόταν ποτέ του, όμως, πως κάποια στιγμή θα επέστρεφε πίσω στα πάτρια εδάφη της Σκωτίας, για έναν τόσο ακραίο και αναπάντεχο λόγο. Καθώς ο επτάχρονος γιος του, Ίθαν, έχει πέσει θύμα απαγωγής κατά την διάρκεια των διακοπών του στην τοπική κατασκήνωση και τα ίχνη του αδυνατούν προς το παρόν να εντοπίσουν οι αστυνομικές αρχές.

Έχοντας έρθει σε οριστική ρήξη με την σύζυγο του, Τζόαν, που τον θεωρεί αποκλειστικό υπεύθυνο, τόσο για την διάλυση της φαμίλιας της, όσο και για το ότι το παιδί της μεγαλώνει δίχως την προστασία του πατέρα, ο Έντμοντ θα πνιγεί από τις τύψεις που θα τον κυριεύσουν, δίνοντας υπόσχεση να εντοπίσει το ανήλικο αγόρι με κάθε κόστος. Ακόμη κι αν τα στοιχεία που έχει στα χέρια του είναι μηδενικά, έστω κι αν η άμεση σχέση του με τα παράνομα κυκλώματα πώλησης του μαύρου χρυσού, θα τον θέσουν βάσει λογικής, ως τον βασικό στόχο, μιας ενδεχόμενα σχεδιασμένης από το καρτέλ επίθεσης, με θύμα το εξαφανισμένο παιδί.

Τοποθετημένος λοιπόν στο επίκεντρο του στόρι, είναι ένας γονιός, από αυτούς που η ορθολογικά σκεπτόμενη κοινωνία αποκαλεί ανεύθυνους. Δεν χρειάζεται πολλή σκέψη για να κατανοηθεί το γιατί, αφού ο πλεονέκτης Βρετανός, παρασυρόμενος από την δολαριακή ορμή του κέρδους, ούτε καν σκέφτεται πως έχει ακόμη δυο ανθρώπους να φροντίσει, ρίχνοντας μαύρη πέτρα πίσω του, σαν να μην υπήρξαν ποτέ στον κόσμο του. Η απαγωγή θα γίνει ο μοχλός που θα τον συγκλονίσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να κατανοήσει το μέγεθος της ανάρμοστης συμπεριφοράς του, αναζητώντας πλέον την εξιλέωση, δίνοντας τα πάντα για να βρει τα ίχνη του απαχθέντα πιτσιρίκου.

Από την πρώτη κιόλας στιγμή, όμως, που ξετυλίγεται στην μεγάλη οθόνη το μυστήριο, τα πάντα σερβίρονται με έναν χοντροειδή τρόπο, που στερεί ολοσχερώς από τον χαρακτήρα του έργου την έννοια του πιστευτού. Η δράση εκτυλίσσεται στα ερημικά Χάιλαντς - ένα μοναδικής ομορφιάς σκηνικό, με τάχιστα εναλλασσόμενες συνθήκες καιρού, από εκείνα που οι φωτογράφοι θα έδιναν τα πάντα για να σουτάρουν μυριάδες κλικ στην SLR τους - όπερ σημαίνει σε έναν περιορισμένο μικρόκοσμο, που λίγο πολύ οι παράνομες δράσεις των ντόπιων είναι γνώριμες στο επαρχιακό υποκατάστημα της Yard. Κι όμως, αντί οι υποψίες να πέσουν πάνω σε τίποτα περίεργες, γειτονικές συμμορίες που έχουν κάνει επάγγελμα το trafficking, το μυαλό των μπάτσων, σαν ψεκασμένο, θα ταξιδέψει μέχρι την Μέση Ανατολή συντάσσοντας απίθανες θεωρίες συνομωσίας. Με συνέπεια να μην αργήσουν να μπουν στο παιχνίδι μέχρι και οι κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας! Ήμαρτον!

