Ένας Προφήτης


του Jacques Audiard. Με τους Tahar Rahim, Niels Arestrup, Adel Bencherif

Στο κελί 33

του zerVo

Μια ματιά να ρίξεις στις εικονογραφημένες σελίδες της Παλιάς Διαθήκης, εκεί που απεικονίζονται ο Ηλίας, ο Μωυσής, ο Ησαΐας, θα αντιληφθείς πως η φιγούρα των Προφητών, είναι σχεδόν πάντα η ίδια. Υπερήλικας, με έκφραση σοφού καθοδηγητή, σταθερά με βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, απόδειξη πως γνωρίζει καλά να το διαβάζει, να το επεξεργάζεται και να το προσαρμόζει στις ανάγκες του σήμερα. Πως μπορεί αυτή η πανίσχυρη φιγούρα της Βίβλου, να ταιριάξει με εκείνη ενός δεκαεννιάχρονου παιδαρελιού, ισχνού το δέμας, με φοβισμένη και απλανή ματιά, που περπατά - χάρη σε πειθαρχικό παράπτωμα που υπέπεσε - το κατώφλι του σωφρονιστικού ιδρύματος? Πως μπορεί αυτό το άμαθο και άμυαλο αγόρι, που η λεπίδα του νόμου του κόβει τη ζωή και τις φιλοδοξίες στα δύο, να εξισωθεί, έστω σεναριακά, με αυτόν που καταφέρνει να ταξιδέψει στο βάθος του χρόνου και να μαντέψει τις συνθήκες που θα επικρατούν? Μην ζορίζεσαι να απαντήσεις. Τα πάντα είναι ζήτημα θέλησης. Κι ο Γαλλάκος της ιστορίας μας, από αυτή διαθέτει περίσσεια...

Λίγο πριν εικοσαρήσει ο Μαλίκ, θα διαβεί την πόρτα της φυλακής, τιμωρημένος με εξαετή κάθειρξη για μια άμυαλη επίθεση σε αστυνομικό. Από τις πρώτες ημέρες η συμμορία των Κορσικανών, που ελέγχει τις κινήσεις των τροφίμων, θα τον βάλει στο στόχαστρο της, δίνοντας του για αντάλλαγμα προστασία, αρκεί εκείνος να συμπεριφερθεί έξυπνα. 

Κι από αυτό το σημείο ξεκινά η διαδρομή ενός παλικαριού, που διάλεξε τον λάθος δρόμο, πίσω από τα κάγκελα του ιδρύματος και η εξέλιξη του από ανυπόληπτο σαπάκι της αυλής, σε μεγάλο και τρανό άρχοντα του υποκόσμου. Η πορεία του νεαρού, που παρακολουθεί ο θεατής όσο το Un Prophete εξελίσσεται, είναι πανομοιότυπη με εκείνη του Κορλεόνε, στον ανεπανάληπτο Νονό. Περιορισμένη η κοινωνία της Νέας Υόρκης τότε, όταν ο αδύναμος μετανάστης πήρε την τύχη του στα χέρια του κι έφτιαξε την ζωή του, σύμφωνα με τα δεδομένα που εκείνος θέσπισε. Περιοριστική κι κατάσταση στο μπουντρούμι, αν είσαι τυχερός όμως, θα επιζήσεις, αν διαθέτεις κότσια θα κτίσεις όνομα και αν έχεις και λίγο μυαλό, πιθανότατα θα πας πολύ ψηλά. 

Συναισθηματικά δεν υπάρχει σημείο που να νιώσεις μακρυά από τον Μαλίκ. Όπως συνέβη κάποτε όταν ο ο βρωμοιταλιάνος Βίτο δολοφόνησε εν ψυχρώ τον σεβάσμιο Παντρόν στο κατώφλι του σπιτιού του, για να μετεξελιχθεί σε Ντον, έτσι και τώρα, σε μια σκηνή απίστευτης αγριότητας και μανίας, ο Άραβας εξοντώνει ομόφυλο του, για να κερδίσει την εύνοια των προυχόντων. Μπορεί να σοκαριστείς, μα δεν θα τον στήσεις στα έντεκα βήματα, γιατί ξέρεις καλά, πως οι κανόνες σε συνθήκες, όπως της φυλακής (ή και της μεσοπολεμικής αναπτυσσόμενης πολιτείας) είναι διαφορετικοί από αυτούς, τους ηθικούς που έχεις στο μυαλό σου. 

Πάνω σε αυτό τον καμβά των ειδικών νόμων, θα βαδίσει ο μικρός, που αρχικά θα γίνει το παιδί για όλες τις δουλειές, κατοπινά αφού κερδίσει την εύνοια του Ηγέτη, θα εξελιχθεί στο δεξί του χέρι, μέχρι να φτάσει η στιγμή που μέσω των μονοήμερων αδειών θα κτίσει με σύνεση το μικρό του βασίλειο. Το είχε προβλέψει τάχα σαν Προφήτης αυτό το μέλλον? Μάλλον είχε προβλέψει τον τρόπο που θα το δημιουργήσει, με τα ίδια του τα χέρια... 

Για πες: Το φιλμ, βασισμένο σε βιβλίο του Abdel Raouf Dafri, διαρκεί κάτι περισσότερο από δυόμισι ώρες, μα σε κανένα σημείο του δεν νιώθεις να βαραίνεις, μιας και βρίσκεσαι διαρκώς σε κίνηση. Σε εξέλιξη... Η μέθοδος που ακολουθεί ο Audiard, συγχέει ρεαλισμό με τις εξτριμ δραματικές καταστάσεις, έχοντας την πλήρη αρωγή της έξοχης φωτογραφίας του Stephane Fontaine και των μελαγχολικών συνθέσεων του Desplat. Δίχως τις δύο βασικές ερμηνείες όμως, τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο. 

Κι αν για τον Niels Arestrup, έχεις σχηματίσει ήδη μια θετική γνώμη - ιδίως από The Beat My Heart Skipped, του ιδίου δημιουργού - με συνέπεια να μην σε εκπλήσσει η άριστη απεικόνιση του ηλικιωμένου Καίσαρα της φυλακής, δεν συμβαίνει το ίδιο με τον εκρηκτικό Tahar Rahim, που ως Προφήτης Μαλίκ, κερδίζει επάξια μια θέση στο Πάνθεο των πρωτοεμφανιζόμενων της περιόδου. Λιτός, όχι ιδιαίτερα όμορφος, απόμακρος όσο πρέπει και ειλικρινής, ο νεαρός Γάλλος είναι μια πραγματική αποκάλυψη. Ένα ακατέργαστο υποκριτικό διαμάντι, που εκτιμώ θα έχει μακράν καλύτερη πορεία από τους άγευστους συμπατριώτες του σαν τον Duris, τον Magimel ή τον Poupaud. Και μόλις πέντε μέρες πριν την απονομή των European Film Awards, κλέβοντας λίγη από την ικανότητα του χαρακτήρα του, προφητεύω πως αυτός θα είναι ο νικητής της κατηγορίας της καλύτερης ανδρικής ερμηνείας...




Στις αίθουσες 3 Δεκεμβρίου από την Odeon

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική