Ο Τελευταίος Σταθμός
του Michael Hoffman. Με τους James McAvoy, Helen Mirren, Christopher Plummer, Paul Giammatti
Πόλεμος και Ειρήνη
του zerVo
Όλοι μας αγαπάμε την αλήθεια, αλλά οι περισσότεροι αγαπάμε πιο πολύ το συμφέρον. Δεν χρειάζεται να ψάξει κάποιος ιδιαίτερα για να εντοπίσει από ποιο μυαλό ξεπετάχτηκε το απόφθεγμα. Ανήκει κι αυτό, όπως χιλιάδες, μυριάδες, άλλα, παρόμοιου ύφους και διαχρονικής δυναμικής, σε όσα έχει συγγράψει ο μέγας Λέοντας Τολστόη. Που για όσους νομίζουν πως πρόκειται απλώς για εκείνον που σκέφτηκε την τραγική Άννα Καρένινα και το επικό Πόλεμος και Ειρήνη, να τους θυμίσω πως ο Ρώσος υπήρξε ο μεγαλύτερος σούπερ σταρ της εποχής του, με όλη την σημασία του ειδώλου που δίνουμε στον όρο σήμερα. Μια περίοδο που η χώρα του ήταν το επίκεντρο του κόσμου και οτιδήποτε σημαντικό συνέβαινε στην αχανή έκταση της, παρέσυρε στο διάβα της ολάκερη την υφήλιο. Κι από τότε δεν έχει περάσει παρά μόνο ένας αιώνας...
Κουρασμένος και προβληματισμένος, μα πλήρης ιδεών, ο συγγραφέας Λέων Τολστόη έχει αποσυρθεί στην ησυχία της επαρχιακής Τούλα, για να απολαύσει για όσο καιρό του μένει ακόμη την αγκαλιά της επί 48 ολόκληρα χρόνια, πολυαγαπημένης συζύγου του, Κοντέσας Σοφίας. Την ίδια στιγμή όμως το κίνημα των Τολστοιστών ολοένα και θεριεύει, με τους οπαδούς του να πολλαπλασιάζονται καθημερινά, γεγονός που θα προβληματίσει ακόμη και τον ίδιο τον ιδεολογικό εμπνευστή του. Θα ήταν μεγάλο λάθος να δει κανείς το The Last Station σαν ένα τυπικό, μονοδιάστατο biopic. Η θεματική του φυσικά και στηρίζεται σε ένα μικρό διάστημα της ζωής μιας τεράστιας προσωπικότητας, δίνοντας της τον χαρακτήρα της ιστορικής, στην ουσία όμως αναδεικνύει το μέγεθος της επιρροής του Τολστόη, στους προβληματισμένους από την κατηφόρα που έχει πάρει η έννοια της λατρεμένης μοναρχίας, συμπατριώτες του. Τα γεγονότα μοιάζουν να αφηγούνται μέσα από την ματιά του τύποις γραμματέα - βοηθού του, νεαρού δημοσιογράφου Βαλεντίν, που φτάνει στην αγροικία έχοντας μια ακόμη ιδιότητα. Αυτή του απεσταλμένου του ηγέτη των Τολστοιστών Τσέρτκοβ, προκειμένου να παρακολουθεί και να καταγράφει όλες τις κινήσεις του συγγραφέα. Ο λόγος? Ένας και βασικότατος: Ο Τολστόι βαδίζει στα 82 και όπου νάναι αποχαιρετά τα εγκόσμια, συνεπώς η αμύθητη περιουσία και κυρίως τα εμπορικά δικαιώματα των έργων του, δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα από την φαταούλικη ματιά ενός κυνικού έμπορα, με το πρόσχημα της μοιρασιάς τους στον απλό λαό. Κομμουνισμός του κόλου δηλαδή, που εδώ παίρνει στον σκηνοθέτη Michael Hoffman, μόλις μερικά πλάνα για να τον απομυθοποιήσει, άσχετα αν στους Σοβιετικούς πήρε καμιά εβδομηνταριά χρόνια για να τον κατανοήσουν.
Η μάχη θα ξεκινήσει όταν στο κόλπο θα μπει και η κυρά, που δεν θα παραδώσει τα όπλα τόσο εύκολα σε έναν θεατρίνο, που το παίζει φίλος του αντρός της. Σε αυτό το σημείο το φιλμ, θα πάρει την φόρμα περισσότερο της μολιερικής φάρσας - σε κάποιες στιγμές με ψήγματα κωμωδίας, όσο κι αν φαντάζει περίεργο - όταν ο Τολστόη θα βρεθεί ανάμεσα στα αντιμαχόμενα πυρά, που διεκδικούν τα πλούτη του, ενώ εκείνος βρίσκεται εν ζωή και σε πλήρη διαύγεια. Η τελική φυγή του από το σπίτι, το άνοιγμα της πόρτας στον ασκητισμό και την απάρνηση των υλικών αγαθών, θα σημάνει και την έναρξη της τελευταίας πράξης της ζωής του, που θα κλείσει με τον πλέον δραματικό τρόπο, στον σιδηροδρομικό σταθμό του Αστάποβο. Σε ένα ερημικό ημιφωτισμένο δωμάτιο, που τόσο ειρωνικά είχε περικυκλωθεί από απεσταλμένους ανταποκριτές από όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης. Ο Τολστόη είναι νεκρός, μην κλαις για μένα Ρωσία...
Για πες: Έστω κι αν ο ρυθμός που ακολουθεί ο δημιουργός του Emperor's Club και του Restoration ακολουθεί ένα καθαρόαιμο θεατρικό χαμηλότονο τέμπο, τα εργαλεία που έχει στην διάθεση του, δεν θα σε αφήσουν στιγμή να νιώσεις βάρος. Η αναφορά στους ερμηνευτές των πραγματικών προσώπων της ιστορίας είναι άλλωστε ο βασικότερος λόγος για την παρακολούθηση του φιλμ, εφόσον λειτουργούν με τόσο άψογο συγχρονισμό, λες και πρόκειται για μια τέλεια κουρδισμένη ορχήστρα. Οι βετεράνοι Christopher Plummer και Helen Mirren, που συνθέτουν το ζεύγος του Λέοντα και της Σοφίας, βγάζουν τόση χημεία στο πανί, σαν να είναι πραγματικά ο ένας δίπλα στον άλλο για κοντά μισό αιώνα. Εκείνος ντυμένος την στολή του γηρασμένου γενειοφόρου κοζάκου κι εκείνη της νευρωτικής φλεγματικής κυρίας του, προσφέρουν ένα πραγματικό ρεσιτάλ υποκριτικής, με συνέπεια να φτάσουν εύκολα μέχρι τις οσκαρικές πεντάδες. Από κοντά και το δεύτερο και νεαρότερο ζευγάρι της αφήγησης, εκείνο που κτυπά στο τέλος την νότα της αισιοδοξίας, ανάμεσα στον καλαμαρά και την αποστασιοποιημένη χίπισα, που ορίζουν ο McAvoy και η Kerry Condon, κτίζοντας την βάση μιας ενδιαφέρουσας ρουμπρίκας, που λειτουργεί πιο ανάλαφρα στο φόντο του κυρίως πλάνου. Και που την ώρα που το πένθος σκεπάζει τον απομακρυσμένο ρώσικο σταθμό, πιθανό αποτέλεσμα ενός Πολέμου συμφερόντων, αφήνει να διαφανεί πίσω από το σύννεφο μια μικρή ηλιαχτίδα ελπίδας. Σήμανε η ώρα της Ειρήνης!
Κουρασμένος και προβληματισμένος, μα πλήρης ιδεών, ο συγγραφέας Λέων Τολστόη έχει αποσυρθεί στην ησυχία της επαρχιακής Τούλα, για να απολαύσει για όσο καιρό του μένει ακόμη την αγκαλιά της επί 48 ολόκληρα χρόνια, πολυαγαπημένης συζύγου του, Κοντέσας Σοφίας. Την ίδια στιγμή όμως το κίνημα των Τολστοιστών ολοένα και θεριεύει, με τους οπαδούς του να πολλαπλασιάζονται καθημερινά, γεγονός που θα προβληματίσει ακόμη και τον ίδιο τον ιδεολογικό εμπνευστή του. Θα ήταν μεγάλο λάθος να δει κανείς το The Last Station σαν ένα τυπικό, μονοδιάστατο biopic. Η θεματική του φυσικά και στηρίζεται σε ένα μικρό διάστημα της ζωής μιας τεράστιας προσωπικότητας, δίνοντας της τον χαρακτήρα της ιστορικής, στην ουσία όμως αναδεικνύει το μέγεθος της επιρροής του Τολστόη, στους προβληματισμένους από την κατηφόρα που έχει πάρει η έννοια της λατρεμένης μοναρχίας, συμπατριώτες του. Τα γεγονότα μοιάζουν να αφηγούνται μέσα από την ματιά του τύποις γραμματέα - βοηθού του, νεαρού δημοσιογράφου Βαλεντίν, που φτάνει στην αγροικία έχοντας μια ακόμη ιδιότητα. Αυτή του απεσταλμένου του ηγέτη των Τολστοιστών Τσέρτκοβ, προκειμένου να παρακολουθεί και να καταγράφει όλες τις κινήσεις του συγγραφέα. Ο λόγος? Ένας και βασικότατος: Ο Τολστόι βαδίζει στα 82 και όπου νάναι αποχαιρετά τα εγκόσμια, συνεπώς η αμύθητη περιουσία και κυρίως τα εμπορικά δικαιώματα των έργων του, δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα από την φαταούλικη ματιά ενός κυνικού έμπορα, με το πρόσχημα της μοιρασιάς τους στον απλό λαό. Κομμουνισμός του κόλου δηλαδή, που εδώ παίρνει στον σκηνοθέτη Michael Hoffman, μόλις μερικά πλάνα για να τον απομυθοποιήσει, άσχετα αν στους Σοβιετικούς πήρε καμιά εβδομηνταριά χρόνια για να τον κατανοήσουν.
Η μάχη θα ξεκινήσει όταν στο κόλπο θα μπει και η κυρά, που δεν θα παραδώσει τα όπλα τόσο εύκολα σε έναν θεατρίνο, που το παίζει φίλος του αντρός της. Σε αυτό το σημείο το φιλμ, θα πάρει την φόρμα περισσότερο της μολιερικής φάρσας - σε κάποιες στιγμές με ψήγματα κωμωδίας, όσο κι αν φαντάζει περίεργο - όταν ο Τολστόη θα βρεθεί ανάμεσα στα αντιμαχόμενα πυρά, που διεκδικούν τα πλούτη του, ενώ εκείνος βρίσκεται εν ζωή και σε πλήρη διαύγεια. Η τελική φυγή του από το σπίτι, το άνοιγμα της πόρτας στον ασκητισμό και την απάρνηση των υλικών αγαθών, θα σημάνει και την έναρξη της τελευταίας πράξης της ζωής του, που θα κλείσει με τον πλέον δραματικό τρόπο, στον σιδηροδρομικό σταθμό του Αστάποβο. Σε ένα ερημικό ημιφωτισμένο δωμάτιο, που τόσο ειρωνικά είχε περικυκλωθεί από απεσταλμένους ανταποκριτές από όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης. Ο Τολστόη είναι νεκρός, μην κλαις για μένα Ρωσία...
Για πες: Έστω κι αν ο ρυθμός που ακολουθεί ο δημιουργός του Emperor's Club και του Restoration ακολουθεί ένα καθαρόαιμο θεατρικό χαμηλότονο τέμπο, τα εργαλεία που έχει στην διάθεση του, δεν θα σε αφήσουν στιγμή να νιώσεις βάρος. Η αναφορά στους ερμηνευτές των πραγματικών προσώπων της ιστορίας είναι άλλωστε ο βασικότερος λόγος για την παρακολούθηση του φιλμ, εφόσον λειτουργούν με τόσο άψογο συγχρονισμό, λες και πρόκειται για μια τέλεια κουρδισμένη ορχήστρα. Οι βετεράνοι Christopher Plummer και Helen Mirren, που συνθέτουν το ζεύγος του Λέοντα και της Σοφίας, βγάζουν τόση χημεία στο πανί, σαν να είναι πραγματικά ο ένας δίπλα στον άλλο για κοντά μισό αιώνα. Εκείνος ντυμένος την στολή του γηρασμένου γενειοφόρου κοζάκου κι εκείνη της νευρωτικής φλεγματικής κυρίας του, προσφέρουν ένα πραγματικό ρεσιτάλ υποκριτικής, με συνέπεια να φτάσουν εύκολα μέχρι τις οσκαρικές πεντάδες. Από κοντά και το δεύτερο και νεαρότερο ζευγάρι της αφήγησης, εκείνο που κτυπά στο τέλος την νότα της αισιοδοξίας, ανάμεσα στον καλαμαρά και την αποστασιοποιημένη χίπισα, που ορίζουν ο McAvoy και η Kerry Condon, κτίζοντας την βάση μιας ενδιαφέρουσας ρουμπρίκας, που λειτουργεί πιο ανάλαφρα στο φόντο του κυρίως πλάνου. Και που την ώρα που το πένθος σκεπάζει τον απομακρυσμένο ρώσικο σταθμό, πιθανό αποτέλεσμα ενός Πολέμου συμφερόντων, αφήνει να διαφανεί πίσω από το σύννεφο μια μικρή ηλιαχτίδα ελπίδας. Σήμανε η ώρα της Ειρήνης!
Στις δικές μας αίθουσες 29 Ιουλίου 2010 από την Filmopolis
Rewind /// Trailer - The Last Station
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η δική σου κριτική