Η αποκάλυψη της αλήθειας του φινάλε, μετά από ένα ράλι αναζήτησης με μπόλικο σασπένς, αλλά και μηδενικό ρεαλισμό, ενόσω ο αποφασιστικός πατήρ σαν άλλος Lone Wolf θα τα βάλει με το ολιγομελές, μα πάνοπλο συνδικάτο του εγκλήματος, είναι και εκείνη που αποδεικνύει πως μέχρι εκείνου του σημείου, όσα υποστήριζε το σενάριο στερούνταν σοβαρότητας. Καθιστώντας το συνολικό στόρι, απλό, απλούστατο, επιπέδου ταινίας μικρού μήκους, αντί για όλο αυτό το conspiracy παραμύθι που έσκασε σαν φούσκα στο τέλος. Όπως άλλωστε είχε συμβεί και στο γαλλόφωνο ορίτζιναλ με τον Guillaume Canet ένα πράγμα. Πόσο μεγάλη ιδέα, λοιπόν, έχει για το, αποξαρχής μέτριο, πόνημα του, ο Christian Carion, για να το επαναλάβει, με ελάχιστες αποκλίσεις στο κτίσιμο του, απλά διαβαίνοντας το στενό της Μάγχης?

Αδικαιολόγητα υπερβολική η απόφαση ενός αχρείαστου ριμέικ, που το μόνο που θα μας αφήσει στην μνήμη είναι τα πανέμορφα κινηματογραφημένα τοπία της Καληδονίας, με τις απέραντες καταπράσινες εκτάσεις και τις σπάνιου κάλλους λίμνες, να ορίζουν το φυσικό φόντο που περιβάλλει ένα ακόμη wanabe Prisoners. Που φυσικά, ασύνταχτο, αμήχανο και ανακόλουθο, περνάει και δεν ακουμπάει. Ζωγραφίζοντας έτσι έναν ρούμπο φλόπας, στους απειροελάχιστους της, πραγματικά, αξιόλογης καριέρας ενός καταπληκτικού ηθοποιού όπως ο James McAvoy, που κάνει ότι μπορεί κι αυτός να σώσει την κατάσταση, ανεπιτυχώς. Στο προωθητικό τρέιλερ, διαφημίζεται (!) πως στον χαρισματικό Σκώτο πρωταγωνιστή, ουδέποτε δόθηκε σκριπτ του My Son προς μελέτη. Είναι, νομίζω, πασιφανές, δεν είχαμε ανάγκη την επιβεβαίωση...

Περιμένοντας τον Γκοντό

του Θόδωρου Γιαχουστίδη (@PAOK1969)

"Τι στον διάβολο είναι η αφασία;"

Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί ο γεννημένος τα Χριστούγεννα του 1957 Γάλλος ηθοποιός και σεναριογράφος Emmanuel Courcol. Η προηγούμενη ταινία που σκηνοθέτησε ήταν το Cessez-le-feu (2016), που προβλήθηκε στη χώρα μας τον Μάρτιο του 2017 στο πλαίσιο του φεστιβάλ Γαλλόφωνου Φεστιβάλ. Το Ένας θρίαμβος ήταν να προβληθεί στο φεστιβάλ των Καννών του 2020, το οποίο εντέλει ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας. Από εκεί και πέρα, κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο φεστιβάλ της Ανγκουλέμ, προβλήθηκε ως Gala Screening στο φεστιβάλ Ζυρίχης και ως Επίσημη Ταινία Λήξης του φεστιβάλ του Τορίνο ενώ αργότερα κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Κωμωδίας της χρονιάς από την European Film Academy. Η ταινία άρχισε να προβάλλεται στη Γαλλία από την 1η του Σεπτέμβρη και μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου την είδαν στους κινηματογράφους περί τις 220 χιλιάδες θεατές.

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. To 1985, ο Σουηδός ηθοποιός και σκηνοθέτης Jan Jönson ανέβασε μαζί με κρατούμενους στη φυλακή υψίστης ασφαλείας στην Κούμλα, το έργο «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Samuel Beckett με μεγάλη επιτυχία. Στην δημόσια πρεμιέρα της παράστασης, που ήταν να λάβει χώρα στο Γκέτεμποργκ, οι κρατούμενοι απέδρασαν, γεγονός που ενθουσίασε τον ίδιο τον Beckett όταν το έμαθε! Μεγάλο τμήμα των γυρισμάτων τούτης της ταινίας έγιναν στο κέντρο κράτησης του Meaux-Chauconin-Neufmontiers, μια φυλακή 900 κρατουμένων, που για πρώτη φορά έδωσε την άδεια σε κινηματογραφικό συνεργείο να την χρησιμοποιήσει ως φυσικό ντεκόρ.

Η υπόθεση: Ο Ετιέν είναι ηθοποιός. Η σπουδαιότερη στιγμή της καριέρας του ήταν όταν πρωταγωνίστησε μαζί με τον φίλο του, τον Στεφάν, στο ανέβασμα του «Περιμένοντας τον Γκοντό». Οι ημέρες της (μικρής) δόξας του, όμως, φαίνεται να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Διαζευγμένος, με μια ενήλικη κόρη με την οποία δεν τα πάει και πολύ καλά, βλέπει τον Στεφάν να προοδεύει (ετοιμάζεται να ανεβάσει μια παράσταση του «Βυσσινόκηπου») και τη δική του καριέρα να βαλτώνει. Οπότε, κάνει διάφορες μικροδουλειές για να τα βγάλει πέρα. Μια από αυτές είναι να αναλάβει υπεύθυνος ενός θεατρικού εργαστηρίου σε μια φυλακή έξω από τη Λιόν. Αρχικά, με τους κρατούμενους που δέχονται να συμμετάσχουν στο εργαστήρι, ανεβάζει μύθους, όπως εκείνος της χελώνας και του λαγού. 

Μετά από λίγο, όμως, αποφασίζει να δοκιμάσει κάτι πιο τολμηρό: να ανεβάσει το δύσκολο από κάθε άποψη «Περιμένοντας τον Γκοντό». Η παράσταση ανεβαίνει στη φυλακή κι έχει επιτυχία. Όταν του επιτραπεί να πάρει την ομάδα των κρατούμενων σε περιοδεία του έργου σε κανονικά θέατρα έξω από τη φυλακή, ο Ετιέν επιτέλους αισθάνεται ότι αυτή μπορεί να είναι η μεγάλη του ευκαιρία να πραγματοποιήσει το όνειρο του στη σκηνή - και στη ζωή. Είναι όμως αυτό το όνειρο κοινό και για τους κρατούμενους – ηθοποιούς του;

Η άποψή μας: «Ναι, είναι παράλογη η ζωή. Αλλά προτιμώ την παράλογη ζωή έξω παρά την μη παράλογη λογική εδώ μέσα». Αυτά τα λέει ο Ζορντάν, ένας φυλακισμένος, που μετά βίας μπορεί και διαβάζει, ο οποίος όμως αν μη τι άλλο γνωρίζει τις προτεραιότητές του. Τρομερή κουβέντα είπε, σωστά; Και την είπε σε μια ταινία, που θα μπορούσε να είναι τρομερή επίσης, αλλά βολεύεται στο να είναι ευχάριστη, συγκινητική, εμπνευστική, καλόκαρδη, ό,τι πρέπει δηλαδή για το μεγάλο κοινό. Κι αυτό δεν είναι κακό. Ο Courcol παίρνει την έτσι κι αλλιώς αβανταδόρικη ιστορία του και την ντύνει με εικόνες, ακολουθώντας όλες τις κατευθυντήριες επιταγές για το πως μπορείς να φτιάξεις μια ταινία που θα αρέσει στο κοινό. Ακολουθεί όλα τα κλισέ και ο θεατής ξέρει τι θα δει – ακόμα και τις εκπλήξεις. 

Η μαγκιά λοιπόν είναι να μπορεί παρ' όλα αυτά η ταινία να λειτουργήσει. Και η ταινία λειτουργεί. Άψογα. Γιατί, πέρα από το ψυχαγωγικό κομμάτι, κάνει την προσπάθειά της να εμβαθύνει στο ζήτημα του «περιμένοντας». Ναι, είναι πολύ εύστοχη η παρατήρηση ότι κανείς δεν γνωρίζει καλύτερα το θέμα της μάταιης αναμονής από τους φυλακισμένους – οπότε, ποιοι καλύτεροι να αποδώσουν το μπεκετικό αριστούργημα από τους φυλακισμένους, που το βιώνουν με όλο τους το είναι; Ναι, μερικές φορές η απάντηση βρίσκεται ακριβώς μπροστά στα μάτια σου. 

Από τη στιγμή που κάποιος φυλακίζεται, μετράει ημέρες για την αποφυλάκισή του. Περιμένει την ημέρα που θα αποκτήσει ξανά την ελευθερία του. Γιατί, όταν είσαι ελεύθερος, ακόμα και ο αέρας μυρίζει διαφορετικά – ίσως να έχει και γεύση. Έτσι λειτουργούμε οι άνθρωποι. Ως βασική προτεραιότητα βάζουμε πάντα αυτό που μας λείπει. Ο άρρωστος θέλει τη γιατριά του. Ο πεινασμένος θέλει να φάει. Ο φυλακισμένος θέλει την ελευθερία του. Κι αν αργεί πολύ ακόμα η μέρα της αποφυλάκισής του, πώς μπορεί να βρει κάτι που να τον απελευθερώνει; Ακόμα και μέσα στη φυλακή; Ναι, σωστά: η Τέχνη. Η Τέχνη απελευθερώνει – όχι η εργασία, αυτά είναι μαλακίες των ναζήδιων. Εδώ, υπάρχουν στιγμές που παρακολουθείς μια ταινία, ακούς ένα τραγούδι, βλέπεις έναν πίνακα και νιώθεις να πετάς. Πόσο μάλλον να μπεις στην διαδικασία και να παράξεις τέχνη, έτσι; 

Και ιδίως αν η Τέχνη είναι κάτι τόσο μακριά από τις καταβολές σου, τις προσλαμβάνουσές σου, το περιβάλλον σου: εκεί να δεις ελευθερία. Τώρα, μπορεί η ελευθερία που σου παρέχει η Τέχνη να είναι ισάξια με την ελευθερία «εκεί έξω»; Χμ, ποιος ξέρει. Οι κρατούμενοι της ταινίας και του περιστατικού που την ενέπνευσαν, πάντως, έδωσαν τη δική τους απάντηση. Κάτι μεταξύ του «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών» (σε ότι αφορά την ιδέα ενός δασκάλου που αλλάζει ριζικά τις ζωές των μαθητών του» και του «Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει» (σε ότι αφορά την ιδέα του ανεβάσματος ενός θεατρικού έργου από κρατουμένους) τούτη η ταινία δεν πρόκειται να σας αλλάξει τη ζωή – εξάλλου, πολύ δύσκολα μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο, ε; Αλλά για τις κάτι λιγότερο από δύο ώρες της διάρκειάς της σου παρέχει την ψευδαίσθηση πως η ζωή μπορεί να είναι και ωραία. 

Πως αυτοί οι φυλακισμένοι (που παρουσιάζονται με στρογγυλεμένες τις γωνίες τους – δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από το κοινό να επευφημεί και να υποστηρίζει κατά συρροήν δολοφόνους, παιδεραστές κτλ – εξ ου και δεν μαθαίνουμε ποτέ για ποιον λόγο βρίσκονται στη φυλακή) μέσα στη φυλακή, μέσω της Τέχνης, μπορούν να βρουν τη λύτρωση ή κάτι που της μοιάζει. Και πως ένας δάσκαλος, που έχει να παλέψει με τους δικούς του δαίμονες, με τις δικές του ήττες, με τους δικούς του περιορισμούς, καταφέρνει να εμπνεύσει μια ομάδα από ανθρώπους «προς σωφρονισμό» και πετυχαίνει εκεί όπου το Σύστημα – εν γνώσει του – έχει αποτύχει. 

Ιδιαίτερη μνεία να κάνουμε για τον Kad Merad, στο ρόλο του ηθοποιού που διδάσκει – και διδάσκεται – από τους ιδιάζοντες μαθητές του: είναι εξαιρετικός καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας, και αφοπλιστικός στη σκηνή, στο θέατρο Odeon, στο Παρίσι, στον μονόλογό του. Ένας θρίαμβος!  

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021 από την One from the Heart!

Επαγγελματίες εκτελεστές, γένους θηλυκού! Μια περιπέτεια δράσης που το σενάριο και την σκηνοθεσία της υπογράφει ο Navot Papushado, είναι το φιλμ Εκρηκτικό Κοκτέιλ (Gunpowder Milkshake). Τρεις γενιές πληρωμένων δολοφόνων θηλυκού γένους αναλαμβάνουν να σώσουν ένα οχτάχρονο κορίτσι από μια σειρά αδίστακτους μαφιόζους που θέλουν να εκδικηθούν τον πατέρα του.

Πρωταγωνιστούν οι Karen Gillan, Lena Headey, Carla Gugino, Chloe Coleman, Michelle Yeoh, Angela Bassett, Paul Giamatti.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021 από την Spentzos Films!

Ανήκεις μόνο μαζί μας! Ο Μπλε Βάλτος (Blue Bayou) του Justin Chon είναι μια συγκινητική και διαχρονική ιστορία μιας οικογένειας που δίνει μάχη για να έχει ένα μέλλον. Βρισκόμαστε στη Νέα Ορλεάνη, όπου ένας αφοσιωμένος πατέρας και σύζυγος, ο Αντόνιο, αναζητά καλύτερο μέλλον για την έγκυο γυναίκα του, την Κάθι, αλλά και πασχίζει να είναι πρότυπο για τη θετή του κόρη. Ο αμερικανο-κορεάτης σύζυγος και πατέρας, ο οποίος μεγάλωσε στη Λουιζιάνα και εργάζεται σκληρά για να χαρίσει μια καλή ζωή στους ανθρώπους του, καλείται ξαφνικά να αντιμετωπίσει τα φαντάσματα του παρελθόντος του, προκειμένου να μη χάσει τη νέα του πατρίδα. Η σκληρή καθημερινότητα τον βάζει σε μια ανέλπιστη περιπέτεια. Για έναν πρώην κατάδικο σαν αυτόν, με αμφιλεγόμενο παρελθόν, μια δεύτερη ευκαιρία δίνεται δύσκολα και τα χρήματα είναι πάντα περιορισμένα. Τα πράγματα δείχνουν να είναι δύσκολα, ειδικά όταν η οικογένεια περιμένει ένα νέο μωρό. Τα πράγματα στην οικογενειακή ζωή του ήρωα περιπλέκονται όταν ο πρώην σύντροφος της Κάθι, ο Έις, ένας αστυνομικός της Λουιζιάνα, θέλει να διεκδικήσει μεγαλύτερο ρόλο στη ζωή της Κάθι και της κόρης τους—παρά το γεγονός ότι τους εγκατέλειψε πολλά χρόνια νωρίτερα. Μετά από μια απροσδόκητη αντιπαράθεση με τον Έις και τον ρατσιστή συνεργάτη του, ο ήρωας συλλαμβάνεται και αντιμετωπίζει τον φόβο της απέλασης από τη μόνη χώρα που γνώρισε ποτέ σαν πατρίδα. Παγιδευμένοι σε έναν εφιάλτη, ο Αντόνιο και η Κάθι αναζητούν νομική βοήθεια για να πολεμήσουν την εντολή απέλασης, και βρίσκουν μια μικρή ελπίδα να διατηρήσουν την οικογένειά τους στο πρόσωπο μιας Βιετναμέζας γυναίκας που δίνει τις ίδιες μάχες. Ο Αντόνιο αναγκάζεται να αντιμετωπίσει το παρελθόν του, αλλά τα οδυνηρά μυστικά που έρχονται στο φως απειλούν να ταράξουν τις σχέσεις του με την Κάθι και την θετή του κόρη.

Πρωταγωνιστούν οι Justin Chon, Alicia Vikander, Mark O'Brien.

Στις δικές μας αίθουσες? Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021 από την Tulip Ent.!

ΕΔΩ TORONTO — ΤοToronto International Film Festival  ανακοίνωσε το βραδάκι (8μμ, ζωντανή κάλυψη από το τηλεοπτικό CTV) του περασμένου Σαββάτου, 15 Σεπτέμβρη τους νικητές ανά κατηγορία για το 46ο Φεστιβάλ που ολοκληρώθηκε με την παγκόσμια πρεμιέρα του νέου Zhang Yimou (One Second) στα Visa Screening Room, Princess of Wales Theatre και Roy Thomson Hall). Χάρη στην υβριδική σύνθεση του ΤΙΦΦ, το Industry platform συγκέντρωσε κοντά 4,000 επαγγελματίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας καθώς και εκπροσώπους των media. Πριχού προχωρήσουμε στο κυρίως γεύμα, ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες βραβεύσεις που έλαβαν χώρα πριν την τελική Απονομή του People’s Choice Award: 

 Jessica Chastain -TIFF Tribute Actor Award supported by the Tory (Δήμαρχος Τορόντο) Family; 

 Benedict Cumberbatch - TIFF Tribute Actor Award 

 Denis Villeneuve - TIFF Ebert Director Award  Documentary filmmaker, writer, singer, and activist Alanis Obomsawin - Jeff Skoll Award 

 Cinematographer Ari Wegner (The Power of the Dog) - TIFF Variety Artisan Award 

 Cree/Métis Night Raiders filmmaker Danis Goulet - TIFF Emerging Talent Award 

 Dionne Warwick (Don’t Make Me Over -World Premiere) - Special Tribute Award.

του zerVo (@moviesltd)

Παρότι τεράστιο όνομα στην πατρίδα του, χάρη στην πρωταγωνιστική παρουσία του σε περισσότερες από τρεις ντουζίνες, αξιόλογες οι περισσότερες, ταινίες, διεθνώς ο Γάλλος ηθοποιός Albert Dupontel, ουδέποτε κατάφερε να ξεπεράσει τον χαρακτηρισμό του "δεύτερου", στην συγκλονιστικότερη, από όποια σκοπιά κι αν το δει κανείς, δημιουργία, της κορυφαίας ευρωπαϊκής φιλμικής βιομηχανίας, τον τρέχοντα αιώνα. Ένας απρόβλεπτα πολυδιάστατος χαρακτήρας σαν κι εκείνον του Πιερ στον Μη Αναστρέψιμο του Noe, που ανοίγει έναν αντίστοιχα δαιδαλώδη διευθυντικό δρόμο για τον 57χρονο Παριζιάνο, δίνοντας του την ευκαιρία μιας πολύ πιο αναγνωρισμένης, βραβευτικά τουλάχιστον, καριέρας, της σκηνοθετικής, συγκριτικά με αυτής του ηθοποιού.

Άσχημα τα μαντάτα! Στα 43 της μόλις χρόνια, η κομμώτρια Σουζ Τραπέ, θα πληροφορηθεί πως πάσχει από μια σπάνια αυτοάνοση και μη θεραπεύσιμη ασθένεια, που έχει προκαλέσει η αλόγιστη χρήση των σπρέι στο μαγαζί της. Ελάχιστος ο χρόνος ζωής που της απομένει, γεγονός που την έχει οδηγήσει στο να κάνει τον απολογισμό του δύσμοιρου και βραχύ της βίου. Μία και μόνη βασανιστική ανάμνηση την στοιχειώνει, η γέννηση του γιου της, καρπού έντονου έρωτα στα εφηβικά της χρόνια, που παρά την θέληση της, δόθηκε προς υιοθεσία σε άλλη οικογένεια. Και πλέον ώριμη, λίγο πριν το τέλος, θα θελήσει να τον αναζητήσει στα αρχεία, προκειμένου να μάθει την εξέλιξη του, την τύχη του, την ταυτότητα του.

Άσχημα τα μαντάτα! Μετά από πολυετή σκληρή εργασία, προκειμένου να τελειοποιήσει το λογισμικό του συστήματος καταχώρησης των δεδομένων κάθε πολίτη, ο βετεράνος υπάλληλος του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κύριος Κουσάς, θα ακούσει από τα χείλη του προϊσταμένου του, πως δεν πρόκειται να αναλάβει το πολυπόθητο πόστο που πάντοτε καρτερούσε. Ανταυτού ένας νεότερος υπάλληλος θα πάρει το χρίσμα, για να εκμεταλλευτεί όλα όσα εκείνος κατάφερε, με προσωπικό κόστος και αποκλειστική αφοσίωση στην υπηρεσία. Μπροστά στην απόγνωση από την επαγγελματική απαξίωση, καμία άλλη λύση δεν του απομένει, παρά μόνο η αυτοκτονία.

Η απόπειρα της, όμως, θα στεφθεί από παταγώδη αποτυχία, καθώς η καραμπίνα που θα χρησιμοποιήσει, δεν θα βρει εκείνον για στόχο, αλλά τον τοίχο του δωματίου, προκαλώντας πανικό και αναστάτωση σε ολόκληρο το κτίριο. Μέσα στην αναμπουμπούλα, ο δίχως τις αισθήσεις του προγραμματιστής, θα σωθεί από την επέμβαση των εκπροσώπων του Νόμου, αφού μια άγνωστη του γυναίκα θα τον σύρει με όλη της την δύναμη εκτός του πυροβολημένου τοπίου. Που δεν είναι άλλη από την ταλαιπωρημένη ψυχικά Σουζ, η οποία πέφτοντας σε διαρκή αδιέξοδα και αρνήσεις από τους ιθύνοντες, στην αναζήτηση του παιδιού της, θα σκεφτεί έναν εναλλακτικό τρόπο για να πετύχει τον σκοπό της.

Quid Pro Quo, το λοιπόν, μου δίνεις και σου δίνω. Ή ακριβέστερα σε σώζω, αφού έχω τα στοιχεία που αποδεικνύουν πως δεν είσαι τρομοκράτης, αλλά ένας ατζαμής αποτυχημένος αυτόχειρας, με σώζεις με τις ψηφιακές γνώσεις σου, εντοπίζοντας μέσα από το πρόγραμμα που ο ίδιος έχεις δημιουργήσει το άτομο που αναζητώ. Το ετερόκλητο αλισιβερίσι, μονομιάς θα πάρει μπροστά, όχι όμως κάτω από τις πιο κατάλληλες συνθήκες, αφού ολόκληρη η αστυνομική δύναμη της μεγαλούπολης, αναζητά τα χαμένα ίχνη του φουκαριάρη Κυρίου Κουσάς, που τον θεωρεί ούτε λίγο, ούτε πολύ, ως έναν στυγερό εξτρεμιστή.

Δεν υπάρχει, λένε, τίποτα χειρότερο για την εύρυθμη λειτουργεία, ενός (συγκαλυμμένα αντιλαϊκής συμπεριφοράς) κράτους, από έναν πολίτη που δεν έχει τίποτα να χάσει. Λάθος! Φυσικά και υπάρχει. Η πανίσχυρη συμμαχία δύο ανθρώπων που δεν έχουν τίποτα να χάσουν, αφού στην ουσία έχουν απωλέσει τα πάντα και ουδείς δείχνει να νοιάζεται για το τι θα απογίνει. Συνεπώς έφτασε η ώρα, με αφορμή μια απλή, απλούστατη αναζήτηση ενός χαμένου προσώπου, να γίνουν ρεντίκολο των κυνών, όλοι οι φορείς εκείνοι, που λειτουργούν προστατευτικά υπέρ της αυταρχικής δημόσιας διοίκησης, που δεν δίνει δεκάρα για τον κακόμοιρο κοσμάκη. Οι παρωπιδάτοι μπάτσοι, εννοείται, πρώτοι και απάνω από όλους, τα πληρωμένα μίντια, οι κάθε λογής βαθμοφόροι, γραμματείς, φαρισαίοι, μέχρι και οι ανώτεροι στην κλίμακα καρεκλάτοι.

Μια επανάσταση περιγράφει το εκκεντρικής ύφανσης Adieu Les Cons, μια με ελάχιστα μέσα προσπάθεια κοινωνικής απελευθέρωσης και απόδρασης από έναν κόσμο που μοιάζει να βαδίζει προς τα εμπρός, μα διαρκώς πραγματοποιεί βήματα υποχωρητικά, τουλάχιστον σε ότι αφορά τους μη κατέχοντες προνόμια, τους πλεμπάιους. Και μπορεί η βασική σεναριακή του ιδέα να μην δείχνει το τι ακριβώς θα επακολουθήσει, της τρύπας που θα ανοίξουν τα σκάγια στον τοίχο του μεγάρου, η πραγματικότητα όμως είναι σε πολύ μεγάλο ποσοστό διαφορετική. Αφού στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ένα μοντέρνας άποψης Bonnie And Clyde, που έχει ρίξει βουτιά μέσα στην κολυμπήθρα μιας fuzzy και πολυδιάστατης λογικής, όπως εκείνη που έχει ορίσει, στις καλές ημέρες της καριέρας του, ο μεγάλος Terry Gilliam.

Εδώ ο Dupontel, μαεστρικά παίρνει την σκυτάλη από το σουρεαλιστικά αλληγορικό Brazil, προσφέροντας μια μαύρη κομεντί με ρυθμούς φρενήρεις και πλούσια σε συναισθήματα. Η ειρωνεία και ο καυτηριασμός για έναν καταπιεστικό κόσμο, τόσο ηλίθιο και καθυστερημένο, που αυτοκαταστρέφεται, ρίχνοντας στον Καιάδα του, πρώτα από όλους τους αδυνάτους, βασιλεύει στα πολύχρωμα και φωτεινά πλάνα του δημιουργού. Ο οποίος στην ασίγαστη κούρσα της καθηλωτικά τρελής ματιάς του, δεν πατά ποτέ του πέδηση, μα γκαζώνει ακόμη πιότερο, ίσαμε να φτάσει στην αναμενόμενη εξόδιο, περίπου κοπιαρισμένη από το Breathless, σεκάνς, όταν η θυσία πλέον έχει αποκτήσει ένα άλλο νόημα. Σας ξεφτιλίσαμε και μάλιστα με τα δικά σας όπλα, κανάγιες!

Ο ίδιος ο ντιρέκτορας είναι αυτός που ντύνεται την γραβάτα και τα γυαλιά του αιώνιου χαμηλόβαθμου υπαλληλάκου, ορίζοντας με την αληθινή κούκλα, Virginie Efira, το ριζοσπαστικό δίδυμο που τα βάζει με την Λερναία Ύδρα του κρατικού μηχανισμού και όχι μόνο. Αναμφίβολα οι καλύτερες και πιο συγκινητικές στιγμές, μοιράζονται άνισα προς το μέρος της καταπληκτικής εκφραστικά Βελγίδας, καθώς είναι και σημαντικά περισσότερες οι δραματουργικές διαστάσεις της: Μητέρα, Ασθενής, Μελλοθάνατη. Σπουδαία δουλειά έχει γίνει όμως και στην περιφέρεια, εκεί όπου οι δευτεραγωνιστές, καμέο ή κανονικοί, δομούν έναν πανίσχυρο υποκριτικό βατήρα στήριξης της δυάδας. Προεξάρχοντος του απολαυστικού Nicolas Marie, που ως ο τυφλός (!) αρχειοθέτης, ορίζει τον από μηχανής Θεό την ώρα που το παιχνίδι μοιάζει να χάνεται για τους φυγάδες. Η σπουδαίας σύλληψης σεκάνς που εκτυλίσσεται στο παρμπρίζ του κινούμενου αυτοκινήτου και συγκρίνει με νοσταλγία τον κόσμο που χάθηκε, με αυτόν τον δυσβάσταχτο που ζύγωσε, είναι αποκλειστικά δική του επιτυχία.

Δεν νομίζω πως οφείλει κανείς να σταθεί μόνο στα επτά τρόπαια της Γαλλικής Ακαδημίας Τεχνών, που το Adieu Les Cons υπερήφανα σήκωσε, για να αντιληφθεί πως πρόκειται για την σημαντικότερη made in France, κινηματογραφική στιγμή της σεζόν που διανύουμε. Σινεμά υψηλής έμπνευσης στην σεναριακή του φτιάξη, βασισμένο σε πρότυπα παρελθούσης καινοτομίας, δοσμένα όμως με τόση ένταση, πάθος, σατιρικό χιούμορ και ευαισθησία, ώστε να καθιστούν τον απρόσμενα παρτιζάνικο αυτό έρωτα, ξεχωριστό, έως και πρωτοπόρο. Ίσως όμως και ουτοπικό, αφού δεν υπάρχουν τα περιθώρια γενικού και όχι μόνο ειδικού ξεσηκωμού, προς διεκδίκηση των ελαχίστων έστω πολιτικών δικαιωμάτων. Που θα οδηγήσει στην οριστική κατάργηση της προκαλούμενης από τους αβανταρισμένους, απάνθρωπης Mala Vida, όπως μας την τραγούδησε μια φορά κι έναν καιρό ο Manu κι η κομπανία του...